Rechtbank: SURFnet geen openbaar elektronisch communicatienetwerk

surfnet.pngWeet u nog, die keiharde botsing tussen OPTA en SURFnet? Ik was het ook helemaal vergeten, maar gelukkig meldde ISPam het. SURFnet heeft bij de rechter gelijk gekregen: zij zijn geen openbare internetaanbieder en hoeven zich dus niet bij de OPTA aan te melden.

Wie internet-toegang aanbiedt aan “het publiek”, moet zich registreren bij de OPTA en heeft allerlei plichten zoals het aftapbaar maken van hun netwerken. Een besloten netwerkaanbieder hoeft dat niet. Denk aan een bedrijfsnetwerk. Maar hoe zit het met SURFnet, dat toch een vrij groot netwerk heeft en daarmee alle universiteiten en andere onderwijsinstellingen van internettoegang voorziet?

De OPTA vond de doelgroep zo groot dat deze neerkwam op “het publiek” zoals de Telecommunicatiewet dat bedoelde. De uitleg van de telecomtoezichthouder was dat het ging om de vraag of de groep vooral onderling wil communiceren, zoals bij een bedrijfsnetwerk, of dat de groep vooral naar buiten wil, het grote boze internet op. Maar dat criterium neemt de rechter niet over: dat het “ook om communicatie met een ieder die gebruiker is van internet” gaat, “acht de rechtbank geen omstandigheid om te kunnen spreken van een openbare dienst dan wel openbaar netwerk.”

In het vonnis wordt de doelgroep van SURFnet als “beperkt” aangemerkt:

De rechtbank [is] van oordeel dat de kring aan wie [SURFnet] haar diensten aanbiedt, wel degelijk beperkt is te achten. Die kring is immers onder één (doel)groep te scharen, namelijk instellingen die zich richten op wetenschappelijk onderzoek en hoger onderwijs. Naar het oordeel van de rechtbank is dit een voldoende afgebakende groep. Die groep is niet toegankelijk voor het algemene publiek.

Mooi voor SURFnet dus, maar ik zit me nu wel af te vragen of meer ISPs hier gebruik van kunnen maken. Als je dus kennelijk een mooie geformuleerde doelgroep kunt aanwijzen en je alleen daarop richt, dan ben je geen openbare internetaanbieder? Is “KPN Zakelijk Draadloos Internet” dan een private aanbieder omdat alleen bedrijven erop mogen? Hm.

Arnoud

8 reacties

  1. Ik vind de term doelgroep hier een beetje misleidend. Een doelgroep is voor mij de groep waar je je op richt, terwijl je anderen niet uitsluit. Surfnet is uitsluitend gericht op een bepaalde groep.

  2. Je vraag wordt denk ik al beantwoord in dit vonnis:

    […] in beginsel openbaar wordt aangeboden en beschikbaar is voor een ieder die van het aanbod gebruik wil maken. Het feit dat een onderneming een dienst aan een bepaalde groep van gebruikers – bijvoorbeeld een bedrijf of overheidsinstelling – onder bijzondere condities aanbiedt, betekent nog niet dat deze dienst niet openbaar is. Dit is eerst het geval als de dienst niet ook aan andere gebruikers wordt aangeboden, ongeacht de condities waaronder dit geschiedt.???

    En:

    Anders dan verweerder is de rechtbank van oordeel dat de kring aan wie eiseres haar diensten aanbiedt, wel degelijk beperkt is te achten. Die kring is immers onder ??n (doel)groep te scharen, namelijk instellingen die zich richten op wetenschappelijk onderzoek en hoger onderwijs. […] Die groep is niet toegankelijk voor het algemene publiek.

    Daar kun je twee kenmerken uit halen. In de eerste plaats zal de ISP in jouw vraag zal zich misschien primair op een bepaalde groep klanten richten, maar haar product is in beginsel voor eenieder beschikbaar. In de tweede plaats is die groep (“bedrijven”) wel toegangelijk voor het algemene publiek.

    Ten aanzien van dat laatste, het is veel eenvoudiger om je als bedrijf in te schrijven bij de Kamer van Koophandel (eenmanszaak is al voldoende) dan om een, door het Ministerie van Onderwijs een erkende onderwijsinstelling te worden – zeker op universitair niveau.

  3. Dennis; hoewel de redenering op zich wat krom of in ieder geval niet duidelijk is, is dit op zich een heel fijn vonnis lijkt me. Wat al Surfnet nou wel een openbaar communicatienetwerk (bestaan er nog openbare /niet/-elektronische communicatie netwerken?) was geweest, hadden we nog geen grens geweten, en dat is waar het toch allemaal om draait bij dit soort jurisprudentie: weten waar de grens ligt.

    Nu wil ik niet beweren dat de grens heel duidelijk ligt, dus in dat opzicht is er nog ruimte voor verbetering, maar in ieder geval is er een grens getrokken.

  4. Als je het register van de OPTA bekijkt zie je dat ook een aantal verenigingen van eigenaren (VvE’s) zich geregistreerd hebben als aanbieder van een elektronisch communicatienetwerk. Waarschijnlijk zijn dat VvE’s die zelf een kabeltelevisienet beheren (tot de jaren tachtig kwam dat veel voor, veel van dergelijke kabelnetjes werden later overgenomen door gemeenten en grote kabelmaatschappijen). De vraag is of registratie verplicht is. De VvE’s bieden het kabelnet slechts aan aan de bewoners van de betreffende flat. Dat is dus een besloten groep. Registratie lijkt mij dus niet verplicht. Aan de andere kant kun je je afvragen hoe klein het verzorgingsgebied van een aanbieder moet zijn om van een besloten groep te kunnen spreken.

    Overigens was registratie van dergelijke kabelnetten tot 2004 wel verplicht omdat de telecommunicatiewet toen nog de categorie omroepnetwerk had. Openbaarheid was toen geen criterium voor het wel of niet registreren van een omroepnetwerk. Registratie was verplicht als de signalen werden verspreid naar ??n of meerdere bij anderen in gebruik zijnde woningen. Dus ook VvE’s moesten zich registreren.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.