Agenten hebben woensdagmiddag een negentienjarige man uit het Brabantse Riel opgepakt vanwege het aanbieden van valse QR-codes voor het coronatoegansbewijs op sociale media, las ik bij Nu.nl. Hij wordt verdacht van valsheid in geschrifte, wat vele lezers opmerkelijk vonden want hoezo is een QR code een “geschrift”? Die term gaat toch over voor mensen leesbare geschriften? Nou, niet perse.
De politie kwam de man op het spoor dankzij misdaadverslaggever en programmamaker Kees van der Spek. Die had de aanbieding van de verdachte voorbij zien komen op sociale media. En het komt natuurlijk vaker voor, dat er wordt gehandeld in valse QR codes. Dus logisch dat men hier bovenop zit. Maar is het strafbaar?
Valsheid in geschrifte staat in artikel 225 Wetboek van Strafrecht:
Hij die een geschrift dat bestemd is om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk opmaakt of vervalst, met het oogmerk om het als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken, wordt als schuldig aan valsheid in geschrift gestraft, met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie.De HR leest de term “geschrift” breed. In een zaak uit 2016 werd het namaken van streepjescodes gezien als valsheid ingeschrifte. Dit was ingegeven door deze opmerking van de wetgever bij een recente herziening van het strafwetsartikel:
Een geschrift is een weergave van al dan niet dadelijk leesbare tekens die in min of meer duurzame vorm zijn vastgelegd. Het begrip tekens dient ruim opgevat te worden; een codesysteem dat met behulp van een decoderingssysteem kan worden gelezen, valt ook hieronder.De voornaamste vraag is of de codes bestemd zijn om als “echt” te dienen. In die zaak uit 2016 was dat zo: de verdachte had nep-prijskaartjes met streepjescodes gemaakt om zo bij de bouwmarkt goedkoper af te kunnen rekenen. Dan wil je dus dat de winkel de kaartjes als echt beschouwt, hoewel ze dat niet zijn.
Als een streepjescode een “geschrift” is, dan is een QR code dat voor mij ook. Het maakt daarbij niet uit dat de QR code alleen op een scherm staat en niet op papier, zoals die prijskaartjes.
Arnoud
Max 6 jaar gevangenis als ik mij niet vergis.
Nu hoeft dat niet direct, maar een halfjaartje brommen lijkt mij een mooie straf voor een eerste veroordeling. Dan weet de rest van die malloten ook meteen wat ze riskeren.
Ik wacht nog op het bericht dat zijn klanten juridisch aangepakt gaan worden. Die zijn immers een groter probleem als de vervalsers.
De aanschaffer weet toch, dat die vals is, dus begrijpt zelf, dat het niet betekent, dat hij bij mirakel ‘gevaccineerd’ is. Blijft over de gelegenheid, waar je je toegang verschaft. -edit Arnoud: offtopic en inflammatory dus weggehaald.-
Natuurlijk gaat het om het omzeilen van het coronatoegangssysteem, de gelegenheden dus die je alleen binnen mogen laten als je een geldige test of vaccinatiestatus kunt laten zien. De rest van je comment heb ik weggehaald want off-topic.
Los van of dit wel of niet een geschrift is, is er wel valselijk opgemaakt of vervalst? Ik vind het lastig om een kopie van een origineel doorgeven daaronder te scharen.
Da’s een leuke. De insteek is dan dat vanwege de context van het gebruik (je doet alsof het jouw actuele coronastatus toont) het een valsheid oplevert. Net zoals een gevonden sleutel gebruiken bij iemands deur maakt dat je met valse sleutel het misdrijf inbraak pleegt. De sleutel is echt maar door de context van jouw gebruik (jij mocht niet naar binnen en jij mocht die sleutel niet gebruiken) is de sleutel dan vals.
Maar welke is het dan? Valselijk opgemaakt? Of vervalst? Je mag ‘m gerust analoog houden, want ik heb een papieren QR. Ik denk dat het geen van beide is.
Misschien moet je het juist zoeken in de sleutel zelf. Want je QR is de sleutel naar ergens binnen. Dus valse sleutel… Alhoewel ik me dan weer afvraag of het vervaardigen of bezitten van een valse sleutel strafbaar is. En dus of alleen de ge-/misbruiker (op heterdaad) gestraft kan worden.
De vervalsing zit hem inderdaad in de valsheid van de link van de (op zich correcte) code met een bepaalde persoon. Maar dan zou je de leverancier niet kunnen aanpakken (zoals in dit geval lijkt te gebeuren). Die maakt immers die link tussen persoon en code niet, dat doet de gebruiker zelf en voor zichzelf.
Het gaat hier om het “door anderen te doen gebruiken” deel van de strafbaarstelling. En de gebruiker van de code is net zo strafbaar.
Over het excuus dat het echte codes zijn… Daar zal in de rechtszaal hard om gelachen worden.
Ik had dat stukje van de wetstekst wel gelezen, maar die vlieger gaat hier niet op.
‘Hij die een geschrift dat bestemd is om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk opmaakt of vervalst,’ is niet de leverancier van de QR code, maar de klant van die persoon.
En dit is zo, juist omdat de valsheid pas gecreeerd wordt bij combinatie van een persoon met een code, en dat doet doe leverancier toch echt niet, maar zijn klant.
