Een technische storing op je korting-zaterdag is oneerlijke reclame

kruidvat-30-procent-korting-zaterdag-storingWie reclame maakt met “Alléén deze zaterdag 30% extra korting op Lego en Playmobil” en dan op die zaterdag een grote storing heeft, maakt misleidende reclame. Dat las ik bij ITenRecht.nl. Nu is de RCC geen rechter, maar de Reclame Code sluit wel aan bij het Nederlands recht. En het punt is wel vaker langsgekomen: als je mensen lokt met aanbiedingen of kortingen, en vervolgens “technische storing” zegt, waar staan mensen dan?

De Kruidvat had 14 november vorig jaar een Lego- en Playmobil-actie: alleen die dag 30% korting. Kennelijk is goedkope Lego (en Playmobil, maar die boeit mij minder) iets heel bijzonders, want het was nogal druk, zowel in de winkel als in de webshop.

Dat kopen ging niet zonder problemen, zo lees ik op diverse plekken. Producten niet selecteerbaar, een checkout die niet werkt, levering met ontbrekende producten en ga zo maar door. Oké, dat kan allemaal gebeuren, maar een tikje raar is het wel.

Helemaal raar is de situatie waar de RCC-klaagster over viel:

Toen klaagster die dag via de website een Lego product wilde bestellen, werd daarbij geen 30% korting-label weergegeven en bij plaatsing van het artikel in het winkelmandje werd ook geen korting berekend. Klaagster legt een screenshot over als bewijs dat geen korting werd toegepast op haar bestelling.

De Kruidvat hield het erop dat “er die dag een technische storing is opgetreden op de website waardoor bij een aantal artikelen geen korting is verleend.” Een fout is nog geen misleiding, met andere woorden: aan een storing kun je niets doen.

De RCC (althans de voorzitter) ziet dat anders: als je zegt, 30% korting op álle Lego, dan moet er 30% korting op álle aankopen van Lego zitten. Anders is het misleidende reclame. Dat de reden voor de niet-korting een technische storing is, maakt niet uit. Dat is jouw probleem als winkel. Je moet je zaakjes dus gewoon goed op orde hebben, en overmacht of programmeerprutswerk kun je niet als excuus aanvoeren.

En de “op=op” dan, die er toch bij (vele) uitingen en de webshop duidelijk bij stond? Dat is op zich een argument voor de winkel. Je weet dan als klant dat je teleurgesteld kunt worden. Op zich terecht. Alleen: bij deze klaagster gaat dat niet op, want de korting niet tonen is wat anders dan “sorry, het product is op”.

Meer algemeen blijf ik me wel afvragen hoe makkelijk je mag gooien met “op=op”. Mag je niet verwachten van een beetje webwinkel dat ze realtime voorraadbeheer kunnen doen? Dus als ik er eentje in de winkelwagen duw en bestel, dat ze dan wéten “dit kan, er is er nog eentje” versus “ai, we verkopen net de laatste, 410 sorry”? Het is nogal storend om eerst een keurige bestelbevestiging te krijgen en daarna “helaas, u bestelde iets dat ondertussen uitverkocht was”. Al is het maar omdat de actie dan meestal allang afgelopen is.

Of leg ik de lat nu te hoog? Moet je bij op=op maar beseffen dat het een gok is, die bestelling, en dat het pas zeker is als de bestelling er is?

Arnoud

Moet je weten waar een kortingscode voor bedoeld is?

alternate-tweakersEen lezer wees me op deze discussie bij Tweakers over een recente kortingsactie van Alternate. Het bedrijf had kortingscodes uitgegeven om de verkoop van drie laptops onder Tweakers-gebruikers te promoten. Maar slimme Tweakers ontdekten al snel dat de code ook werkte bij andere bestellingen. Toen Alternate dat doorkreeg, annuleerde men alle ‘onterechte’ bestellingen direct. Maar mag dat wel?

De promotie van de code verwees duidelijk naar drie specifieke producten. Echter, codes als deze gaan snel rondzingen en informatie over waar ze voor bedoeld zijn, verdwijnt dan ook al snel. En ja, als je dan gewoon iets bestelt “want er was een actie bij Alternate” en de code werkt, dan ga je denken dat je terecht die korting hebt gekregen. Maar hoe eerlijk is dat?

In december hadden we een vergelijbkare discussie over de kortingscode van Teufel, waarbij ook een stukje informatie over waar de korting voor was, was verdwenen. Toen was mijn conclusie: hoe reëel was de kortingscode en waarom mocht je erop vertrouwen dat die code correct en legaal gepubliceerd was?

