Elk jaar op 1 januari is het zo ver: het publiek domein wordt weer uitgebreid. Het auteursrecht verloopt 70 jaar na het overlijden van de maker, en voor het gemak definieert de wet het precieze moment als 1 januari van het jaar volgend op die 70 jaar. Bij Creative Commons en Boek 9 mooie overzichtjes. Eén sprong eruit: Popeye!
Jaja, de spinazie-etende held (die mij als kind nooit overtuigd heeft van het nut spinazie te eten, sorry mam) is nu publiek domein, dus met de afbeeldingen en het karakter kan iedereen doen wat hij wil. Behalve in de VS: daar valt Popeye als work for hire onder de regel van 95 jaar na eerste publicatie. Daar moet men dus tot 2024 wachten met t-shirts, herdrukken en nieuwe avonturen van Popeye uitgeven.
Het wordt trouwens nog wel heel goed uitkijken voor wie dat in Europa wil gaan doen, want de naam Popeye is als merk geregistreerd (Beneluxmerk 0402037 voor de naam en 0413388 voor het beeld). Op zich kan dat, een naam of logo kan prima een merk zijn voor producten, en dat staat dan los van eventueel auteursrecht op dat logo. Maar onhandig is het wel wanneer het auteursrecht vervalt. Want welke exploitatie is dan mogelijk van het publiek domein werk?
In principe mag je nu alles doen met de tekeningen van Popeye-schepper Elzie Segar. Waar het merkenrecht in beeld komt, is wanneer je de naam of de afbeelding van Popeye gaat gebruiken als naam of logo voor je producten of diensten. Een tekening op t-shirts drukken en die verkopen is geen probleem, maar een kledinglijn beginnen en die “Popeye” noemen zal je gegarandeerd een juridisch conflict opleveren.
Een leuk twijfelpunt is een heruitgave van de oude strips, want die hebben als naam van de serie “Popeye”, en een serienaam is iets dat onder het merkenrecht kan vallen. De heruitgever zal dus goed uit moeten kijken dat hij duidelijk maakt dat het een heruitgave is onder zijn eigen merk van de oude strip Popeye.
Heeft uitgever Hearst nog een legitiem belang bij het merkrecht nu het auteursrecht op het karakter vervallen is?
Via Slashdot, dat het verschil tussen auteursrechten en merken niet snapt.
Arnoud<br/> Afbeelding via Christie’s.