Usenetprovider NSE maakt zelfstandig inbreuk op auteursrechten door muziek en films van Brein-aangeslotenen door te geen. Dat vonniste de rechtbank Amsterdam vorige week. NSE moet deze content – 80 procent van het aanbod – van haar servers verwijderen, met een dwangsom van 50.000 euro per dag. Bij Webwereld meldt NSE dat hiermee het dreigt het volledige platleggen van Usenet als netwerk dreigt. Dit vonnis naleven én de binary nieuwsgroepen in de lucht houden lijkt me inderdaad onmogelijk. En als je de stekker uit alt.binaries trekt, hou je te weinig over om nog een levensvatbare dienst aan te kunnen bieden vermoed ik.
De zaak tegen NSE is deel van de strategie van stichting Brein om discussie- en vooral bestandsuitwisselplatform Usenet aan te pakken. Eerst verloor platform FTD: hoewel downloaden van Usenet legaal verklaard werd, stimuleerde FTD wel het uploaden omdat je kudos kon geven aan uploaders. En volgens de auteursrechtenwaakhond is de volgende stap nu het aanpakken van de vele Usenetresellers die de consumentenmarkt bedienen.
Usenet is ouder dan internet, en ooit begonnen als discussienetwerk. Maar zeker de afgelopen tien jaar is de discussie goeddeels verschoven naar internetforums en mailinglijsten, en werd Usenet vooral gebruikt om bestanden uit te wisselen. Het mechanisme van Usenet is zo opgezet dat één bericht snel over honderden servers verspreid kan worden vanaf waar iedereen het kan downloaden. Zo wordt nergens één server overbelast door alle opvragingen. Ook kunnen serveraanbieders – Usenetproviders – kiezen wat ze wel of niet willen aannemen van hun collega’s.
De positie van Usenetproviders binnen de wet is altijd voer geweest voor veel discussie. De wet kent een beschermingsregime voor twee categorieën dienstverleners: zij die slechts passief informatie doorgeven, eventueel met een tijdelijke cache, en zij die informatie opslaan en doorgeven. De eerste categorie (‘access’) is niet aansprakelijk voor de inhoud. De tweede categorie (‘hosting’) is gehouden een notice-takedownsysteem te hanteren, maar is verder niet aansprakelijk voor de inhoud. Deze definities zijn geschreven voor de klassieke internetproviders: internettoegang en hosting, respectievelijk.
Waar Usenet nu onder te scharen? Usenetproviders werken met tijdelijke opslag, daarna worden berichten automatisch weggegooid. Het ligt dan voor de hand om ze als access provider met cache aan te merken. Dat was ook het verweer van NSE, maar de rechtbank gaat daar niet in mee. De wet eist dat de cache “tijdelijk” is, en NSE bewaarde berichten tot 400 dagen. Of dat tijdelijk is, is een goeie vraag. NSE bewaarde berichten 400 dagen omdat iedereen dat doet – en de wet hanteert als maatstaf wat ‘gebruikelijk’ is om te bepalen of iets tijdelijk is.
De rechtbank komt aan deze analyse echter niet toe, en dat is jammer. Men begint meteen met de Auteurswet erbij te pakken: maakt NSE zelf de muziek en films van de Brein-aangeslotenen openbaar? Het synchroniseren van usenetservers tussen de verschillende providers ziet de rechtbank niet als een auteursrechtschending. Daarvoor is nodig dat informatie aan het publiek wordt aangeboden, en de beperkte groep van collega-providers is geen publiek.
Het ontvangen en doorgeven van berichten aan de eigen gebruikers, of aan gebruikers van resellers, is daarentegen wél een schending van het auteursrecht. NSE is daarvoor verantwoordelijk. Ze biedt meer dan alleen de technische faciliteit, en gaat daarmee te ver. Wat ze nu precies meer biedt is me niet duidelijk uit het vonnis. Het lijkt te maken te hebben met de keuze van NSE hoe lang ze berichten bewaart, maar de motivatie (zie 4.25) blinkt niet uit in helderheid. Zoals ik het lees, komt het echt neer op “je geeft zelf door dus je maakt openbaar”.
Voor schade als gevolg van deze inbreuken mag stichting Brein geen vordering instellen. Brein is een collectieve belangenbehartiger die optreedt voor haar achterban. Maar zo’n organisatie mag geen schadeclaims instellen, zo staat in de wet (art. 3:305a BW, zie ook dit Hoge Raad-arrest). Schade kan alleen de achterban zelf vorderen, en daarbij kan dan per geval worden bekeken hoe groot die is en of wellicht sprake is van “eigen schuld” of een impliciete licentie.