Misschien was ik daar iets te klassiek-juridisch. Moeten we niet eens af van dat Otto-arrest met z’n vage “redelijkerwijs op vertrouwen” en gewoon zeggen, het is een kwestie van even goed opletten en programmeren? Domheid is niet te disclaimen? Of accepteren we toch nog steeds dat mensen fouten maken en domme ICT-ontwerpbeslissingen maken, wat ze dan oplossen met een geel briefje of disclaimer?

Vroeger kon je volle flessen inleveren bij de statiegeldautomaat, en dan kreeg je toch het statiegeld. Dus dat was makkelijk als het schap met flessen naast de automaat stond. Is dat een “dikke bult” of iets dat je gewoon niet moet doen? En waarom voelt dat veel meer als diefstal dan een kortingscode in een online winkel?

Arnoud

Roep om grens aan uitverkoop, maar mag dat wel?

sale-afgeprijsd-uitverkoop.pngOp Facebook is een ondernemer de actie ‘Sale starts on 1 juli’ gestart, las ik bij de NOS. De vrijheid-blijheid rond uitverkoop kost veel kleine winkels de kop, zo meldt de initiatiefneemster. Het plan is dan ook “de handen ineen slaan en met elkaar besluiten de uitverkoop van de zomercollecties in te laten gaan op 1 juli, en de wintercollecties op 1 januari”. Maar mag dat wel?

Tot 1984 had Nederland een Uitverkoopwet(*) waarin strenge grenzen bepaald waren over wanneer je dingen in de uitverkoop mocht plaatsen als ondernemer. Die wet is bij ons afgeschaft, maar onze buren hebben deze nog steeds. In Duitsland is er twee keer per jaar Schlussverkauf, en in België mag de detailhandel slechts twee keer per jaar onder de naam solden uitverkoop houden. Maar die wet is in strijd met de Europese regels over oneerlijke handelspraktijken.

De Europese regels bepalen wat eerlijk en oneerlijk is in de handel. Deze regels formuleren een open norm, en voegen daar een zwarte lijst aan toe met dingen die in elk geval oneerlijk zijn. Elke lidstaat moet die regels in zijn eigen wet opgenomen hebben, en mag daar niet van afwijken. In 2010 bepaalde het Europese Hof dat een categorisch verbod op uitverkoop in strijd is met die richtlijn. Daarop verklaarde de hoogste Belgische rechter dan ook de sperperiode (het verbod op afprijzen buiten de solden) in strijd met de Europese wet en dus ongeldig.

Goed, wettelijk terug naar de Uitverkoopwet is dus geen optie. Maar “de handen ineen slaan” en weigeren tot afprijzen of uitverkoop over te gaan in onderling overleg, mag dat dan misschien wel?

Nee, ook niet. Een afspraak om geen korting te geven of uitverkopen te adverteren is een prijsafspraak, en als er iets is waar de mededingingswaakhonden van gaan blaffen dan zijn het wel prijsafspraken. Die bederven immers de concurrentie, en concurrentie zorgt voor lagere prijzen en dat is in het voordeel van de consument. En daar doen we het allemaal voor, uiteindelijk.

Hoewel. Het gaat er hier niet om de prijs kunstmatig hoog te houden om zo de consument uit te knijpen, maar om te voorkomen dat kleine winkels massaal failliet gaan in deze recessie. Minder winkels is óók niet echt in het voordeel van de consument. Dus ik begrijp goed de zorgen en het idee, maar juridisch gezien is dit kansloos zodra het boven de ‘bagatelgrens’ uitkomt van 5% marktaandeel. Want onder die grens mag je prijzen afspreken wat je wil.

Wat denken jullie? Is dit een wenselijk initiatief, even los van wat er wettelijk kan?

Arnoud<br/> PS: bij het nazoeken vond ik dit artikel met daarin “Bijna dertig jaar geleden werd de uitverkoopwet afgeschaft”. Auw. 1984 voelt voor mij niet als dertig jaar geleden. Ik ben oud. 🙁

“Stuntuitverkoop” van iPad met 96% korting rechtsgeldig?

ipad-96-procent-afgeprijsd-uitverkoop.pngWegens een technische storing is Mailamac.nl tijdelijk niet bereikbaar, stond gisteren op hun homepage. Dat kwam vlak nadat onder meer MobileMac meldde dat de stuntuitverkoop van het bedrijf onder meer een iPad met 96% korting aanbood. Oftewel “21 voor een 64GB iPad 3G (normaal zo’n 550 à 700 euro).

