I AMbtenaar vs I AMsterdam – Auteursrecht en merkenconflict (2)

Weet u nog, de ambtenaar van I Ambtenaar die ruzie kreeg met Amsterdam vanwege hun merk I Amsterdam? In juli schreef ik dat de twee plaatjes wel erg veel op elkaar leken. Op Rechtenforum meldt Maarten ter Horst dat hij een nieuw ambtenaren-logo heeft, met goedkeuring van de gemeente Amsterdam:

Citaat uit brief gemeente Amsterdam aan Ambtenaar

Mochten er nog ambtenaren meelezen, hier is een grotere versie van het definitieve logo:

Voor meer informatie zie Goedkeuring logo op de Ambtenaren-hyves.

Arnoud

I AMbtenaar vs I AMsterdam – Auteursrecht en merkenconflict

Logos I Amsterdam Ambtenaar Maarten ter Horst, de ambtenaar achter de Hyves I Ambtenaar, kreeg een blafbrief van de juridische dienst van de gemeente Amsterdam. Daarin werd hem verweten inbreuk op auteursrecht en merkrechten van Amsterdam te maken door zijn gebruik van “I Ambtenaar”.

Voor merkinbreuk moet er normaal sprake zijn van commerciële activiteit. Wie niets verkoopt en ook geen dienst levert, kan geen merkinbreuk plegen. De enige uitzondering daarop is als je gebruik ongerechtvaardigd voordeel oplevert of er afbreuk wordt gedaan aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van het merk. De gemeente moet dus aantonen dat “I AMbtenaar” waarde of reputatie van “I AMsterdam” aantast.

Ik zou niet zo 1-2-3 weten hoe dat zou kunnen. Meestal gaat het bij dit soort zaken om verwatering of nodeloos grievend gebruik van een merk. Er was ook ooit een zaak over een act in een bordeel waarin een mevrouw “iets onfatsoenlijks” (ahem) deed met een als zodanig herkenbaar Coca-Cola flesje (een vormmerk). Het merk werd ook daar niet gebruikt om de diensten van de dame in kwestie aan te bieden, maar het gebruik was wel schadelijk voor de reputatie van Coca-Cola.

De case voor auteursrecht ligt anders. Dit logo is auteursrechtelijk beschermd, en dan mag je het niet zomaar overnemen. Ook niet voor een niet-commerci”ele site.

Is er hier overgenomen? Als je goed kijkt naar de twee logo’s, dan zie je dat ze allebei beginnen met “I AM” in rood, waarbij bij beiden de letters “A” en “M” aan elkaar geschreven zijn:

Vergroot logo IAM

De overige letters hebben dat niet. Ik kan me dan ook niet aan de indruk onttrekken dat Ter Horst dat stukje van het logo “I AMsterdam” heeft afgeknipt en er “btenaar” achter heeft gezet. En dat is inbreuk op het auteursrecht.

Maar is het logo “I AMsterdam” wel een beschermd werk? Een werk hoeft niet heel kunstzinnig te zijn om auteursrechtelijk beschermd te zijn. Ook een klein, simpel werk kan beschermd zijn. En wat wil nu het geval: al een jaar voordat Amsterdam met haar logo kwam, had het bedrijf Boomerang (van de briefkaarten) al kaarten met dit logo, weliswaar zonder in elkaar overlopende “A” en “M” maar toch:

I AMsterdammer van Boomerang

Volgens de Merkplaats duidelijk inbreuk op het auteursrecht:

Volgens mr. Alphons Geerlings is er geen twijfel mogelijk dat hier inbreuk wordt inbreuk gemaakt op het auteursrecht van ontwerpster Van Dam. “Je kunt niet in ieders bureaulaatje kijken om te zien wat daar ligt aan eigen werk, je kunt dus nooit honderd procent zeker weten of jouw werk niet eerder is bedacht,” legt hij uit. In dit geval echter, waarbij er zoveel boomerangkaarten zijn verspreid, lijkt het onwaarschijnlijk dat niemand van reclamebureau KesselsKramer, eerder heeft gezien.

Volgens zowel de Merkplaats als Parool zijn de rechten vervolgens voor 20.000 euro overgedragen aan de gemeente Amsterdam. Deze heeft nu dus het auteursrecht op zowel het originele “I Amsterdammer” als de afgeleide versie “I AMsterdam”. Overnemen van die versies is dus inbreuk op het auteursrecht van de gemeente.

Dat geldt alleen voor overnemen van het logo, het plaatje dus. De tekst “I Amsterdam” is te kort om auteursrechtelijk beschermd te zijn. Dus je Hyves “I Ambtenaar” of “I Amanuensis” of wat dan ook noemen, mag best. Maar je moet wel je eigen logo maken.

Arnoud