Maandag op de Rijdende Rechter:
De familie Schreurs ontdekt vlak na hun verhuizing een lekkage in hun gang. Ze willen dat de VVE onderzoek laat doen naar de oorzaak. Maar meerdere onderzoeken en twee en een half jaar verder is de oplossing nog niet gevonden. Intussen loopt de spanning op. De familie Schreurs voelt zich niet gehoord door de VVE en de VVE vindt dat ze alles hebben gedaan wat ze konden. Ze staan hierin lijnrecht tegenover elkaar. De lekkage is niet het enige pijnpunt in het complex. De overburen van de familie Schreurs hebben diverse camera’s opgehangen en ze willen dat de VVE de buren houdt aan het opgelegde verbod.Kort en goed: een bewoner had een deurbelcamera opgehangen die de hele hal op die verdieping filmde, en kon deze vanaf zijn vakantieadres uitkijken. Daarnaast hingen er maar liefst drie camera’s in de berging, met uitzicht op de parkeerplaats van de auto van die bewoner. Dit naar aanleiding van incidenten waarbij tegen de deur geschopt zou zijn en de auto bekrast. Een begrijpelijke reactie, maar andere bewoners zitten er natuurlijk niet op te wachten om steeds gefilmd te worden.
Nou is er al enige duidelijkheid over cameratoezicht door de VvE: dat mag, mits goed gemotiveerd, goed beveiligd en goed geïnformeerd naar de leden. Ook mag alleen de openbare ruimte in het pand (hal, liften, trappenhuis, parkeerplaatsen etc) gefilmd worden. Maar hoe het zit met bewoners die zélf cameratoezicht houden, dat is lastiger.
De hoofdregel is volgens mij gewoon dezelfde als die voor huisbewoners: je mag alleen je eigen grond of pand filmen. Is de openbare weg onvermijdelijk (je voordeur kijkt uit op de stoep, je oprit grenst opzij aan de weg) dan mag je dat filmen maar zo beperkt mogelijk, dus inclusief softwarematig afschermen van de openbare ruimte waar dat kan. In een appartementencomplex een deurbel met camera ophangen kan dus, als je wilt weten wie er voor de deur staat. Maar niet zodanig dat de hele hal continu bekeken kan worden, want dan film je meer dan je eigen bezoek. (Je kunt je afvragen of het überhaupt nodig is, want bezoek moet beneden bij de voordeur aanbellen zodat je weet wie er komt. Maar als er veel passanten in het complex zijn, wellicht wel.)
De uitspraak van Mr Reid bevatte een interessante overweging: het is “voorbehouden aan de ALV om te beslissen of een dergelijk vergaande inbreuk op de privacy is toegestaan”. Het bestuur werd dus aangeraden zo snel mogelijk een ALV te organiseren waarop het punt “mogen leden camera’s op de hal/parkeerplaats richten” aan de orde zou komen. Dit is een slimme oplossing om draagvlak te creëren: als de ALV zegt dat het niet mag, dan is daarna handhaving eenvoudig mogelijk. En wil de ALV het wel, wellicht binnen zekere grenzen, dan is er kennelijk consensus en zou het dus geen problemen meer moeten geven. En omdat het gaat om camera’s die de gemeenschappelijke ruimte filmen, is de VvE bevoegd er regels over te stellen.
Het wil echter niet zeggen dat wanneer de VvE zegt “het mag”, het dus automatisch ook mag. Je moet nog steeds een grondslag hebben, een eigen rechtvaardiging waarom. Enkel “ik wil mijn auto niet bekrast hebben en het huishoudelijk reglement zegt dat camera’s niet verboden zijn” is nogal mager. Dus ik hoop dat de VvE zo verstandig is om een paar “indien noodzakelijk” of “als er geen andere opties zijn” in hun cameraclausule op te nemen.
Arnoud
Vermoedelijk doorstaat het de giecheltoets niet, maar strict genomen is iedere appartementsbewoner natuurlijk mede-eigenaar van het pand.