Gevalletje OTTO, denken meteen alle juristen: de fypetout van 99 euro waar 699 bedoeld was, leidde niet tot een rechtsgeldige overeenkomst, omdat je als consument moet begrijpen dat zo’n lage prijs niet kan. Je hebt dan een onderzoeksplicht, oftewel je moet even controleren of die prijs wel klopt.

In het OTTO-geval had niemand dat gedaan, en er waren ook geen andere omstandigheden om te denken dat sprake was van een legitieme aanbieding. Als er nou “stuntaanbieding” of “de knettergekke dagen” bij stond, zou dat anders kunnen liggen.

En dat is waarom het hier interessant wordt: Mailamac hád er “stuntaanbieding” bij staan. Op de screenshot van MobileMac staat onder meer “Uitverkoop”, “Hoge kortingen” en “tot 428 euro” te lezen. Dus mag je er dan wél op vertrouwen dat sprake is van een bijzondere aanbieding?

Ja en nee. Je mag verwachten dat de prijzen lager zijn dan normaal. Ik vind alleen “96%” in blauw wel wat magertjes bij zo’n mega-aanbieding. Dat is zó ver onder de kostprijs dat daar wel meer aandacht gegeven was als dat serieus de bedoeling was. “Het hoesje is duurder!” of zo er bij.

Verder is 96% korting zó veel dat je redelijkerwijs kunt twijfelen of dat wel de bedoeling was. Ik heb nog nooit eerder 90% korting gehad, meer dan 50% à 60% zie je eigenlijk nooit. Daarmee geldt dan toch de OTTO-regel dat je navraag moet doen.

Afgezien van de OTTO-zaak ken ik geen rechtspraak op dit punt. Wel zijn er een paar uitspraken van geschillencommissies. In een al wat oudere zaak <a href=”https://loket.degeschillencommissie.nl/Web/Site/popup.aspx?m=uitspraken&a=uitcatp&vt=2414&ca=d&guid=F1F4C7AE-A90D-475E-ABF5-2927DF3AF38C->kreeg de consument gelijk bij een korting van 85% (125 euro in plaats van 850), vanwege ‘schreeuwerige kortingen in de showroom” maar ook omdat hij navraag had gedaan en de verkoper in de showroom had bevestigd dat het klopte. Ook had de consument aangeboden om 200 euro bij te betalen voor de normaal gratis extra’s.

Echter, in een zaak waar een product van normaal zo’n 300 euro werd aangeprezen voor 65 euro, sprak de commissie van een onbegrijpelijk lage prijs. Evenzo noemde de geschillencommissie Thuiswinkel een prijsverschil van 75% of meer echt te veel, zelfs bij stuntaanbiedingen, om aanspraak te kunnen maken op levering.

Wat is de hoogste korting die jullie ooit in ’t openbaar geadverteerd gezien hebben bij een legitieme aanbieding?

Arnoud

De gegoogelde actiecode

discount-korting-afgeprijsd-actie-aktie.pngEen lezer vroeg me:

Ik heb op het internet wat gekocht bij een webwinkel. Tijdens het orderproces gaf het formulier “aktiecode” aan, dus ik meteen Googlen voor een aktiecode en jawel hoor, een werkende met 30 euro korting. Maar een uur of wat later kreeg ik een mail dat mijn bestelling niet werd geaccepteerd omdat de aktiecode die ik had gebruikt, niet gold voor deze producten. Dat kan toch niet zomaar? Waarom hebben ze dan niet een eenvoudige check ingebouwd op die aktiecode?

Aan een actiecode kunnen zeker voorwaarden worden verbonden, en die krijg je te horen als je de actiecode/tegoedbon koopt. Dat het systeem technisch toelaat dat je de verkeerde code invoert, lijkt me geen bewijs dat ze deze moeten accepteren. Het gaat me te ver om te zeggen dat een winkel een systeem moet programmeren om actiecodes te valideren voordat de bestelling doorgaat.

Als je de actiecode langs normale weg had verkregen, had die voorwaarde erbij gestaan (althans dat had gemoeten). Dan had je op dat moment geweten dat de code niet geldig was voor dit product. Door de code via zo’n zoekopdracht te vinden, neem je het risico dat hij achteraf niet (meer) geldig blijkt.

Ik denk dus dat de winkel in zijn recht staat om de bestelling te annuleren.

Arnoud