Auteursrechtenblog Futureofcopyright en ik gaan de komende tijd in dialoog over de toekomst van het auteursrecht. Elke zaterdag vind je hier of bij Future of Copyright een nieuwe post in de serie. We reageren op elkaars stellingen en hopen met een inhoudelijke discussie verder te komen in complexe auteursrechtelijke vraagstukken.
De entertainmentindustrie voldoet niet aan de behoeftes van haar klanten, maar daarom hoeft nog niet meteen alles als all-you-can-eat en tegen verplichte licenties via filesharing online. Zo vat ik de bijdrage van Future of Copyright van vorige week maar even samen. Ook in de comments alhier werd gesignaleerd dat het vooral in de uitwerking zou zitten en niet in de principes van het auteursrecht. FOC noemt dat de “krampachtige houding van de grote rechthebbenden”: die komen maar niet met nieuwe distributiemodellen, en zo wil de legale markt maar niet van de grond komen.
Tot op zekere hoogte hebben ze daarin gelijk. Als “Big Content” (zeg maar Hollywood plus de grote vier muziekmaatschappijen) zélf flexibele en innoverende diensten hadden gelanceerd aan het begin van dit decennium, dan hadden we deze discussie waarschijnlijk niet eens nodig gehad. Ongetwijfeld zouden er ook dan mensen zijn geweest die zonder te betalen werken zouden uitwisselen, maar dat was dan een marginaal verschijnsel gebleven, ongeveer net zoals er nu mensen gratis betaaltelevisie kijken of autorijden zonder wegenbelasting te betalen.
Maar of het spreekwoordelijke kopje koffie met de industrie genoeg zal zijn om ze over te halen nu dan alsnog met downloaddiensten en distributiemodellen te komen, betwijfel ik. Er is namelijk een heel fundamenteel probleem met auteursrecht. Dit probleem maakt het onwaarschijnlijk dat de industrie ooit uit zichzelf met innoverende internetdiensten zal komen.
Napster, KazaA, Bittorrent en al hun vrienden zijn wat economen verstorende technologieën noemen. Ze zetten de bestaande bedrijfsmodellen op hun kop. Geen innovatie in de vorm van een betere geluidskwaliteit of een sterkere compressietechniek, maar een innovatie die een andere vorm van afnemen, een andere vorm van zakendoen oplevert. Dat roept meteen weerstand op bij de gevestigde orde, want het tast meteen hún bottom line aan. Er is geïnvesteerd in productiemiddelen en afzetkanalen, er zijn winstprojecties gebaseerd op omzetverwachtingen, en die kunnen nu allemaal de prullenbak in.
Dit is natuurlijk niet uniek voor auteursrechten. Neem bijvoorbeeld de digitale camera. Deze technologie verstoorde de markt voor fotorolletjes en analoge camera’s. Omdat consumenten deze nieuwe technologie verkiezen boven de oude wint zij snel marktaandeel. Daar kan de gevestigde orde weinig aan doen. Er zit weinig anders op dan de nieuwe technologie omarmen en het verlies van de omzet aan fotorolletjes voor lief nemen. Het alternatief is de onvermijdelijke ondergang – verstorende technologieën kunnen bestaande markten compleet wegvagen.
Wél uniek voor auteursrechten is dat er niet echt één markt is die verstoord wordt. Er zijn twee produktgroepen die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn: afspeelapparatuur en inhoud. Verstorende technologiën vinden altijd plaats aan de zijde van de apparatuur. Denk aan videorecorders, computers, CD-branders, internetverbindingen, peer-to-peer uitwisseling, Bittorrent-distributie en ga zo maar door. De bedrijfsvoering die daardoor verstoord wordt bevindt zich echter grotendeels aan de andere zijde. De opkomst van televisie verstoorde bijvoorbeeld vooral de markt voor bioscopen en filmzalen. Een televisiekijker betaalde niet om een film te kijken, dus kon van een televisiezender niet hetzelfde bedrag voor vertoning van een film gevraagd worden als van een bioscoop. Daar gaat je winstprojectie.
En nu komt het: waar een camerafabrikant de verstoring in zijn markt met lede ogen aan moet zien, heeft een filmproducent een wettelijk middel om de verstoring tot staan te brengen. Hij deelt gewoon geen licentie uit. Dat is immers geen plicht onder het auteursrecht. Of hij gaat nog een stapje verder en begint een rechtszaak tegen die technologie omdat deze immers alleen maar bedoeld is zijn auteursrechten te schenden.
De makers van die technologie hebben dat maar te slikken, of moeten dan diep door het stof om alsnog toegang tot die inhoud te krijgen die de consument graag wil afnemen via die nieuwe technologie. Dit verklaart waarom nieuwe technologieën vaak van rare beperkingen voorzien zijn – van heffingen op lege dragers tot kopieerbeveiligingen op stekkertjes (HDCP), waarom nieuwe diensten jarenlang op zich laten wachten – zoals streamingvideodiensten zoals Hulu. Of waarom ze onderuit gaan nog voor ze een succes zijn – Napster of Kazaa. De markt krijgt geen kans, zoals bij digitale camera’s wel het geval was, om te beslissen wat zij beter vindt, maar blijft afhankelijk van de welwillendheid van de rechthebbenden.
Dit is een rechtstreeks en onvermijdelijk gevolg van het principe van “de auteur beslist” in de huidige auteurswetten. De mogelijkheid om “nee” te zeggen tegen verstorende technologie is een machtig wapen – en daarmee een gigantische rem op innovatie. Dat downloadverbod dat FoC steeds bepleit, versterkt alleen maar hun positie, zonder dat er enige prikkel is om zelf wél met een innovatief bedrijfsmodel te komen voor internet.
Ik geloof dus niet dat we de keuzes aan de rechthebbenden kunnen overlaten. Zij hebben er immers een te groot belang bij dat de situatie blijft zoals zij is. Om auteursrechtenprof William Patry te citeren:
I cannot think of a single significant innovation in either the creation or distribution of works of authorship that owes its origins to the copyright industries.
Innovatie is onvermijdelijk, en internetdistributie dus ook. Het enige dat de industrie bereikt met haar conservatisme, is dat anderen vóór haar gaan innoveren. De apparatuur is er, de distributiemechanismen ook, en die gaan echt niet meer weg. Wachten op de industrie is geen optie. Dus hoe krijgen we haar in beweging?
Arnoud (met dank aan Daniël Mantione)
@Dani?l, Ik vind het prima als je er tenminste zeker van bent dat “voor download beschikbaar stellen van auteursrechtelijk beschermd materiaal” ook overal ter wereld verboden is. Want als dat niet het geval is, en de upload is niet illegaal in een willekeurig land, dan is er volgens de NL wetgever geen sprake van illegaal handelen, toch? En downloaden mag ik sowieso al in NL. Als ik het mis heb, moeten de juristen me maar even corrigeren.
@Piet(#43):
Ik zie dat als een verlies. Een verlies dat volgens mij onvermijdelijk is. Op zich is het aantal creatieve werken dat we nu hebben al ruim voldoende om een mens een leven lang te vermaken, maar als we onze cultuur levend willen houden, dan zullen we toch op zoek moeten gaan naar nieuwe vormen van cultuur-uiting, waar niet zulke hoge kosten aan verbonden zijn als bijv. de gemiddelde Hollywood-film. Bij low-cost producties zijn auteursrechten niet zo belangrijk.
De maximumsnelheid kan redelijk effectief gehandhaafd worden doordat de politie de snelheid van auto’s goed kan meten. Doordat de politie deze metingen ‘verstopt’ kan uitvoeren, zijn mensen ook bang betrapt te worden als er geen zichtbare controle is. Daarnaast hebben mensen er ook voor hun eigen veiligheid belang bij om niet te snel te rijden.