‘door anderen te doen gebruiken’ is hier dus niet van toepassing.
Hoezeer het me ook spijt, op basis van deze wetstekst zie ik valsheid in geschrifte gewoon niet. De opgepakte persoon zit fout, zou gestraft moeten worden, maar niet op basis van dit artikel.
Ik zou het zelf eerder in de richting van oplichting zoeken. De verkoper biedt een product aan dat niet geschikt is voor zijn doel, namelijk dat de koper zich zonder probleem kan presenteren als zijnde gevaccineerd. Dat kan die koper echter pas als hij zelf een misdrijf pleegt, dus het produkt doet niet (en kan ook nooit doen) waar het voor verkocht wordt.
Let op: dit wel allemaal onder de veronderstelling waar dit sub-draadje op gebaseerd is: dat het gewoon een kopie van een correcte code is. Als de inhoud van de code niet klopt, niet correct is, dan is het natuurlijk een ander verhaal.
Ik zie de feiten als “de leverancier levert een code aan zijn klant waarbij de leverancier op zijn klompen kan aanvoelen dat zijn klant die code gaat gebruiken als (vals) bewijsmiddel voor zijn covid status.” Zo valt het onder Art. 225. Ik geef toe dat er op het gebied van “opmaken” of “vervalsen” wel wat af te dingen is als door de overheid gegenereerde codes ongewijzigd worden doorgegeven aan de klant.
Relevant hier is de zaak HR 19 september 2006, ECLI:NL:HR:2006:AX5810 over de valsheid van een kleurenkopie van een rijbewijs. De advocaat van de verdachte voerde aan dat van een vervalsing geen sprake was, omdat het een identieke ongewijzigde fotokopie van het echte rijbewijs betrof. Het hof oordeelde dat de kopie toch een vervalsing was omdat de echtheidskenmerken in de kopie ontbraken. De Hoge Raad was het daarmee eens, daarbij in aanmerking nemende dat de verdachte gehouden was om het origineel te overhandigen. Ik weet niet hoe de 19-jarige uit dit nieuwsbericht precies te werk ging en of deze redenering een-op-een kan worden overgenomen, maar anders zie ik nog wel aanknopingspunten in de redenering van de procureur-generaal (uit de conclusie):
De volledige toelichting van de advocaat van de verdachte (die op Navigator staat) kan de 19-jarige zo overnemen. Ik zal hier twee paragrafen citeren waarin de kern staat verwoord, maar de volledige argumentatie is uitgebreider: Voor allebei de argumenten valt wat te zeggen, maar ik neig naar de uitleg van de procureur-generaal.Voor mij zou het verschil hem zitten in de vraag of men pretendeert dat de kopie een origineel is. Als ik een kopie kentekenbewijs bij me heb en ik zeg tegen de agent “ik ben bang dat het origineel gestolen wordt als ik die in de auto bewaar” dan is dat een ander verhaal dan een kopie op dik plastic zodat ie zo veel mogelijk lijkt op te echte, en ik dan zonder toelichting die laat zien.
In deze casus gebruikte een vrouw een kopie van een artsendiploma van een naamgenoot (voorletter+achternaam gelijk) als ware het haar diploma. Daar zou “het was een kopie dus geen valsheid in geschrifte” bij mij dus geen argument zijn.
Ook het gebruik van een echte originele sleutel kan gelden als een “valse sleutel” volgens het strafrecht (bv. https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBNNE:2016:5802); en ook een “echte” QR code gebruiken op een manier waarop dat niet bedoeld is kan zo’n QR vals maken.
Sorry Jeroen, ik zie alleen maar veroordelingen voor diefstal en inbraak; geen (aparte) veroordeling voor het gebruik van valse sleutels.
Weet je zeker dat het “inbraak” is ? Voor zover ik weet is er een verschil tussen “insluiping” en “inbraak”, waar de vraag of iets een “valse sleutel” is best wel eens van belang zou kunnen zijn.
Inbraak is eigenlijk geen apart misdrijf maar een strafverzwarende omstandigheid bij diefstal:
Hier staat dus de valse sleutel naast de braak, dus het zijn dan aparte omstandigheden. Je breekt niets met een valse sleutel.
Insluiping is een ander woord voor huisvredebreuk, art. 138 Strafrecht. Daarvan is in ieder geval sprake als je breekt of een valse sleutel gebruikt, lid 2:
Ook hier is braak dus naast valse sleutel genoemd. Dus ik ga voor mezelf onthouden dat binnengaan met valse sleutel geen inbraak is.Inbraak is het illegaal openbreken van een gebouw of een object om naar binnen te gaan. Als er niets vernield wordt, dan is er geen spraken van inbraak. Eveneens is er geen sprake van inbraak, indien het doel niet is om naar binnen te gaan. Bij insluiping is het doel om illegaal naar binnen te gaan zonder dat men dit in de gaten heeft. Huisvredebreuk kijk alleen of je illegaal naar binnen bent gegaan.
En als het nu een kopie van een sleutel betreft, maar van dusdanig slechte kwaliteit dat het slot beschadigt? Dan is er dus wél iets gebroken met de sleutel, namelijk het slot. 😉