Op Facebook is een ondernemer de actie ‘Sale starts on 1 juli’ gestart, las ik bij de NOS. De vrijheid-blijheid rond uitverkoop kost veel kleine winkels de kop, zo meldt de initiatiefneemster. Het plan is dan ook “de handen ineen slaan en met elkaar besluiten de uitverkoop van de zomercollecties in te laten gaan op 1 juli, en de wintercollecties op 1 januari”. Maar mag dat wel?
Tot 1984 had Nederland een Uitverkoopwet(*) waarin strenge grenzen bepaald waren over wanneer je dingen in de uitverkoop mocht plaatsen als ondernemer. Die wet is bij ons afgeschaft, maar onze buren hebben deze nog steeds. In Duitsland is er twee keer per jaar Schlussverkauf, en in België mag de detailhandel slechts twee keer per jaar onder de naam solden uitverkoop houden. Maar die wet is in strijd met de Europese regels over oneerlijke handelspraktijken.
De Europese regels bepalen wat eerlijk en oneerlijk is in de handel. Deze regels formuleren een open norm, en voegen daar een zwarte lijst aan toe met dingen die in elk geval oneerlijk zijn. Elke lidstaat moet die regels in zijn eigen wet opgenomen hebben, en mag daar niet van afwijken. In 2010 bepaalde het Europese Hof dat een categorisch verbod op uitverkoop in strijd is met die richtlijn. Daarop verklaarde de hoogste Belgische rechter dan ook de sperperiode (het verbod op afprijzen buiten de solden) in strijd met de Europese wet en dus ongeldig.
Goed, wettelijk terug naar de Uitverkoopwet is dus geen optie. Maar “de handen ineen slaan” en weigeren tot afprijzen of uitverkoop over te gaan in onderling overleg, mag dat dan misschien wel?
Nee, ook niet. Een afspraak om geen korting te geven of uitverkopen te adverteren is een prijsafspraak, en als er iets is waar de mededingingswaakhonden van gaan blaffen dan zijn het wel prijsafspraken. Die bederven immers de concurrentie, en concurrentie zorgt voor lagere prijzen en dat is in het voordeel van de consument. En daar doen we het allemaal voor, uiteindelijk.
Hoewel. Het gaat er hier niet om de prijs kunstmatig hoog te houden om zo de consument uit te knijpen, maar om te voorkomen dat kleine winkels massaal failliet gaan in deze recessie. Minder winkels is óók niet echt in het voordeel van de consument. Dus ik begrijp goed de zorgen en het idee, maar juridisch gezien is dit kansloos zodra het boven de ‘bagatelgrens’ uitkomt van 5% marktaandeel. Want onder die grens mag je prijzen afspreken wat je wil.
Wat denken jullie? Is dit een wenselijk initiatief, even los van wat er wettelijk kan?
Arnoud<br/> PS: bij het nazoeken vond ik dit artikel met daarin “Bijna dertig jaar geleden werd de uitverkoopwet afgeschaft”. Auw. 1984 voelt voor mij niet als dertig jaar geleden. Ik ben oud. 🙁