Het is technisch mogelijk om internetverkeer ‘in het verborgene’ te monitoren. Maar zolang dat verkeer versleuteld is kan niemand zien of er ‘verboden informatie’ wordt overgestuurd. Met de juiste software(*) is de pakkans verwaarloosbaar. Ter compensatie zou je de straf enorm kunnen maken, maar extreem hoge straffen hebben niet een evenredig hoge afschrikwekkende werking. Ze zorgen alleen voor onrecht: iedereen doet aan file sharing, maar van de ene die toevallig opgepakt wordt, wordt het leven kapot gemaakt.
Er rust een enorm sociaal stigma op moord en doodslag, en volgens mij hebben mensen van nature al een afkeer van dergelijke daden. Volgens mij krijg je dat nooit voor elkaar bij file sharing.
Wat dat betreft ben je echt 10 a 20 jaar te laat. Toegegeven: de media-industrie heeft altijd al geprobeerd om piraterij te stigmatiseren, maar dat hebben ze altijd met woorden gedaan, en nooit met daden, en daardoor is er een hele generatie (inclusief mij) opgegroeid die gewend is om de retoriek van de media-industrie te negeren.
Wat ik bedoel is het volgende: scholieren hebben vaak bijna geen geld te besteden, maar ze hebben wel een enorme behoefte aan films, muziek, games e.d.. Voor de gemiddelde scholier is het niet een dilemma tussen gratis en duur, maar tussen gratis en onbetaalbaar. Als het legale aanbod nou betaalbaar zou zijn, dan zou er nog een moreel beroep gedaan kunnen worden op de scholier om zijn favoriete band financieel te steunen, net zoals een collectant een moreel beroep doet op iemand om een goed doel te steunen. Met de hoge prijzen van het offici?le kanaal heeft de scholier een excuus om nee te zeggen.
Trouwens: file sharing is het ideale wapen tegen kinderporno. Als iedereen gratis kinderporno kan uitwisselen, dan verdienen de makers er niks meer aan, toch? En als ze er niets meer aan verdienen, dan zullen ze ook geen kinderporno meer maken, toch? Denk daar maar eens over na.
(*) De momenteel populaire file sharing software voldoet niet aan deze eisen. Systemen zoals Tor en Freenet komen dichter in de buurt.
Daarom is een downloadverbod onzinnig. Bij een downloadverbod moet je het verkeer van de internetverbinding in de gaten houden, met alle gevolgen voor de privaatheid van dien.
Wat wel kan, is kijken wat mensen in het openbaar aanbieden: Je kunt zo zien welke ip-adressen de seeders van een Torrent zijn. De tolpoortjes moeten dus bij degene komen die het werk via P2P aanbiedt.
Mensen kunnen dan nog steeds besluiten niet-openbaar aan te bieden, maar binnen een gemeenschap te blijven. Dat zou geen ramp zijn, er zijn ook bijvoorbeeld gemeenschappen die betaal-TV-kaarten delen. Op zich zijn dergelijke gemeenschappen wel een probleem voor producenten, maar van kleinere orde dan dat massaal bestanden openbaar toegankelijk gemaakt worden.
@Mattie:
Nee, ik beweer alleen dat als het “illegale” filesharen (dus: filesharing zonder enige vergoeding aan de rechthebbenden) qua omvang niet binnen bepaalde perken blijft, dit op termijn noodzakelijk tot een zeer wezenlijke beperking leidt van de kwantiteit en kwaliteit aan nieuwe werken.Dat er op dit moment nog geld valt te vragen voor muziek en films (op CD/DVD of via internet) komt doordat op dit moment heel veel mensen niet (uitsluitend) gebruik maken van het “illegale” aanbod, maar (ook) van legaal aanbod.
Precies, de onaantrekkelijkheid van het illegale aanbod mag niet verdwijnen.
Het is niet nodig om het illegale aanbod te extermineren, en dat zou ook niet lukken. Het is wel nodig om het binnen de perken te houden. Daar zijn (hopelijk) geen draconische maatregelen voor nodig.
