Zeven misverstanden over algemene voorwaarden

Vandaag eens geen lezersvraag maar een frustratie waar ik al een tijd mee zit: mensen die denken dat algemene voorwaarden heel speciaal zijn. Ik zet eens wat misverstanden op een rijtje:

  1. Algemene voorwaarden zijn verplicht. Onzin. De wet eist nergens dat een ondernemer algemene voorwaarden voert. Het kan handig zijn, omdat je zo standaarddingen alvast geregeld hebt, maar dat is natuurlijk nog lang niet hetzelfde als ‘verplicht’. In de internetcontext zijn AV alomtegenwoordig, maar dat komt a) omdat de wet heel weinig regelt dus je kunt maar beter zelf aan de bak en b) omdat iedereen elkaar na-aapt als dat het zou moeten.
  2. Algemene voorwaarden moeten worden gedeponeerd. Onzin. De wet eist dat je je AV bijvoegt bij je offerte of dat je er in het online bestelproces naar verwijst. (Dienstverleners mogen soms volstaan met een bordje met aankondiging dat er AV zijn.) Deponeren is juridisch onzin, tenzij je de Albert Heijn of de NS bent – dan mág je ze deponeren in plaats van ter hand stellen.
  3. Een webwinkel moet een vinkje laten zetten bij algemene voorwaarden. Onzin. Volgens de wet moeten algemene voorwaarden van toepassing worden verklaard. Dat doe je door te zeggen “De algemene voorwaarden zijn van toepassing” in het bestelproces en door te verwijzen naar de vindplaats, maar een vinkje is niet nodig.
  4. Alleen de inhoud van dat aparte document zijn algemene voorwaarden. Onzin. Volgens de wet zijn algemene voorwaarden “voorwaarden die bestemd zijn om in meerdere overeenkomsten gebruikt te worden”, en het doet er dus niet toe of ze in een document staan dat “Algemene voorwaarden” of iets dergelijks heet. Ook bepalingen in een gewoon contract kunnen algemene voorwaarden zijn, en ook die bolletjes met “Betalingstermijn 30 dagen / Apparatuur alleen fabrieksgarantie” in de offerte zijn algemene voorwaarden als je ze naar meerdere klanten voert.
  5. Algemene voorwaarden staan naast het contract. Onzin. Algemene voorwaarden zijn voorwaarden die bedoeld zijn voor meerdere overeenkomsten, maar als ze correct van toepassing zijn verklaard, zijn ze gewoon deel van de overeenkomst. Ze hebben geen automatisch hogere of lagere status. Het enige is dat als een maatwerkafspraak in strijd is met een algemene voorwaarde, de maatwerkafspraak wint.
  6. Algemene voorwaarden mogen eenzijdig worden gewijzigd. Onzin. Natuurlijk mag je van tijd tot tijd nieuwe algemene voorwaarden publiceren, alleen die gelden dan niet voor bestaande overeenkomsten. De AV van een bestaand contract wijzigen mag alleen met toestemming van je wederpartij. Die kun je vooraf bedingen (in je oude algemene voorwaarden dus), maar het is en blijft een wijziging met toestemming.
  7. Algemene voorwaarden mogen niet in strijd zijn met de wet. Hier krijg ik altijd hoofdpijn van als ik het lees. Het is nogal een dooddoener: niets mag in strijd zijn met de wet. Het lastige is alleen dat in het contractenrecht een hoop wettelijke regels niet dwingend zijn, maar ‘regelend’ zoals juristen dat noemen. Het zijn defaults, in IT-taal. Als je bijvoorbeeld geen betalingstermijn afspreekt met je klant, dan zegt de wet (art. 6:119a BW) dat hij binnen 30 dagen moet betalen. Maar je mág 14 dagen, of 45 of zelfs 60 afspreken als je daar zin in hebt. (Meer dan 60 mag dan weer niet, tenzij als maatwerkafspraak en er héle goede redenen voor zijn.)

Weten jullie er nog meer?

Arnoud