Nabrander uit december: ook onder Engels recht moet een uitvinder een natuurlijk persoon, oftewel een mens, zijn. Een octrooiaanvraag zonder mens als uitvinder kan niet worden behandeld. Dit is de zoveelste uitspraak over AI-als-IE-maker, ditmaal uit het Engelse Supreme Court en ja dit was wederom meneer Thaler met zijn DABUS.
Meneer Thaler is een zeer principieel mens: hij vindt dat zijn AI systeem (dat dus DABUS heet, Device for the Autonomous Bootstrapping of Unified Sentience) zelfbewust is en daarom ook als uitvinder of maker zou moeten kwalificeren. En hij voert vele rechtszaken om dat principe af te dwingen.
Ik noem er een paar:
- December 2021: het Europees Octrooibureau zegt nee
- Augustus 2022: De Amerikaanse Court of Appeals for the Federal Circuit zegt nee, ondertussen hangt een verzoek bij de US Supreme Court
- November 2022: De Australische High Court zegt nee
- Juni 2023: Het Duitse Federal Patent Court zegt nee
- December 2023: De UK Supreme Court zegt dus ook nee
De kern van alle redeneringen is dat alleen mensen ‘uitvinder’ kunnen zijn, omdat uitvinden menselijke creativiteit vergt. Dit leidt soms tot de interessante paradox dat men Thaler soms wél gaat vermelden als uitvinder, hoewel die naar eigen zeggen niets hééft uitgevonden. Op de “Invent!” knop drukken vind ik wat mager.
Eigenlijk nooit zie ik het argument terug dat octrooien worden verleend omdat mensen een (financiële) prikkel nodig hebben om uitvindingen openbaar te maken. Dat is immers waarom octrooien bestaan, je krijgt 20 jaar het recht deze exclusief te houden (of te licentiëren) maar je moet wel zeggen hoe de uitvinding werkt. Die 20 jaar concurrentievoordeel is commercieel zeer interessant voor een menselijke ondernemer, maar voor een machine totaal niet. Dat voelt voor mij een fundamenteler argument dan waar precies de creativiteit vandaan komt.
“Menselijke creativiteit” is immers een zeer glibberig criterium waar je heel makkelijk enorme grijze gebieden in mee kunt creëren. Als ik een taalverwerkend systeem een berg octrooien laat sorteren om zo witte vlekken (waar niets geoctrooieerd is) te zien, en ik kies dan zo’n vlek om wat te octrooieren, heb ik het dan bedacht, of is dat systeem een mede-uitvinder? Of als een statistisch model een analyse doet over een brede range aan waarden voor twintig parameters, en me de uitschieters laat zien waarna ik [23,18,…481] kies, wie heeft dan die uitschieter als uitvinding gedaan?
Voor auteursrecht speelt dit nog veel meer, omdat daar het creatieve werk ook nog eens een stuk subjectiever is. Maar daarover is jurisprudentie moeilijker te vinden, omdat auteursrecht niet vooraf beoordeeld wordt maar alleen bij een inbreukzaak ter discussie kan komen te staan.
(Meer leren over AI doe je op mijn praktijkmiddag op 12 maart of het live AI Act webinar van 27 februari.)
Arnoud
Ik ben het helemaal eens met je paragraaf ‘Menselijke creativiteit is immers een zeer glibberig criterium….’
Juist daarom zie ik geen reden waarom een AI systeem geen uitvinder genoemd op een octrooiaanvraag zou kunnen zijn. Wat baat het de samenleving om te eisen dat daar een natuurlijk persoon staat, alleen omdat de opstellers van de octrooiwetgeving nooit gedacht hadden aan de mogelijkheden van AI?
Ik denk wel dat het moeilijk betoogbaar is dat een dergelijke uitvinding inventief is, dus een octrooi zou niet verleend mogen worden, maar dat is octooirechtelijk een andere afweging.
Wel ben ik het oneens met je paragraaf ‘Eigenlijk nooit zie ik het argument terug dat octrooien worden verleend omdat mensen een (financiële) prikkel nodig hebben om uitvindingen openbaar te maken…. ‘
Uiteindelijk worden de meeste uitvindingen gedaan door mensen in loondienst, met middelen die door hun baas betaald zijn, zonder dat ze daar een directe vergoeding voor krijgen, waarbij de werkgever het octrooi aanvraagt.
De financiele prikkel ligt dus toch (meestal) niet bij de uitvinder, maar bij zijn werkgever. Dat is dus geen argument voor of tegen het toelaten van AI als uitvinder.
Openbaarmaking is een middel, om ook anderen kennis op te laten doen. Het doel is het bevorderen van innovatie.
DABUS? Is meneer een planescape-enthousiast of zoek ik hier nu teveel achter?
Het staat officieel voor “Device for the Autonomous Bootstrapping of Unified Sentience” maar dat kan natuurlijk een backronym zijn. Ik heb vele artikelen over Thaler gelezen maar niemand vraagt door over hoe hij tot die naam kwam.