@Piet,
Daar heb je gelijk in wanneer er geen andere legale alternatieven bij zouden komen. Daarom is dit voor mij een kwestie waarin de industrie zelf met het alternatief moet komen. Of zoals ik het eerder schreef: blijf je doorgaan met symptoombestrijding of ga je nu eindelijk eens werken aan voorkomen van het probleem. Toegegeven, zonder de illusie dat je het probleem volledig kunt uitbannen, maar als het marginaal is, moet je je afvragen of je er daadwerkelijk schade van ondervindt.
Verder ontstaat er al aardig consensus geloof ik.
Nu moeten we dus bepalen wat we onder “draconische maatregelen” verstaan. Ik vind een downloadverbod bijvoorbeeld een draconische maatregel omdat het volgens mij onvermijdelijk gaat leiden tot handhaving die zwaar zal ingrijpen in de privacy van iedereen.
Bovendien ben ik er van overtuigd dat een downloadverbod onnodig zal blijken wanneer de industrie nou eens tempo maakt met aanbod van downloads op de manier zoals de consument het wenst, of (liever nog) licenties te verlenen aan andere partijen om dat te realiseren.
Aangezien de industrie tot nog toe vooral probeert om downloads te frustreren (streamen oke, maar downloaden ho maar) zie ik geen enkel bezwaar in een verplichting van overheidswege.
@Piet: Spiegeltje nodig?
Ik heb een boodschap willen overdragen, maar plaats dat jij daarop reageert plaats jij mijn zin buiten de context waarbinnen ik deze heb geschreven. En dan heb je nog het lef om te klagen dat ik jouw verhaal anders zou voordoen?
Als ik met een voorbeeld aantoon dat jouw stelling niet klopt, roep je dat het een uitzondering is. Als ik met een verhaal op hoofdlijnen aankom roep jij dat ik het denken maar aan jou moet overlaten of maar een boek moet lezen. Als ik …. waar was ik gebleven, oh ja JIJ HEBT ALTIJD GELIJK.
In de vraag naar nieuwe werken kan wel goed worden voorzien, want er zijn concerten waardoor de markt voor muziek niet wordt weg gevaagd. En nu jij daar geen goed antwoord op kunt geven kom je met een nare opmerking zoals “ga maar eens een boek lezen”. Bah wat ben je toch een vies mannetje.
Jij hebt zelf nog niet ??n voorbeeld gegeven waaruit blijkt dat de auteurswet noodzakelijk is om de productie van muziek werken te garanderen, laat staan dat jij dit op hoofdlijnen hebt aangetoond. Het enige wat jij doet is: beweren, beweren en nog eens beweren. Lekker makkelijk.
@Dani?l Mantione (#53):
Kijk eens wat meer in detail naar anonimiseringsnetwerken zoals Tor en Freenet. Ik denk dat daar de toekomst van het file sharing zit. Deze netwerken zijn niet alleen in staat om de downloader anoniem te maken, maar ook de aanbieder. Zulke netwerken bieden functionaliteit om vrager en aanbieder op een indirecte manier met elkaar in contact te brengen, zodat ze data kunnen uitwisselen zonder elkaar te kennen.
Als de autoriteiten van buitenaf het netwerkverkeer analyseren, dan zien ze alleen encrypted berichten. Als ze zelf deel nemen aan het netwerk, dan kunnen ze alleen hun eigen bestemmingsverkeer de-crypten, en daarnaast kunnen ze ook zoeken naar bepaalde content op het netwerk. Als ze iets gevonden hebben kunnen ze het downloaden. Ze zien dan dat ze allerlei pakketjes binnen krijgen die delen van het bestand bevatten, van allerlei verschillende computers, maar ze kunnen niet achterhalen wat de oorspronkelijke bron van die pakketjes is.
De eigenaren van de computers waar de pakketjes het laatst vandaan zijn gekomen zijn wel bekend, maar je kunt hun niets maken, omdat zij niet in staat zijn die pakketjes te de-crypten, en dus kunnen zij geen onderscheid maken tussen ‘legale’ en ‘illegale’ content. Als je hun rol zou verbieden, dan zou je effectief het hele anonimiseringsnetwerk verbieden. Dat zou nare gevolgen hebben voor bijv. mensenrechtenactivisten die nu van zulke netwerken gebruik maken om uit handen van repressieve overheden te blijven, en afhankelijk van hoe je zo’n verbod zou regelen zou het nog veel meer nare politieke gevolgen kunnen hebben.
