Wat als een stel hackers de verkiezingen in 2006 hadden geclaimd? #itlawwhatif

jambulboy / Pixabay

Deze week ben ik met vakantie. Daarom de komende dagen eens een bijzondere terugblik naar het internetrecht. 

In 2006 was er veel te doen over stemcomputers. Waarom we willen stemmen met computers is mij nog steeds een raadsel; afgezien van “dan heb je meteen de uitslag” heb ik nog geen fatsoenlijk argument voorbij zien komen. Toch gebruikten we die dingen sinds 1991. In 2006 creëerde de stichting Wij vertrouwen stemcomputers niet forse ophef door te onthullen hoe slecht deze beveiligd waren. De minister besloot daarna zonder die krengen verder te gaan. Maar wat dacht je hiervan?

Op 22 november 2006 gaat Nederland naar de stembus. Ondanks kritiek hier en daar wordt de stemcomputer grootschalig ingezet, zodat diezelfde avond nog de eerste uitslagen gegeven kunnen worden. Rond 23:37 volgt de definitieve uitslag. Dezelfde als echt gebeurde, maar om 23:39 meldt zich actiegroep nedappwn die claimt de verkiezingen ingeprogrammeerd te hebben. Zij wijzen op een publicatie op de bekende site Pastebin van een dag eerder, waar exact de stemverdeling staat van de grootste vijf partijen.

Wat denken jullie dat er zou zijn gebeurd in dit scenario?

(Plot twist: de actiegroep heeft een paar miljoen publicaties gedaan met alle waarschijnlijke permutaties van die top 5 en hun zetelverdeling, maar omdat er geen centrale index is, zijn die andere onvindbaar. De groep koos simpelweg de publicatie die het beste pastte bij de werkelijkheid.)

Arnoud

Wat als IBM haar softwaredivisie nooit had ontbundeld? #itlawWhatIf

jambulboy / Pixabay

Deze en volgende week ben ik met vakantie. Daarom de komende dagen eens een bijzondere terugblik naar het internetrecht.

In oktober vorig jaar maakte IBM bekend haar services-divisie af te splitsen, zodat IBM als een pure cloudservicedienstverlener verder kon gaan. Dit is opmerkelijk, omdat IBM juist een van de grootste dienstverleners is (of was) op het gebied van enterprise IT. En het deed me denken aan een oude, vrij fundamentele ontwikkeling. In 1969 was het namelijk eveneens IBM die haar hardware en softwaredivisies ontbundelde. Maar wat nu als ze dat niet hadden gedaan?

Tot 1969 was de IT markt eigenlijk vooral een hardwaremarkt. Bedrijven kochten grote dikke kasten in het kader van automatisering, en kregen de software er vaak gratis bij. Er waren ook hele actieve groepjes gebruikers die software onderhielden of zelfs verbeterden. Wat niemand erg vond, want daar kochten alleen maar meer mensen hardware van. (En je had niets aan de software zonder die hardware, die je alleen bij de leverancier kon kopen.)

De ontbundeling door IBM was het gevolg van een aanklacht van het ministerie van Justitie: al die gratis software die zo ontstond (en waarbij men afhankelijk was van IBM) was een inbreuk op de vrije mededinging, IBM speelt vals. De aanklacht werd jaren later ingetrokken, maar IBM had zich al bedacht en een aparte markt voor software gecreëerd. (Andere bronnen leggen de overwegingen voor de ontbundeling eerder bij de kosten van software.)

Wat nu als ze dat niet hadden gedaan? Stel die aanklacht was er nooit gekomen, en IBM kon omgaan met de kosten van marktspecifieke software. Dan was het dus véél lastiger geweest voor concurrenten om met enkel software de markt te betreden (dat is dus het antitrust-argument) en hadden we naar alle waarschijnlijkheid ook niet snel algemene personal computers gezien. Juridisch gezien: het had bevestigd dat bundelen van hardware en software géén misbruik van je machtspositie is en had dus leveranciers grote macht over die software gegeven (let op: dit was pre-auteursrecht op software).

De meest logische extrapolatie zou zijn dat IBM zelf was gaan inzetten op kleinere computers, omdat de grote mainframe markt (waar dit met name speelde) al aan zijn eind leek te zijn. IBM had dan het model van “software er gratis bij” gekopieerd, zodat ook die kleinere computers meer op slot hadden gezeten. Concurrenten hadden dan met eigen hardware moeten komen, wat natuurlijk velen enkele decennia later deden: de Commodore, Amiga en natuurlijk de Mac. Maar die markt had dan veel later en kleiner ontstaan.

Ondertussen was er weinig behoefte geweest aan bescherming van software, dus de kans wordt een stuk kleiner dat er auteursrechtelijke bescherming komt voor computerprogramma’s. En dat had weer mooie ripple effecten gehad op zaken als open source.

Wat denken jullie dat er zou zijn gebeurd in dit scenario?

Arnoud