Nieuw artikel van mij op Sync over Creative Commons licenties:
Op Internet staan miljoenen werken, die stuk voor stuk beschermd zijn door het auteursrecht. Daar mag dus in principe niets mee worden gedaan zonder toestemming van de maker. De Creative Commons-licenties bieden een eenvoudige en gestandaardiseerde manier om die toestemming te geven, die toegesneden is op gebruik op Internet.Wie één van de Creative Commons licenties op zijn werk plakt, staat daarmee toe dat dat werk vrijelijk gekopieerd en verspreid wordt mits zijn naam er maar netjes bij vermeld wordt. Er kunnen twee beperkingen worden opgelegd: commercieel gebruik kan worden verboden, en het maken van wijzigingen kan worden verboden (of aan één specifieke beperking worden onderworpen). Deze gestroomlijnde aanpak maakt het gebruiken van Creative Commons-werken bijzonder eenvoudig. Zelfs een computer kan nu begrijpen wat er wel en niet mag.
Lees verder in Creative Commons: auteursrecht voor het Internet-tijdperk.
In de laatste alinea stel ik de open vraag hoe je geld kunt verdienen als auteur wanneer je de werken onder Creative Commons weggeeft. Royalties zitten er dan niet meer in. Marco Raaphorst doet alvast een voorzet:
Op koffie zit geen copyright, iedereen mag het maken. Kroegen verdienen er geld aan. Dus het geldverdienen zit in de toegevoegde waarde: de leuke kroeg waar je zit, de sociale contacten die je er kunt leggen etc. Dit geldt voor muziek net zo. Al zou alle muziek gratis zijn dan nog kun je geldverdienen doormiddel van de muziek. Dat kan de muzikant zelf doen, maar ook anderen. Het gaat dus om die toegevoegde waarde. En dat doet een beroep op jouw creativiteit als maker of als distributeur.
Arnoud
Het blijft een boeiend onderwerp. Wat mij ook zinvol lijkt is uiteen te zetten de vormen van copyright die gehanteerd worden voor bijvoorbeeld muziek, boeken en video’s. Daar zitten behoorlijke verschillen tussen. Een klein voorbeeld: als op televisie of radio een boek wordt besproken dan ontvangt de auteur geen geld voor deze citaten, terwijl dit bij muziek wel het geval is. Ook in muziek video’s betaald bv een MTV voor de airplay van de muziek, maar niet aan de makers van de video.
En een belangrijk punt voor mij: waarom mag een musicus niet een andere compositie citeren? Aan de BUMA moet je zelfs voor een 1 seconden sample betalen. Hoe belangrijk die sample is of hoe vaak die gebruikt wordt is niet eens het punt, al gebruik je die sample slechts 1 maal 1 seconde lang, dan nog moet je betalen. Waarom geldt dat voor boeken wel en voor muziek niet?
Het heeft wel tot gevolg gehad dat de sample industrie kaput is. Niemand zal nog langer een sample van James Brown gebruiken omdat het teveel geld kost. Gevolg: hedendaagse jeugd komt niet snel meer in aanraking met James Brown. Samplen via Creative Commons is overigens wel heel levendig, zie bv ccMixter.org.
“Samplen” is heel wat anders dan citeren zoals de auteurswet dat bedoelt. Je mag best een andere compositie citeren, mits je dat maar doet voor een van de in de wet genoemde doelen. Een paar seconden laten horen bij de aankondiging van iemand liedje is gewoon toegestaan. Hetzelfde geldt als je bijvoorbeeld wilt laten horen dat iemands werk wel erg veel lijkt op een ouder werk. Het probleem is alleen dat dat soort citaten zelden voorkomen in de muziek.
De schreeuw van James Brown in je compositie verwerken valt dus niet onder het citaatrecht, en daarom moet je er voor betalen. Maar zou je een biografie van Brown schrijven en daarin vermelden dat zijn schreeuw zeer karakteristiek voor hem was, dan mag je best dat geluid citeren.
Arnoud