Daarnaast is een anonimiseringsnetwerk uitstekend te vermommen als ander encrypted verkeer, bijv. als VPN, of als HTTPS-website. Dat zou je dus ook moeten verbieden. Veel bedrijven zijn afhankelijk van zulke encryptie-technieken, en een verbod zou dus behoorlijke economische gevolgen hebben. In de jaren 90 heeft de 2e kamer wel gedebatteerd over een verbod op sterke encryptie (of alleen toestaan als de overheid de sleutel krijgt), maar men heeft er toen gelukkig van af gezien. Ik denk dat de weg terug, gelukkig, economisch veel pijn zal doen.
Conclusie: bij torrents kan de door jou beschreven aanpak misschien nog, maar het zou beleid zijn dat gebaseerd is op de techniek van vandaag, terwijl nu al duidelijk is dat de techniek van morgen zulk beleid onmogelijk zal maken.
Meen je werkelijk dat jouw zin:
in de context van jouw comment #11 iets anders betekent dan als een losse quote?Misschien omdat ik goed nadenk voordat ik wat schrijf. Het is altijd handig om een goed doordacht standpunt in te nemen.
Waar ik niet zeker ben maak ik dat duidelijk. Waar ik ongelijk blijk te hebben geef ik dat ook toe.
De goede lezer zou trouwens in de gaten moeten hebben dat ik een heel genuanceerd standpunt in neem.
Leuke, Alex!
Je levert weer eens een schitterende bijdrage aan deze discussie… wat een inzicht in de materie!
@Corn?:
Ik ben er bekend met deze netwerken, dat hoeft voor dit soort handhaving geen probleem te zijn. Net zoals we in het verkeer op kenteken handhaven en geen moeite doen de bestuurder te achterhalen, kunnen we op internet op ip-adres handhaven. Tor is het meest eenvoudig:
Als je Tor draait en via jouw IP-adres Torrents geseed worden ben je aansprakelijk. Internetaanbieders hanteren dit soort aansprakelijkheid al voor bijv. het verspreiden van malware via Tor.
Freenet is lastiger omdat er geen aanbiedend IP-adres is. Het heeft echter een zwakte: Je moet de computers waar mee je verbinding maakt kunnen vertrouwen. Het zal een handhavende partij zeker lukken verbinding met Freenet te krijgen, en die handhavende partij kijkt of de partners waarmee hij verbinding heeft gemaakt materiaal illegaal aanbieden (hoe die partners er zelf aan komen is niet interessant, dat materiaal staat ongetwijfeld verdeeld over veel computers binnen Freenet verspreid). Biedt een partner materiaal illegaal aan, dan is die partner daarvoor aansprakelijk.
Iemand op Freenet heeft dan twee mogelijkheden: – Of niet zomaar iedereen vertrouwen met wie je contact maakt. Het wordt dan besloten i.p.v. openbaar. – Of zelf in de gaten houden welke informatie je wel/niet doorgeeft naar je partners
Op VPN’s e.d. moet je niet willen handhaven. Dat zijn de besloten gemeenschappen waar ik het over had: Wat daar gebeurt raakt rechthebbenden wel, maar niet in de mate van openbaar aangeboden bestanden. Als dat soort besloten gemeenschappen te groot worden en piratenbendes worden zet je de recherge erop en en ligt je de heren van hun bed.
Ik weet niet zeker of je Tor verwart met Bittorrent, of dat je het hebt over Bittorrent via het Tor-netwerk. Bij Tor kunnen er ‘hidden services’ zijn, waarvan de bezoeker wel kan zien dat de service via het netwerk bereikbaar is, maar niet waar (op welk IP-adres). Services worden ge?dentificeerd aan hun public key, waar in tegenstelling tot IP-adressen, geen eigendoms-register van bestaat.