Daar verder over nadenkende is dat de ALV er iets over te zeggen heeft heel logisch. Ik ben 50% eigenaar van de onverdeelde helft van m’n huis. Als ik een camera op mijn eigen huis wil richten mag dat in beginsel, mits in goed overleg met mijn vriendin (de andere eigenaar). In een appartementcomplex mag het ook, mits de andere eigenaren instemmen. Dat gebeurt dan middels de ALV…
Hmm hoe zit dat dan eigenlijk met die ALV ? Ik neem aan dat het per stemming gaat, maar moet dan >50% instemmen? Of >66% ? Of moet iedereen instemmen en is het anders niet ok?
Volgens mij moet dat in de statuten staan. Standaard is het 50% plus 1, maar je kunt statutair een verzwaarde meerderheid (zoals 66%+1) afspreken. En ja, dat kan betekenen dat 7 van de 12 bewoners iets doen waar 5 tegen zijn, maar dat is de consequentie van samen eigenaar zijn. Het lijkt me onhaalbaar om overal unanimiteit op te moeten hebben met zo’n groep.
Ik vind het nogal ver gaand dat de ALV er iets over te zeggen heeft.
Wat Freeaqingme zegt over eigenaarschap is besides the point. De rechten van de bewoners als BEWONER, niet als EIGENAAR worden aangetast.
De ALV van de VVE heeft misschien wat te zeggen over zaken die alle EIGENAARS aangaan (hoewel ik zelfs dan twijfel of een ALV GRONDRECHTEN aan de kant mag schuiven, een ALV mag bijvoorbeeld ook niet besluiten dat iedereen een loper krijgt en andermans huis in mag wanneer hij wil), maar niet over privacyaspecten van BEWONERS (huurders, of bezoekers, of one-night-stands)
Eigendom is óók een grondrecht, en het is nu eenmaal een algemene regel dat grondrechten met elkaar kunnen botsen. Er wint dan niet automatisch eentje, je moet een compromis zoeken. Het gaat hier om inperking van privacy vanwege bescherming van eigendom, en dat is volgens mij in beginsel een aanvaarde reden. En juist omdat je nu zoekt naar manieren om de buren te ontzien, gaat het toch goed?
Ja, maar dat is nu juist de crux: Als een huurder bespied wordt door de eigenaar, vind je ongetwijfeld dat dat niet kan.
Als die eigenaar samenwerkt met andere eigenaars in een VVE en de VVE vindt dat het wel kan, ben je het daarmee eens (zo lijkt het toch uit je blog).
Ik zie het fundamentele verschil niet: De huurder ziet zich nog steeds bespied, en of dat nu door een individuele eigenaar is, of door een VVE, maakt toch niet uit.
De VVE kan zich geen recht toe-eigenen dat de individuele eigenaar ook niet heeft, ten opzichte van de huurders. Een individuele eigenaar kan niet overdragen/delegeren aan een VVE wat hij zelf niet mag.
Het klinkt leuk, ALV van VVE, democratie, meerderheid beslist, etc, maar wat heb ik als huurder daarmee te maken? Ik heb geen contract met de VVE, maar met de individuele eigenaar, die mij ongestoord woongenot moet leveren.
Het lijkt een beetje een ongeldig derdenbeding: De VVE besluit dat de ene derde (de bewoner van appartement A) de andere derde (de huurder van appartement B) mag bespieden.
@CG Misschien moet je het eens van een andere kant bekijken. Jouw huurhuis heeft ook een eigenaar die kan meestemmen in de ALV. Je zou met die persoon kunnen overleggen. Je hebt zelf ooit de keuze gemaakt in een complex te gaan wonen en daar zitten nu eenmaal (democratische) consequenties aan. Het kan natuurlijk niet zo zijn dat in een complex de eigenaren de dupe worden van opstandige huurders.
