Google hoeft zoekresultaten die het verwijdert vanwege het Europese recht om vergeten te worden, niet op al zijn domeinen te verwijderen, maar alleen voor bezoekers binnen de EU. Dat las ik bij Tweakers onlangs. De advocaat-generaal aan het Hof van Justitie kwam in een recente analyse tot dit advies in een zaak tussen Google en de Franse Autoriteit Persoonsgegevens. Het advies weegt vaak zwaar bij het Hof van Justitie, maar is formeel niet bindend. Het is wel een mooi compromis tussen het belang te worden vergeten en het informatiebelang van anderen, zeker als je het vanuit wereldwijd perspectief bekijkt.
Sinds 2014 spreken we van een recht te worden vergeten in zoekresultaten bij diensten zoals Google. Wanneer zoekresultaten bij opdrachten rond jouw naam of jouw persoon bepaalde verouderde, irrelevante en gênante resultaten tonen, dan heb je het recht die te laten verbergen. Bij de bronsite blijven ze gewoon staan (het recht op een integer archief weegt zwaarder dan je privacy, tenzij publicaties onrechtmatig waren) maar ze zijn daarmee veel moeilijker te vinden. Met deze uitspraak wilde het Hof een balans zoeken tussen de privacy van mensen die steeds oude zoekresultaten terug zien komen, en de behoefte van anderen om informatie over mensen te vinden.
Google gaf op zich gehoor aan de uitspraak, maar kwam wel meteen met een restrictie: alleen bij zoekopdrachten vanuit de EU. Wie bijvoorbeeld met een vpn naar google.com gaat, kan gewoon ‘verboden’ zoekresultaten opvragen. De CNIL (de Franse Autoriteit Persoonsgegevens, zeg maar) vond dat ook dit in strijd was met de privacy: vergeten is vergeten, ongeacht IP-adres. De zaak kwam daarmee bij het Hof van Justitie, en haar onafhankelijk juridisch adviseur doet nu dus suggestie om het vergeetrecht Europees te beperken.
De belangrijkste reden lijkt te zijn dat de wetgeving (de oude Richtlijn, en nog niet de AVG) niet duidelijk maakt wanneer deze territoriaal van toepassing is bij internetdiensten als deze. Het gaat dan nogal ver om een wereldwijde verplichting af te leiden uit zo’n wet. Bij de AVG zou dat anders kunnen zijn, omdat de regels daar (artikel 3) veel breder te lezen zijn. Maar daar gaat deze zaak niet over.
Ook is de advocaat-generaal bezorgd over escalatie: als de EU buitenlandse dienstverleners gaat vertellen wat ze moeten blokkeren, gaan andere landen misschien Europese dienstverleners ook dergelijke dingen opleggen, of hun eigen dienstverleners opdragen om Europese bezoekers minder informatie te geven. Een informatieoorlog is wel het laatste waar je op zit te wachten.
Alles bij elkaar lijkt het dan ook het beste om te gaan voor een Europees vergeetrecht. Ik ben het daar wel mee eens: voor Europeanen is er zo een redelijke balans tussen privacy en informatievrijheid. Wie de informatie écht nodig heeft, kan met extra moeite deze wel vinden. Desnoods door bij de individuele bronnen zelf te gaan zoeken, of dus met een VPN bij een buitenlandse zoekmachine. Dan is er dus een stevig informatiebelang (waarom anders die moeite doen) en dat rechtvaardigt dan het kunnen vinden.
Arnoud