Belastingdienst schendt open source licenties

De Belastingdienst overtreedt volgens een open source-deskundige meerdere open-sourcelicenties met de aangiftesoftware, meldt Webwereld. Softwareontwikkelaar en -auditor Peter Roozemaal heeft de Belastingaangiftesoftware voor Linux uitgeplozen. In zijn rapport meldt hij dat de OpenSSL en GTK+ licenties niet zijn nageleefd.

De OpenSSL licentie vereist namelijk dat je in de documentatie bij het product de licentievoorwaarden vermeldt. De Belastingdienst volstaat met een link naar de licentievoorwaarden zoals die op internet te vinden zijn. Slordig.

Voor GTK+ ligt het iets gecompliceerder. Deze bibliotheek is beschikbaar onder de LGPL versie 2. De Belastingdienst heeft de software statisch gelinkt met haar applicatie. De LGPL eist dan dat je de gebruiker in staat stelt de GTK+ onderdelen te vervangen. Wat je daarvoor precies moet uitleveren, hangt af van de situatie, maar omdat de Belastingdienst simpelweg niets heeft uitgeleverd, is het wel duidelijk dat de licentie op dit punt niet is nagekomen.

Pijnlijk. Maar wat is de consequentie? Roozemaal schrijft namelijk:

Zolang de Belastingdienst niet aan alle van toepassing zijnde licentievoorwaarden voldoet, is er sprake van auteursrechtinbreuk en verspreiding van de Aangifteprogramma’s behoort gestaakt te worden totdat aan alle licentievoorwaarden voldaan kan worden.

Niet helemaal.

De OpenSSL licentie bepaalt nergens dat de licentie automatisch vervalt als je hem schendt. Daarvoor zal dus een rechtshandeling van de makers nodig zijn. In Nederland zijn softwarelicenties contracten. Wie een bepaling uit een contract niet naleeft, schendt het contract. Op grond daarvan mag de licentiegever het contract ontbinden. Maar dat gaat niet automatisch.

De GTK+ licentie heeft wel een bepaling over ontbinding bij schending:

You may not copy, modify, sublicense, link with, or distribute the Library except as expressly provided under this License. Any attempt otherwise to copy, modify, sublicense, link with, or distribute the Library is void, and will automatically terminate your rights under this License. However, parties who have received copies, or rights, from you under this License will not have their licenses terminated so long as such parties remain in full compliance.

Die laatste zin beperkt het effect tot wat de Belastingdienst zelf doet. De ontvangers/downloaders van de software mogen deze gewoon blijven gebruiken. Alleen verdere verspreiding van de software door de Belastingdienst of anderen is niet toegestaan.

En ik vraag me nog af in hoeverre toepassing van een dergelijke algemene voorwaarde niet als onredelijk bezwarend te zien is in situaties als deze. Naar Nederlands recht mag je een contract bij een tekortkoming niet ontbinden als “de tekortkoming, gezien haar bijzondere aard of geringe betekenis, deze ontbinding met haar gevolgen niet rechtvaardigt.” Dit is geen dwingend recht (zo te zien) maar of je zó ver kunt gaan in algemene voorwaarden, betwijfel ik.

Het is voor mij dus geen uitgemaakte zaak dat de Belastingdienst haar licentie op GTK+ kwijt is en de software niet meer mag verspreiden. Maar ze moeten wel als de wiedeweerga aan de slag om deze problemen te repareren. Want uitermate slordig is het wel.

Heeft iemand dit al aan het GTK+ team gemeld eigenlijk?

Arnoud