Verder vind ik het wat ver gaan om cameratoezicht steeds “bespieden” te noemen. Ik heb al eens eerder uitgelegd hoe veel werkt het is om die beelden uit te zoeken. Er is echt niemand die de hele dag die beelden zit te bekijken. Ook is er nogal een verschil met een camera die gericht is op publieke ruimte, of eentje die in je huis hangt. Je vergelijking met een eigenaar die zijn huurder bespied vind ik dus ook niet handig gekozen.
Ik begrijp natuurlijk best dat de zaak complex ligt, en dat iedereen gerechtvaardigde belangen heeft, en dat die kunnen schuren.
Ik ben wel, over het algemeen, niet zo’n voorstander van individueel cameratoezicht, cameradeurbellen etc. Naar mijn mening is dat irrationele angst van de cameraplaatser die naar boven komt, en ik ben niet zo heel genegen daar aan toe te geven. Het belang ‘ik wil het in de gaten kunnen houden voor het theroretische geval dat er iets zou kunnen gebeuren’ is voor mij relatief ondergeschikt aan veel andere belangen.
OK, ik noem het bespieden. Misschien een verkeerde term. Maar waar het om gaat is dat we het er over eens zijn (toch?, dat is al vaak naar voren gekomen op Ius Mentis) dat camera’s die een deel van de openbare weg/ruimte in de gaten houden in principe niet mogen, wegens privacyredenen. Of we dit terecht vinden of niet is nu even niet van belang.
Waar het om draait is dat ik inderdaad gekozen heb om in een complex te gaan wonen (hoewel, keuze…. dat is eerder theoretisch, maar goed), maar natuurlijk niet daarmee impliciet mijn privacy heb opgegeven.
Stel dat de eigenaar van mijn woning ook de eigenaar van het hele complex is, en hij woont toevallig tegenover mij, dan ben je het toch met me eens dat hij geen camera op mijn deur mag richten, of niet? En waarom zou dat dan anders zijn als er verschillende eigenaars in het complex zijn die samen een VVE hebben? Die VVE heeft toch niet meer rechten dan de eigenaars individueel?
En een tweede aspect is dat eigenaars wellicht bepaalde rechten overdragen aan de VVE, en dat ze als eigenaar gebonden zijn aan besluiten van de ALV, maar als huurder heb ik daar niets mee te maken. Die groep van eigenaars kan natuurlijk via de constructie ‘ALV van VVE’ nooit meer rechten krijgen ten opzichte van mij als huurder dan dat een individuele eigenaar van het hele complex zou hebben.
Het lijkt allemaal fijn en democratisch, zo’n ALV van een VVE, en dus redelijk naar iedereen toe, maar ik zie er eigenlijk gewoon een schijnconstructie in om dingen te legitimeren die eigenlijk niet mogen.
Nog sterker: Als ik een standaard huurcontract hebt, dan is de eigenaar eigenlijk wel verplicht om in de ALV tegen dingen te stemmen die het ongestoorde woongenot van mij, zijn huurder, beperken (zoals: liberaal gebruik van camera’s) anders pleegt hij contractbreuk naar zijn huurder toe.
Bij een VVE filmen mensen nog steeds hun eigen eigendommen. De ALV kan niet toestaan dat lid A het privégedeelte van lid B gaat filmen, of de gemeenschappelijke hal. De ALV kan dus alleen de ondergrens omhoog trekken: er wordt NIET gefilmd op eigen terrein waar anderen ook zouden kunnen komen (de deuropening, de parkeerplaats, de ingang van de opslagbox). Of juist zeggen, dat vinden wij in dit complex prima. Maar niet “iedereen mag elkaars woongedeelte filmen”.
Helemaal akkoord.
Maar dan komen we weer terug op het gedeelte uit jouw blog, waar je het me eens leek te zijn ‘De uitspraak van Mr Reid bevatte een interessante overweging: het is “voorbehouden aan de ALV om te beslissen of een dergelijk vergaande inbreuk op de privacy is toegestaan”. Het bestuur werd dus aangeraden zo snel mogelijk een ALV te organiseren waarop het punt “mogen leden camera’s op de hal/parkeerplaats richten” aan de orde zou komen. Dit is een slimme oplossing om draagvlak te creëren: als de ALV zegt dat het niet mag, dan is daarna handhaving eenvoudig mogelijk. En wil de ALV het wel, wellicht binnen zekere grenzen, dan is er kennelijk consensus en zou het dus geen problemen meer moeten geven. En omdat het gaat om camera’s die de gemeenschappelijke ruimte filmen, is de VvE bevoegd er regels over te stellen. ‘
Dat lijkt me in tegenspraak.
Die bewoner filmde de hele hal, dus alle voordeuren op die verdieping. Dat mag sowieso niet, want: absoluut geen minimalisatie van inbreuk op privacy (en geen privacypolicy met inagerecht, bewaartermijn, verantwoording etc). De ALV kan daar geen toestemming voor geven.
Dat is nu juist mijn punt: ik ben het met je eens dat de ALV de onderlat omhoog kan brengen, maar Mr Reid en jij lijken te impliceren dat de ALV de onderlat omlaag kan brengen.
Het gaat niet om eigendom, die wordt je niet ontnomen bij vandalisme. Het gaat om schade, dat wordt een hele kluif om een grondslag te verzinnen.
Ik begrijp het niet? Beschadiging van eigendom is een inbreuk op dat recht. Eigendom is het ongestoord genot van je spullen, als iemand die stuk maakt of bekladt dan kan dat niet meer. Dat is dan toch net zo goed een inbreuk op je grondrecht als wanneer iemand met een gastoeter mijn meningsuiting wegdrukt?
De term grondrecht gaat in het algemeen om rechten die jegens de overheid kunnen worden ingeroepen. In casu is het doel van de bescherming niet gericht op de overheid, dus is de term (m.i.) niet passend bij de context.
Die opvatting is volgens mij al heel lang niet meer actueel. Grondrechten kunnen prima horizontaal werken, bij eigendom lijkt me dat een zeer logische aanname.
Kleine nuance: eigendom is geen grondrecht. Het recht om eigenaar ergens van te kunnen zijn, dàt is een grondrecht. Slaven in het oude Rome konden bijvoorbeeld nergens eigenaar van zijn; een dergelijke tweedeling tussen natuurlijke personen is in Europa niet toegestaan. Zie bijvoorbeeld https://www.europa-nu.nl/id/vghrb4wcwqzj/artikelii17hetrechtopeigendom
Dat is wel een heel subtiele nuance, kun je een voorbeeld geven van een casus waarin dit verschil tot uiting komt? Ik had dat nooit zo uit het 1e Protocol EVRM gehaald.
OK. Genot van bezittingen (1e protocol noemt het “posessions”) en dus ook genot van eigendom is het werkelijke grondrecht. Maar het recht van eigendom is dat niet. Eigendom is het zakelijke recht, met zaaksgevolg, prioriteit etc.
En inderdaad, het recht op het hebben van eigendom is niet zozeer een grondrecht maar inherent aan het persoonsrecht, verwant aan het recht van ieder mens om drager te zijn van rechten en plichten. Dat staat in onze grondrechtentraditie een beetje buiten kijf, maar het wordt traditioneel wel gelezen in al die andere rechten. Soms moet het echter geëxpliciteerd worden, zoals wanneer iemand het recht opeist de naam van zijn ouders te kennen. Dat wordt dan toegekend omdat het inherent is aan het mens-zijn.
Mijn standpunt blijft: eigendom op zich is geen grondrecht, in tegenstelling tot wat je hierboven beweerde. Dat de overheid je eigendomsrechten respecteert is dat wel. Het verschik lijkt verklaarbaar uit het feit dat het recht van eigendom al véél ouder is dan het recht op bescherming van de eigendom. Men hoefde de eigendom niet opnieuw te definieren voor de grondrechtencatalogus want het recht bestond al tweeduizend jaar in het civiele recht.
