Mededeling EC: nieuwe ontwikkelingen rond Gemeenschapsoctrooi

Sinds 1973 worden Europese octrooien verleend via het Europees Octrooiverdrag. In dit systeem worden octrooien centraal beoordeeld, en na verlening omgezet in nationale octrooien. Dit systeem heeft twee belangrijke problemen:

• Het talenprobleem: Op dit moment moet een octrooihouder zijn hele octrooi vertalen in vele Europese talen. Van het nieuwe gemeenschapsoctrooi zou alleen een beperkt deel van de tekst behoeven te worden vertaald.
• De rechtspraak: Momenteel moet een octrooihouder in ieder land een afzonderlijk proces starten om zijn uitvinding te beschermen. Bij een gemeenschapsoctrooi zouden de rechtzaken centraal bij een gerechtshof voor heel Europa worden afgedaan. Hierdoor wordt het eenvoudiger uitvindingen te beschermen.

Al sinds de jaren zeventig wordt er dan ook gewerkt aan een Gemeenschapsoctrooi, een enkel Europees octrooi dat meteen in de hele EU geldt, en liefst ook bij één rechtbank beoordeeld wordt op geldigheid en inbreuk. In 1975 kwam er een Gemeenschapsoctrooiverdrag, maar dit werd niet door genoeg landen geratificeerd. Een poging tot reanimatie was het Agreement van 1989, maar dit mocht niet baten.

In 2000 besloot de Europese Unie dat het dan maar via een Verordening moest gebeuren. De EU kan met een Verordening uniforme regels instellen die automatisch in de hele EU gelden. Verdragen moeten eerst door alle landen afzonderlijk goedgekeurd worden. Na lang werk en veel ruzie sneuvelde ook dit plan vanwege de taalproblemen. Als een octrooi in elke EU-taal vertaald moet worden, zal dat de kosten gigantisch hoog maken. Maar het octrooi alleen in b.v. het Engels laten verlenen is politiek lastig te verkroppen voor landen waar Engels geen officiële taal is.

Nu lijkt er toch weer wat beweging in te komen. De Europese Commissie heeft op 3 april een Mededeling (met hoofdletter) gedaan over “Het verbeteren van het Europese octrooisysteem”.

Het rapport beschrijft twee opties:

1. Het European Patent Litigation Agreement (EPLA). Dit is (of eigenlijk, wordt) een apart verdrag waarin wordt geregeld hoe rechtszaken over octrooien centraal afgehandeld moeten worden. Een voordeel hiervan is dat dat relatief snel kan worden opgezet, en toegesneden kan worden op dit ene onderwerp. Er komt dan geen centraal Europees gemeenschapsoctrooi; de rechtspraak gaat over de huidige Europese octrooien.
2. Een nieuwe jurisdictie voor gemeenschapsoctrooien, binnen de context van de EU. Dit is (gezien vanuit de Europese Commissie) een betere oplossing, want het past dan binnen de structuren die de EU al heeft. Nadeel is dat het dan veel langer duurt.

De Commissie stelt voor om als compromis een combinatie van deze twee opties in te voeren.

This way forward could therefore be to reflect on one single court system inspired by the principles on which consensus is emerging, and addressing the respective concerns of Member States and stakeholders.

This could be achieved by creating a unified and specialised patent judiciary with competence for litigation on European patents and future Community patents. Such a judicial system could be strongly inspired by the EPLA model, in particular as regards the specificities of patent litigation, but could allow for harmonious integration in the Community jurisdiction.

Hoe nu verder?

The Commission will work with the Council and Parliament to build consensus on the way forward. When broad consensus is achieved, the Commission will take the necessary steps for implementing the agreed strategy and make relevant proposals.

Tsja. Dat wordt dus nog even afwachten.

Arnoud