Geldt dat dan ook voor de computer van je internetprovider? In feite is dat de enige computer waar je fysiek verbinding mee maakt. Hoe wil je juridisch onderscheid maken tussen eigenaars van routers op het internet, en eigenaars van Freenet/Tor-routers? Als je denkt aan het verbieden van anonimiseringsnetwerken, zie dan mijn vorige post.
Klopt. De eerste optie werkt volgens mij redelijk goed. Als iemand dan per ongeluk de verkeerde personen uitnodigt, dan kan hij/zij weliswaar verraden worden, maar de rest van het netwerk blijft werken. Verder kunnen mensen meerdere ‘dark nets’ aan elkaar koppelen, zodat iedereen, hoewel ze alleen met betrouwbare vrienden verbinding durven te maken, toch kan beschikken over het volledige wereldwijde aanbod.
Vergelijk het met die klasgenoot bij wie je vroeger CD-ROMS kon bestellen. Hij kon die CD-ROMS krijgen door zijn contacten op een andere school, of in een andere klas. Niemand in de klas had er belang bij om die persoon te verraden, en als het toch gebeurde, dan was er wel een andere klasgenoot die zich zelf op deze manier populair wilde maken. Wellicht zou de opvolger wat voorzichtiger zijn in wie hij benadert, maar het aanbod zou gewoon blijven bestaan. Door automatisering op het internet verloopt het zelfde mechanisme nu veel sneller, waardoor je de ‘warez’ direct kunt downloaden.
Ik denk dat de ‘dark net’ mode van Freenet vergelijkbaar is met een VPN. Je wilt niet handhaven op (kleine) VPNs? Ok, dan gebruiken mensen VPNs, en koppelen ze verschillende VPNs aan elkaar tot ??n groot netwerk. Het is goed mogelijk om zulke dingen te automatiseren. Het klopt dan ook niet dat VPN-technologie een kleiner gevaar zou vormen voor het auteursrecht.
Laat ik nu een liefhebber zijn van opera. De traditie om naar de opera te gaan is grotendeels verdwenen, en een uitvoering is bijna niet meer op te zetten zonder subsidie. En dan nog is het vaak prijzig. Ik kan zitten mopperen dat de televisie met hun (praktisch) gratis aangeboden vermaak er voor zorgt, dat er bijna niets meer geproduceerd wordt, en dat het publiek een platte smaak krijgt van het lege vermaak. Maar ik ben realistisch genoeg om in te zien dat televisie een groot deel van de behoefte aan vermaak vervuld en meer aansluit op de huidige maatschappij. Ofwel: het kan best zijn dat de grote, zeer dure filmproducties die tot dusver normaal waren verdwijnen door filesharing. Maar daar komt echt wel wat voor in de plaats. Het zal niet ieders smaak zijn nee, en het zal deels door andere kunstenaars geproduceerd worden. De behoefte aan films en ingeblikte muziek is niet universeel en eeuwigdurend, de behoefte aan vermaak wel. Maar net zomin als dat televisie verboden moet worden en iedereen verplicht iedere week naar de opera moet, moet het downloaden van films gecriminaliseerd worden, en iedereen maar slikken wat “Hollywood” produceerd.
@Peter:
Er is een cruciaal verschil.Ongesubsidieerde opera is verdwenen doordat de maatschappelijke behoefte aan opera is verminderd (bijv. door de opkomst van televisie). De maatschappelijke welvaart zou verminderen door televisie te verbieden.
Die grote dure filmproducties zouden verdwijnen doordat veel mensen die er belangstelling voor hebben er niet meer voor zouden betalen (aan de rechthebbenden), niet doordat maatschappelijke behoefte aan die filmproducties zou zijn verminderd. De maatschappelijke welvaart vermindert als illegale filesharing van dure films lijdt tot het opdrogen van de productie van nieuwe dure films.
Off-topic maar wel leuk: Mimi en Eunice!