Techgiganten beloven banden met leveranciers te verbreken bij dwangarbeid, een wassen neus?

Techbedrijven Apple, Facebook, Amazon en Google hebben tegen het Amerikaanse Congres beloofd om de banden met bedrijven te verbreken als die gebruik maken van dwangarbeid. Dat las ik voor mijn vakantie bij Tweakers. Klinkt leuk, maar omdat er niet echt definities zijn van “dwangarbeid” (is een Foxconn-werknemer gedwongen, gezien je aldaar vrijwel zeker dood gaat van de honger als je ontslag neemt) zie ik dan diverse reacties dat het een wassen neus zou zijn. Net zoals het een wassen neus is (reactie 1) om geen conflictedelmetaal meer te gebruiken. Nou nee, niet helemaal.

Natuurlijk staat het wat goedkoop, om die reactie te geven bij een hoorzitting. Welk redelijk mens is er immers vóór dwangarbeid? Maar zolang je het laat bij mooie opmerkingen, gebeurt er natuurlijk weinig.

De normale vervolgroute is dan ook dat er wetgeving komt, of dat je die mooie opmerkingen vertaalt in een plan van aanpak en dat ook werkelijk gaat uitvoeren, met prikkels voor jezelf dat het ook echt gebeurt. Een mooi (Nederlands) voorbeeld is Fairphone, dat een eerlijke en duurzame smartphone wil maken en dus ook de supply chain begon te zekeren. Of Tony’s chocoloney. Je ziet bij beiden dat het initiële idee afgezwakt moest worden, dat is logisch gezien de enórme klus, maar het is een begin.

Wetgeving geloof ik niet echt meer in voor dit soort dingen, je hebt te veel overheden nodig met te veel tegenstrijdige belangen. Waar ik wel steeds meer in zie, is “everything is securities fraud“. Oftewel, als het bedrijf niet doet wat het belooft, dan hebben ze de aandeelhouders niet goed geïnformeerd en die kunnen dan gigaclaims indienen. Niet perse toezeggingen over geld, ook als je bijvoorbeeld zegt dat een documentaire over je bedrijf geen probleem is, dan is er een claim te maken. Of als je diversiteit belooft in de directiekamer en die komt er niet. Of als je zegt tegen racisme te zijn en adverteert op rechtsextremistische sites (ook al gaat dat via dertig brokers).

De grap is natuurlijk dat een claim wegens een dergelijke fraude veel makkelijker is dan een overheidsonderzoek of zelfs een civiele rechtszaak voor het schenden van die belofte. Want als ik een mooi statement publiceer dat ik heel divers wens te zijn, en heel mijn raad van bestuur is wit, wie kan er dan een claim wegens onrechtmatige daad bij me starten? Eigenlijk niemand. Maar aandeelhouders kunnen zeggen, ik investeerde mede vanwege dat statement en dat blijkt nu een leugen, kan ik even vangen.

Dus ja, claims van aandeelhouders, dat is iets waar dit soort bedrijven wél gevoelig voor is. Ook short sellers vinden dit heel leuk, want met zo’n gigaclaim trek je de koers omlaag en dat is dus winst voor hen. Vraag eens aan Musk hoe lief short sellers zijn.

Arnoud