Op SYNC.nl een bespreking van het rapport Van privacyparadijs tot controlestaat? (PDF) over de nieuwe speeltjes van politie en geheime dienst bij misdaad- en terreurbestrijding in Nederland. Het rapport is van Anton Vedder, Leo van der Wees, Bert-Jaap Koops en Paul de Hert, bij TILT. Wat achtergrond in de NRC.
Nieuwe technologie maakt ook nieuwe manieren van opsporing mogelijk. En het is vaak een stuk makkelijker: in plaats van de hele nacht in een koude auto met vieze koffie voor iemands deur wachten, hang je gewoon een sensor op die een piepje geeft als de deur opengaat. En met de GPS-verklikker onder de auto kun je dan op je gemak nagaan waar de verdachte heengaat.
Zoals SYNC schrijft:
Regeringen zijn verslaafd aan gadgets. Van kleine draadloze microfoons en verborgen signaleringschips tot schotelantennes en satellieten, als het maar hightech is, geen methode wordt onbeproefd gelaten in de strijd tegen de illegaal, de crimineel, de terrorist.
Natuurlijk ontkom je er niet aan om inbreuk te maken op privacy van onschuldige mensen bij de opsporing van strafbare feiten of het voorkomen van aanslagen. Maar welke inbreuken ‘kunnen’ nog wel, en welke niet? Het rapport stelt terecht: “De vereiste afweging vraagt echter vóór alles om een open discussie, waarin alle voor- en tegenargumenten aan bod komen. … In het huidige politieke en maatschappelijke debat over de opsporings- en veiligheidsmaatregelen ontbreekt het aan een dergelijke openheid.”
Jacob Kohnstamm, voorzitter van het College Bescherming Persoonsgegevens zei vorig jaar nog vrijwel hetzelfde (op een debat in de Balie):
Een beetje privacy inleveren omwille van grotere veiligheid valt onder omstandigheden zeker te billijken. Maar dan moeten nut en noodzaak van nieuwe bevoegdheden in de strijd tegen terrorisme wel aangetoond worden. Want inadequaat optreden van de daarbij betrokken overheidsorganen mag geen reden zijn om aan grondrechten van burgers te tornen.
Een beetje jammer is wel dat technologie op deze manier alleen wordt gezien als de bedreiging van privacy, en niet als de oplossing. Je kunt wel strengere wetten of hogere straffen invoeren, maar daarmee los je het probleem niet op. Techniek kan wel oplossingen bieden.
Ja, een RFID chip kan op straat worden uitgelezen om stiekem te kijken wat je allemaal gekocht hebt. Dan kun je dat uitlezen wettelijk verbieden, of je eist dat fabrikanten een zelfmoordcommando in de chip stoppen. Dat laatste lijkt me iets effectiever.
Arnoud