Een lezer vroeg me:
Steeds meer sites maken gebruik van het Open Graph-protocol van Facebook. Hiermee geef je met metadata aan wat je titel, snippet en belangrijkste afbeelding is, zodat Facebook er een mooie preview van kan maken. Daar kan ook een plaatje in dus, maar wat heeft dat voor auteursrechtelijke consequenties?
Op zich is de gebruikte manier van metadata noteren niet heel relevant. Onder de Auteurswet is er maar één belangrijke vraag, wordt de afbeelding gekopieerd door de partij die de preview toont, of embedt hij de afbeelding? Embedden is legaal, en kopiëren vereist toestemming. Van de fotograaf (rechthebbende) wel te verstaan, en de site die de afbeelding publiceert heeft lang niet altijd de bevoegdheid om die toestemming te geven.
Het gebruik van een verkleinde afbeelding in een preview kan legaal zijn als citaat. Je zegt dan in feite, ik wil aankondigen wat er op deze pagina te vinden is en ik doe dat met handig aangereikte informatie in plaats van zelf te gokken wat belangrijk is. Zo’n aankondiging valt onder het citaatrecht en vereist dan geen toestemming.
Lang niet alle fotografen zien het op deze manier. Een aankondiging van wat er op een webpagina staat, is nog geen citaat van de foto die er bij staat, is dan het argument. Daarom raad ik altijd aan om dat plaatje te embedden in plaats van over te nemen. (Een bijkomend voordeel is dat het plaatje dan niet in je media-bibliotheek terecht komt en ineens bij andere berichten gebruikt wordt, wat écht tot claims kan leiden.)
Ik denk dat een aankondiging met een kleine thumbnail van de bronsite wel legaal is. Het standaardvoorbeeld van een beeldcitaat is het tonen van de cover van een boek bij de bespreking van dat boek. De cover is inhoudelijk niet erg relevant voor de inhoud, maar helpt wel bij herkenning en beslissen of je geïnteresseerd bent. Dat is dan legaal. Maar de thumbnail mag niet de overhand krijgen ten opzichte van de tekst, dan is sprake van versiering en dat is geen citaat meer.
Algemeen zou dus het advies altijd zijn, embedden of linken in plaats van overnemen. Moet je nou perse overnemen (en ik zou niet weten waarom), zorg er dan voor dat je alleen een zo klein mogelijke thumbnail toont en dat je die niet later ook voor andere doelen zou kunnen gebruiken.
Arnoud