Vandaag zijn er nog precies 256 dagen te gaan tot de nieuwe Europese privacywet in werking treedt. Op 25 mei 2018 zal namelijk de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG, ook wel General Data Protection Regulation oftewel GDPR) van kracht worden. En dan wordt de wereld weer een stukje interessanter, want het is me een partij regelgeving waar je aan moet voldoen. Ik blijf erbij dat de AVG een van de belangrijkste nieuwe wetten voor de ICT-dienstverlening gaat worden, en dat de discussies en aanvaringen hierover groter gaan worden dan de auteursrechtenoorlog van de afgelopen 15 jaar.
Voor een groot deel is de AVG aanscherpen van de regels uit de huidige wetgeving. Dat echt alles verboden zou worden, is dan ook een tikje overtrokken. De angel daar zit hem er vooral in dat je uitgewerkt moet hebben waarom je doet wat je doet. Onderbouw maar eens waarom je een belang hebt bij het vergaren van iemands gegevens, en laat maar zien hoe je die toestemming hebt gevraagd die specifiek deze handeling toestaat. Je moet dit per verwerking(!) in een intern register bijhouden zodat na te zoeken is waarom je dingen doet.
Sommige dingen zijn wel nieuw. Privacy by design staat nu als harde ontwerpeis in de wet, en moet dus meegenomen zijn in elk traject om tot nieuwe informatiesystemen te komen. Bij elk scherm aangeven waar de privacy een rol speelt en wat daarover is besloten. Keuzes motiveren waarom het niet een onsje minder kon met die persoonsgegevens die je hier ziet. En aan de achterkant waarom de security op orde is.
Ah ja, security. Steeds belangrijker maar weinig méér daarover in de wet. Zorg er voor dat je het op orde hebt en dat je dat kunt aantonen. Inclusief je proces om datalekken op te sporen en te melden bij de toezichthouder (en meestal ook betrokkenen). En oh ja, ook dat moet in een intern register worden gedocumenteerd.
Veel registratie dus. Verwerkingen, datalekken, security en je designkeuzes ten aanzien van privacy. Wie gaat dat beheren? Een privacy officer oftewel functionaris gegevensbescherming is niet verplicht onder de AVG (tenzij je overheid bent, met bijzondere persoonsgegevens werkt of structureel aan tracking of besnuffelen doet) maar kan wel een goed idee zijn. In ieder geval totdat je organisatie gewend is aan de nieuwe wet.
En dat is uiteindelijk waar de pijn zit met de AVG. Dit is niet een nieuwe wet die een kwestie is van wat extra vinkjes, je privacyverklaring nieuwe terminologie geven en een Excelsheet met daarin de nieuwsbrief en de klantenadministratie genoemd bij wijze van register. Het vereist een nieuwe manier van denken, van omgaan met persoonsgegevens. Waarom hebben we die, kan het niet wat minder en hoe borgen we dat alles goed blijft verlopen? Wie denkt dat hij er zonder kleerscheuren vanaf komt met alleen die Excel erbij en wat klusjes voor Juridische Zaken, gaat het voelen.
Vandaar dat ik steeds zeg dat dit de belangrijkste wet gaat worden voor de komende 15 jaar. We hebben sinds ongeveer 2000 geworsteld in de ICT-rechtspraktijk met de botsing tussen auteursrecht en ondernemen, van notice/takedown tot aansprakelijkheid van tussenpersonen daarvoor. Ook het merkenrecht (denk domeinnaam) was natuurlijk een belangrijke bron van conflicten. Die strijd is wel zo’n beetje voorbij, maar was zo tekenend dat je veel kantoren zag die zich IE/ICT kantoren zijn gaan noemen. Vandaag de dag zou ik eerder Privacy/ICT kantoren verwachten.
Als laatste: nee, er komt geen overgangsrecht vanaf 25 mei. We zitten namelijk al in het overgangsrecht, dat twee jaar duurt. Daarvan zijn dus nog 255 dagen over. Dus wie nog niet begonnen is: heel veel sterkte met het halen van de deadline.
Arnoud
Een lezer vroeg me:
Een lezer vroeg me: