I AMbtenaar vs I AMsterdam – Auteursrecht en merkenconflict

Logos I Amsterdam Ambtenaar Maarten ter Horst, de ambtenaar achter de Hyves I Ambtenaar, kreeg een blafbrief van de juridische dienst van de gemeente Amsterdam. Daarin werd hem verweten inbreuk op auteursrecht en merkrechten van Amsterdam te maken door zijn gebruik van “I Ambtenaar”.

Voor merkinbreuk moet er normaal sprake zijn van commerciële activiteit. Wie niets verkoopt en ook geen dienst levert, kan geen merkinbreuk plegen. De enige uitzondering daarop is als je gebruik ongerechtvaardigd voordeel oplevert of er afbreuk wordt gedaan aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van het merk. De gemeente moet dus aantonen dat “I AMbtenaar” waarde of reputatie van “I AMsterdam” aantast.

Ik zou niet zo 1-2-3 weten hoe dat zou kunnen. Meestal gaat het bij dit soort zaken om verwatering of nodeloos grievend gebruik van een merk. Er was ook ooit een zaak over een act in een bordeel waarin een mevrouw “iets onfatsoenlijks” (ahem) deed met een als zodanig herkenbaar Coca-Cola flesje (een vormmerk). Het merk werd ook daar niet gebruikt om de diensten van de dame in kwestie aan te bieden, maar het gebruik was wel schadelijk voor de reputatie van Coca-Cola.

De case voor auteursrecht ligt anders. Dit logo is auteursrechtelijk beschermd, en dan mag je het niet zomaar overnemen. Ook niet voor een niet-commerci”ele site.

Is er hier overgenomen? Als je goed kijkt naar de twee logo’s, dan zie je dat ze allebei beginnen met “I AM” in rood, waarbij bij beiden de letters “A” en “M” aan elkaar geschreven zijn:

Vergroot logo IAM

De overige letters hebben dat niet. Ik kan me dan ook niet aan de indruk onttrekken dat Ter Horst dat stukje van het logo “I AMsterdam” heeft afgeknipt en er “btenaar” achter heeft gezet. En dat is inbreuk op het auteursrecht.

Maar is het logo “I AMsterdam” wel een beschermd werk? Een werk hoeft niet heel kunstzinnig te zijn om auteursrechtelijk beschermd te zijn. Ook een klein, simpel werk kan beschermd zijn. En wat wil nu het geval: al een jaar voordat Amsterdam met haar logo kwam, had het bedrijf Boomerang (van de briefkaarten) al kaarten met dit logo, weliswaar zonder in elkaar overlopende “A” en “M” maar toch:

I AMsterdammer van Boomerang

Volgens de Merkplaats duidelijk inbreuk op het auteursrecht:

Volgens mr. Alphons Geerlings is er geen twijfel mogelijk dat hier inbreuk wordt inbreuk gemaakt op het auteursrecht van ontwerpster Van Dam. “Je kunt niet in ieders bureaulaatje kijken om te zien wat daar ligt aan eigen werk, je kunt dus nooit honderd procent zeker weten of jouw werk niet eerder is bedacht,” legt hij uit. In dit geval echter, waarbij er zoveel boomerangkaarten zijn verspreid, lijkt het onwaarschijnlijk dat niemand van reclamebureau KesselsKramer, eerder heeft gezien.

Volgens zowel de Merkplaats als Parool zijn de rechten vervolgens voor 20.000 euro overgedragen aan de gemeente Amsterdam. Deze heeft nu dus het auteursrecht op zowel het originele “I Amsterdammer” als de afgeleide versie “I AMsterdam”. Overnemen van die versies is dus inbreuk op het auteursrecht van de gemeente.

Dat geldt alleen voor overnemen van het logo, het plaatje dus. De tekst “I Amsterdam” is te kort om auteursrechtelijk beschermd te zijn. Dus je Hyves “I Ambtenaar” of “I Amanuensis” of wat dan ook noemen, mag best. Maar je moet wel je eigen logo maken.

Arnoud

3 reacties

  1. Interessant stuk! Als ik het goed begrijp kunnen ze Maarten (de beheerder van de hyve) dus dwingen om het logo aan te passen. Wat deze case zo interessant maakt, is dat het najagen van het recht dat ze blijkbaar hebben, niet in overeenstemming is met het oorspronkelijke doel van de I Amsterdam campagne; het promoten van het Amsterdam-gevoel. Maarten’s hyve is overduidelijk een spoof die naar mijn mening geen schade berokkent aan de I Amsterdam campagne. De twee zouden elkaar juist kunnen versterken. De manier waarop ze met deze spoof overweg gaan alleen, zorgt wel voor schade. Mochten ze de zaak doorzetten en Maarten via de rechter dwingen om het logo aan te passen, dan springt de media er bovenop, gegarandeerd. Nieuw vs. oud, klein vs. groot, spontaan vs. conservatief, allemaal elementen die een smeuig verhaal op kunnen maken. To be continued!

  2. O O O wat maken we ons toch druk of laten ons druk maken…(misschien warmen we daar de aarde mee op)even los daar van. Ik vroeg in 2002 aan een vrouw aan mijn balie van mijn bedrijf Skin Laminations of zij wist wat Amsterdam betekent: I Am-a star in, on, behind, etc. the dam or dyke-sterdam. Aan wethouder C. Gehrels …?k kom ‘r nog op terug…’zonder nader resultaat gemeld. Via Parool Archief en KesselsKramer en Google kwam ik achter een strijd over 20.000 euro als beloning voor deze ‘Slogan’ en was misschien de bedenkster, die toen werk voor de Groene Amsterdammer kwam ophalen…en heeft ze ’t toen laten plaatsen en ook aan een paar doorverteld. Of hebben ze toen ook de gedachte opgevangen… Hoedanook voor de prijs was ’t niet te doen, die zou ik aan ’t A’dams Weeshuis geschonken hebben. Nee ’t ging om ‘wat je zegt (denkt) ben je zelf. We putten wat dat betreft allemaal uit 1 bron. Alles is al lang geleden geinspireerd / gekopieerd / gekloond. ‘Back to the future’ of is het ‘further to the past? Wat dachten jullie van deze dan Ich love Amsterdam plus di todas! dus ook van jullie, niemand uitgezondert. 2 B AND not 2B, vijfvoudig C…blijft 1 en 0. Maar dat gaat jullie misschien te ver. Anniewee, het draait om de drie kruizen van A’dam: Geloof Hoop Liefde (net als de VOC schepen) voeg ‘r Vertrouwen aan toe en ben ’t…dan komt (is) alles goed! Xxxxx Xxxxx. o.t.w. Rinus Vlaar skin.nl supplies4profit.com en vooral degedachte.nl zie april 2005 versie naar beneden scrollen op achterpagina bovenaan ‘I Am …’ als enigste ‘bewijs’ Ach als ik dat maar weet, meer hoef ik niet. ‘R is een nieuwe Gouden nee beter Diamanten Tijjdperk aan de gang, alleen weten de meesten ’t niet. R.v. … Doeg

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.