Via Reddit:
Ik ben een reviewer, want dat vind ik leuk. In de afgelopen jaren heb ik meer dan 140 online reviews geplaatst. … Nu heb ik afgelopen week een héééle nare ervaring gehad met een bedrijf, en voor het eerst een slechte review geschreven waarbij ik heb beschreven hoe mijn ervaring was en hoe ik naar mijn idee ben behandeld. Nu heeft dat bedrijf (een huidkliniek) mijn persoonlijke gegevens die ik in vertrouwen heb gegeven in hun systeem opgezocht en spreken zij me in hun review antwoord aan met mijn volledige paspoortnaam en zeggen ze dat ik lieg. … Mag dit zomaar? Wat zouden jullie daarmee doen?De reviewer gebruikt (zoals velen) een bijnaam, wat online erg verstandig is. Maar bij het recenseren van producten of diensten kan de wederpartij natuurlijk vaak achterhalen om wie het gaat. Ook dat is verstandig: wie niets doet tegen neprecensies, kan zomaar onderuit gaan als bedrijf.
Dat het bedrijf opzoekt om wie het ging, vind ik dus logisch. Vervolgens intern nazoeken wat er is gebeurd en meneer benaderen lijkt mij ook geheel in orde (ook AVG-technisch, after sales service is gewoon toegestaan natuurlijk). Maar de naam online zetten in een reactie op de recensie?
Sommige reacties noemen het doxxing, het strafbare feit uit art. 285d Sr van het verspreiden van persoonsgegevens “met het oogmerk om die ander vrees aan te jagen”. Dat gaat me wat ver, maar ik zie hoe het intimiderend over kan komen. En het is denkbaar, dat je iemands echte naam gebruikt in de hoop dat die schrikt en de recensie weghaalt – dan gaat de reactie met echte naam ook weg.
Mag het van de AVG? Het is natuurlijk een verwerking van persoonsgegevens. Op het eerste gezicht: ja, je mag een klant met diens naam aanspreken (natuurlijk). Maar, dat gebeurt hier allereerst op een openbaar forum en niet in zeg een telefoongesprek of mailbericht.
Ten tweede wordt hier die echte naam verbonden aan een gezondheidsgegeven, want we hebben hier te maken met een huidkliniek. En daarmee onthult de kliniek dus een medisch gegeven over een klant, wat zeer zeker niet recht te breien is onder de AVG.
Maar of je het nu onder het strafrecht of via de AVG wilt benaderen, het probleem blijft natuurlijk dat niemand je erbij gaat helpen. De meest aangewezen partij is de reviewsitebeheerders, die onder de DSA moeten handelen op je klacht dat er onrechtmatig persoonsgegevens (of je privacy) wordt geschonden. Aangifte lijkt me kansloos.
Arnoud
Recht op verwijdering over AVG?
Worstel ik mee, omdat dit niet zomaar een publicatie van persoonsgegevens is maar er ook een stukje uitingsvrijheid van de ondernemer aan vast zit. Het recht op vergetelheid bestaat niet bij een journalistieke uiting, en dat is niet beperkt tot enkel mensen met een perskaart.
Ik zie niet in hoe het géén doxxing zou zijn. Dit is overduidelijk intimidatie. Een andere reden om op een anonieme / pseudonieme review te reageren met de echte naam van de reviewer, komt bij mij niet door de goedgekeurd giecheltoets.
Hier sluit ik mij volledig bij aan. Dit is volgens mij het prototype voorbeeld van doxxing.
Om van doxxing te spreken moet er van opzet sprake zijn. Het review antwoord kan zeker intimiderend overkomen, maar uit het bericht haal ik niet dat de persoonsgegevens genoemd zijn met de opzet om te intimideren. Never attribute to malice that which is adequately explained by stupidity.
Het is aannemelijk dat men intern de gegevens van de reviewer erbij gezocht. Kan het dan zijn dat men zonder nadenken dit in het review antwoord heeft verwerkt? In mijn ervaring zijn de meeste mensen zijn niet erg gefocussed op privacy en/of niet goed getrained hoe met privacy om te gaan.
Dat is wel een goeie. Ook iets dat in me opkomt: het bedrijf dacht een privébericht te sturen naar de recensent, en dat is per abuis een openbaar bericht geworden.
In dat geval zal het bedrijf dus ook geen moment tegen spartelen als het gevraagd wordt de naam te verwijderen.
Geven ze geen gehoor weet je ook dat het geen vergissing was en dat ze er een reden voor hebben. En dan kan ik er echt maar éénplausibele reden voor bedanken en dat maakt het doxxing.
“Beste heer, we hebben opgezocht waar het precies over gaat en komen graag in contact om het op te lossen¨.
Dat is echt anders dan
“Zo ‘Arnoud Engelfriet’ ben je niet tevreden over ons?” – dat is echt nergens voor nodig, de boodschap is: “We weten wie jij bent, mannetje”.
Ik weet dat de AP bijzonder weinig tijd heeft voor daadwerkelijk toezicht, maar zou de AP niet eigenlijk de meest aangewezen partij moeten zijn voor een klacht? Dit bedrijf gaat overduidelijk niet goed om met bijzondere (want medische) persoonsgegevens, wat toch een prioriteit zou moeten zijn voor een privacy toezichthouder.
Ik denk dat het heel lang zal duren (denk nooit) totdat de AP voldoende capaciteit heeft om zelfstandig het Internet af te speuren naar AVG overtredingen. Wat klachten betreft moet de AP keuzes maken over welke zij met de beschikbare menskracht oppakt; aanzienlijke kans dat een eenmalig incident onvoldoende prioriteit krijgt on opgepakt te worden. Als de kliniek deze intimidatietactiek regelmatig toepast, wordt de kans op AP ingrijpen groter (dan 0).
Eens met Arnoud dat een berichtje “Uw gebruiker verspreidt in bericht zonder grondslag bijzondere persoonsgegevens die mij betreffen. Ik verzoek U betreffend bericht te verwijderen en verwijderd te houden” aan de review website een grote kans op success heeft. Als de website daar geen gehoor aan geeft dan kan zij voor de rechter gedaagd worden.
Ik had het over een klacht bij de AP, niet over een AP die zelfstandig reviews af gaat speuren. Toch ben ik het met je eens dat de AP er waarschijnlijk geen tijd voor heeft. Dat is jammer, maar de realiteit.
Een klacht bij het bedrijf over de (mogelijk onopzettelijke) publicatie van persoonsgegevens via de review reactie is waarschijnlijk de beste vervolgactie inderdaad. Als er een reactie op komt geeft dat waarschijnlijk ook informatie over de intentie achter het bericht. Dat kan je bij een rechtzaak omdat ze het niet verplaatsen ook weer een sterkere positie geven.
Ik heb er moeite mee om het geen doxxing te noemen. Iemand uit zich onder een bepaald pseudoniem. Als je als bedrijf dan inhoudelijk op de klacht wil reageren dan kan je dat gewoon richten aan Meneer dansende_banaan, dan hoef je echt niet die persoon met volledige naam aan te spreken. Het lijkt me volkomen evident dat dat een poging tot intimidatie is.
Niet perse een poging tot intimidatie. Meer een (slechte) poging om aan te geven: we weten over PRECIES over welke situatie het gaat, en we vinden de klacht onterecht.
Dat zou kunnen, als ze zeggen, “Geachte Heer De Vries”, of “Beste Henk”. Maar omdat OP zo expliciet zegt “volledige paspoortnaam” lijkt het mij duidelijk dat het dat niet was, en meer iets als “Beste Hendrikus Abraham Gerrit Maria De Vries”, en dat is niet meer “We weten wie u bent”, dat lijkt mij intimiderend.
De vraagsteller zou eens de privacyofficer van de huidkliniek kunnen aanspreken. Ik kan me niet voorstellen dat die niet met hele diepe excuses over de brug komt.
En nog effectiever: een klacht indienen over de betreffende arts bij de tuchtraad.
Heb de indruk dat er meer aan de hand is. Zelfs voor intimideren kan de behandelaar gewoon de voornaam met eerste achterletter en woonplaats van de reviewer gebruiken. Zelf zou ik als behandelaar eerst direct naar de klant mailen.
Als klant zou ik niet blij zijn. Mijn achternaam is te uniek en met voorletters of voornaam is er geen 2e die op de aardbol rondloopt. (Schrijf nooit recenties en lees ze zelden.)
Ik lees recensies voordat ik bij een “nieuwe” webwinkel iets bestel. Daarbij let ik meer op hetgeen er geschreven is dan het uitgedeelde cijfer. (Wat ik interessant vind is hoe de winkel foutjes herstelt.) Na een reactie zoals die van de kliniek (iemand met naam en toenaam een leugenaar noemen) weet ik genoeg.
Nee, aangifte doen zal weinig zin hebben en de AP komt hier ook zijn bed niet uit. Maar naast strafrecht of de AVG is er toch ook gewoon civielrechtelijk de onrechtmatige daad?
Je kunt ook zelf naar de rechter stappen, maar moet dat dan ook zelf bekostigen. Politie (aangifte) of AP kost niets behalve tijd (met Internet niet eens de postzegels)
Ik heb er moeite mee dat dit niet is toegestaan. En in het algemeen moeite met anonieme openbare uitingen. Als je ergens niet je naam aan wil verbinden, zeg/schrijf het dan niet. Ik kan me voorstellen in specifieke situaties dat dit nodig kan zijn, maar dan in de vorm van journalistieke bronbescherming, een anonieme aangifte of een klokkenluidersregeling. Maar anonieme reviews, die zouden ze van mij wel mogen verbieden. Komt meer kwaad van dan goeds.
Als iedereen zoals jij zou denken hadden we waarschijnlijk nog slavernij gehad, hadden vrouwen geen stemrecht en was een huwelijk nog iets tussen mannen en vrouwen exclusief.
Veel misstanden bij de overheid of grote machtige bedrijven zouden nooit uit zijn gekomen.