Trouwens ook eens met horizontale werking van dat recht op bescherming. Maar uiteindelijk slaat dat weer neer in de verplichting van de staat om aantastingen van het eigendom voldoende op te sporen en te bestraffen en de aantasting van de rechten te herstellen. Je ,mag NL voor het EHRM dagen als ze dat onvoldoende doen.
Een zeker het recht van eigendom op natuurlijke hulpbronnen, dat wil zeggen, zaken waar die “eigenaar” geen enkele inspanning voor hoeft moeten doen (behalve eerder zijn dan andere om het te claimen, dan wel een vorige eigenaar verjagen of op een andere manier overtuigen dat “eigendom” over te dragen), vind ik zeer discutabel, zeker in het licht van de gigantische economische ongelijkheid en onrechtvaardigheid die hieruit voortvloeit. Ik zal dat zeer zeker nooit als “grondrecht” erkennen, hooguit als regulerend zakelijk mechanisme, mits de nodige beperkingen….
Als de voordeuren van je buren tegenover, links en rechts van jouw voordeur zitten, dan heb je weinig richtingen waarop je de camera kan richten om bezoek te zien, zonder ook de voordeur van een buurman in beeld te hebben.
Ik verwacht niet dat er (normaal verkrijgbare) camera’s zijn die een scherp beeld leveren op personen die voor jouw deur staan, maar een onherkenbaar onscherp beeld leveren op personen die voor de deur van de buurman aan de overkant van de 2 meter brede gang staan.
De enige richting die je een camera op zou kunnen richten, is naar beneden vanaf het plafond. Alleen levert dit geen bruikbaar bewakingscamera beeld op. Het is lastig om mensen daarop te herkennen. Een hele smalle beeldhoek om alle deuren te ontwijken is ook niet werkbaar, de kans is veels te reëel dat iemand voor jouw deur buiten beeld staat. Daarnaast zou dit alsnog de buurman in beeld brengen als die naar zijn eigen voordeur toe loopt.
Als iemand zijn voordeur mag filmen, en er zijn geen manieren om de voordeuren van de buren en de buren zelf volledig uit beeld te houden, dan zou ik denken dat deze camera’s mogen, zolang het filmen van buren geminimaliseerd wordt.
Die combinatie is praktisch dan niet te doen, toch?
Je kunt op de meeste camera’s bijvoorbeeld instellen welke plekken bewegingsgevoelig moeten zijn.
Ja, daarmee los je op dat er niet gefilmd wordt bij activiteit bij de overburen, maar wordt bij beweging voor deur A nog steeds ook gefilmd richting deur B aan de overkant, toch? Die deur blijft daarmee niet buiten beeld. Je kunt softwarematig gaan blurren, maar als de deur van de overburen pal aan de overkant van de camera zit, redt je dat niet altijd. Of ik zie iets over ’t hoofd.
Je kan een videocamera met een knop maken, die vervolgens alleen kort gaat filmen als er op die knop wordt gedrukt.
Met minimalisatie bedoel ik bijvoorbeeld de camera schuin plaatsen, dan zie je bijvoorbeeld de deur van de buurman die er schuin tegenover woont, maar kijk je tenminste niet recht de woning in van de buurman recht tegenover als die zijn deur opent. Combineer dit met bewegingsactivatie die alleen voor jouw deur triggert, en je hebt een redelijk minimaal inbreuk makend systeem dat nog steeds alles wat er met jouw deur gebeurd vastlegt.
Die knop lijkt me een handige. Alleen kan de andere partij dat niet controleren. Als de betrokkene -die op de knop drukt- het zelf al kan controleren, het is immers waarschijnlijk eenvoudiger steeds op te nemen.