Omdat de eerste persoon die het waagt om niet anoniem tegen deze zaken te argumenteren kapot gemaakt zou zijn voordat het idee tractie kon krijgen.
Anonimiteit is essentieel voor maatschappelijke verandering. Dat er dan wat trollen online misbruik van maken is een relatief kleine prijs om daarvoor te betalen.
Waarom zijn journalistieke bronbescherming, anonieme aangifte of een klokkenluidersregeling niet genoeg hiervoor? Slavernij, stemrecht voor vrouwen etc. is aangepakt doordat mensen online anonieme recensies over bedrijven kunnen plaatsen?
Wat/wie is een journalist? Als we anonimiteit alleen mogelijk maken als je met en journalist spreekt en verder overal onmogelijk. Wat doe je dan als de overheid bepaald wie een journalist is en alle journalisten zich aan de overheid moeten verantwoorden? En waarom moet je een journalist zijn om (impopularie) ideeën al dan niet anoniem de wereld in te brengen? Wij hebben via pamfletten en anonieme nieuwsbrieven altijd de mogelijkheid gehad dit anoniem te doen en ondanks jouw misplaatst sarcasme heeft anonimitewit een grote rol gespeeld in al die bewegingen.
Heb je de nieuwsberichten gelezen van bedrijven die dreigden geidentificeerde plaatsers van slechte reviews te vervolgen? Zelfs als je review niet nep is zullen weinig geneigd zijn een advocaat te gaan betalen voor een review, terwijl grote bedrijven die op retainer hebben.
Je vergeet voor het gemak ook even dat ik misstanden bij bedrijven noemde. Maar dat past natuurlijk niet bij jouw dooddoener aan het eind dat al die dingen niet door anonieme online communicatie veranderd zijn.
Wat mij betreft is het grootste gevaar voor de vrijheid in onze samenleving dat er te veel mensen komen die blind zijn voor het gevaar dat je altijd en overal bekend bent en het afnemen van rechten toejuigen omdat ze het niet begrijpen. Het is zeker niet dat mensen met de meest afgrijselijke ideeën een uitlaatklep hebben op het internet. (Maar wel weer dat in de jacht naar clicks en kijkers, social media, traditionele media en tv, deze onzin een nog groter podium geven, omdat sensatie verkoopt)
Ik ben het wel met je eens als het gaat om iets tegen (corrupte) overheid, maar deze blogpost gaat volgens mij over een MKB-achtig iets.
1.1: Idealiter is een journalist in ieder geval iemand die meerdere bronnen raadpleegt, feiten controleert en zich iets meer informeert voordat hij iets publiceert.
1.2: Dat zou dan geen democratische samenleving zijn en dan ben ik het met je eens dat anonimiteit nodig kan zijn.
1.3: Omdat meningen gebaseerd op onwaarheden of emoties iemand of een bedrijf kunnen beschadigen.
2: Ik ben me bewust van dat het gebeurt. Smaad en laster zijn gelukkig ook strafbaar. Uiteindelijk is het de rechter die hierin het laatste woord zou moeten hebben. Je moet mijn reacties lezen in de context van Nederland zoals het nu is.
Stemrecht voor vrouwen is een beweging geweest die uiteindelijk ook een aantal gezichten kreeg.
Ik snap je argumenten, maar zie te weinig overeenkomsten tussen aan de ene kant “individuen die zich groeperen om iets te veranderen in de samenleving, onderzoek doen, met elkaar overleggen en hun ideeën communiceren” en “mensen die onderdrukt worden door de overheid en alleen in het geheim / dus anoniem, zich kunnen verzetten” en aan de andere kant waar dit over gaat: “leken die hun frustraties wegschrijven in schadelijke reviews en die anoniem publiceren”.
Ik zie geen reden voor anonimiteit om iets in de samenleving te veranderen, tot het moment dat er geen democratische overheid meer is om op terug te vallen. Dan inderdaad wel. Maar daar is volgens mij nu geen sprake van.
volgens mij is dit gewoon onrechtmatig. daar heb je de avg helemaal niet voor nodig. het recht op bescherming van persoonlijke levenssfeer vs uitingsvrijheid valt negatief uit voor de ondernemer; er is geen gerechtvaardigd belang – simpel as that. doxing lijkt mij te ver gezocht, gewoon sommeren obv oude od-recht.
Waarom is het hebben van een bijnaam online verstandig?
“Ik kwam bij deze shoarmazaak, maar het lijkt niet alsof ze heel omzet draaien, ik zie er nooit iemand. Ik denk dat het een witwaspraktijk van de lokale drugsdealer is, en volgens mij maken ze ook kinderporno in de kelder. Komen ook verdacht veel getatoeerde Russisch sprekende mensen in grote Mercedessen”. – groeten, Hendrikus Van Griemsveld, Barteljorisstraat 26 te Juinen.
Voor dat soort zaken is meldmisdaadanoniem.nl bedoeld, niet yelp.com .
In een democratische rechtsstaat is aan de grote klok hangen van misstanden net zo legitiem als aangifte daarvan doen bij de politie.