Omdat er geen schadevergoeding mag worden gevorderd, verklaart de rechtbank dat ze niet naar de beperking van aansprakelijkheid voor providers hoeft te kijken. Immers als de eiser iets niet mag eisen dan hoef je ook niet te kijken of de gedaagde zich tegen die eis kan verweren. Hier vliegt de rechtbank écht uit de bocht: het hier gaat niet alleen om aansprakelijkheid voor schade maar óók om aansprakelijkheid voor inbreuk als zodanig. De bedoeling van de wetgever is om providers te vrijwaren van claims voor wat ze doorgeven. Niet alleen schadeclaims, maar ook verbodsclaims.
Zo ontstaat er met dit vonnis de gekke situatie dat NSE wordt verweten zelf de content openbaar te maken. Maar ze doet niet meer dan wat elke provider doet: ontvangen en doorgeven van informatie die van klanten (of het grote boze internet) afkomstig is. Als díe situatie ertoe leidt dat je inbreuk maakt, dan geldt dat ook voor andere internetproviders. Ook UPC en Ziggo ontvangen informatie van klanten en geven die door aan “het publiek”, en omgekeerd ze halen informatie op van internet en geven die door aan hun klanten. Zij maken die dus ook openbaar. Wat is het verschil?
Natuurlijk, Usenet staat vol met illegale uploads, maar dát staat niet in de wet als criterium. Het zou interessant zijn om een inhoudelijke argumentatie te zien hoe het karakter van de dienst meegewogen zou moeten worden bij de beperking van aansprakelijkheid. Maar door dit wetsartikel zó makkelijk terzijde te schuiven, schept de rechtbank een precedent van jewelste.
Arnoud
Volgens mij geeft de rechter ze wel die status maar geeft de rechter ze niet de juridische bescherming tav auteursrechtschending die geldt voor hosters omdat die bescherming alleen opgaat als een hoster niet op de hoogte is van auteursrechtschending via zijn servers.
Als 99% van je binaire content illegaal is en het downloaden van die illegale content door je klanten (wat op zich zelf niet altijd illegal is) zelfs de basis is voor je business dan ben je wel degelijk op de hoogte van die illegale content op de servers en kun je je niet beroepen op bescherming tegen rechthebbenden op basis van hosting.
@Corné: Er zitten essentiele verschillen tussen internetproviders en usenet-aanbieders: -Het gebruik van een cache is voor een internetprovider slechts iets om het netwerk iets efficienter te maken, zonder cache zou mijn internetverbinding echt niet veel slechter worden. Een usenet-aanbieder zonder cache zou daarentegen praktisch nutteloos zijn (of je moet de 1.8 TB aan data per dag allemaal binnenhalen waar je een 4000 Mbit verbinding voor nodig hebt). -Als alle illegale content van usenet geweerd zou worden zou volgens mij ten minste 99% van de klanten van NSE of een van hun resellers het contract beeindigen. Ik denk dat er weinig legale content op Usenet te vinden is die niet ook via andere manieren te downloaden is. Er zullen daarentegen weinig internetgebruikers zijn die hun internetabonnement zouden beeindigen als er geen illegale content meer op internet staat (ze zullen misschien wel een langzamer abonnement nemen).
Daarnaast vraag ik me af hoe je er bij komt dat het grootste deel van de gegevens die via een internetprovider verstuurd worden verband houden met een inbreuk op het auteursrecht?
@Michiel, als jij stelt dat UseNet 99% van zijn klanten verliest indien de illegale content erop wordt geblokkerd dan durf ik wel te stellen dat het UseNet zijn practische nut heeft verloren en eigenlijk alleen nog maar voor “criminele” doeleinden wordt ingezet. Dan is het ook terecht dat NSE de deuren moet sluiten en dat andere UseNet providers ook ophouden te bestaan. Immers, een industrie die voornamelijk voor illegale doeleinden misbruikt wordt is zeer ongewenst. Maar goed, 99%? Ik denk dat je dat te hoog inschat. Er zijn wel degelijk legale toepassingen voor het UseNet. Toepassingen die momenteel weining meer gebruikt worden doordat veel UseNet groepen juist “gespamd” worden met illegale bestanden. Het blokkeren van illegaal materiaal kon er wel eens voor zorgen dat er weer meer belangstelling komt voor UseNet groepen. Vooral ook omdat het UseNet protocol best eenvoudig te implementeren is en dus ook in te bouewen in een willekeurige applicatie.
Heel weinig. Er worden ongetwijfeld wat distro’s of freeware zaken verspreid maar door de grootte en aantallen van films die op nieuwsservers worden gedumped aan de honderden gigabytes of misschien wel terabytes per dag wordt dat totaal ondergeschikt gemaakt. Ik denk dat het percentage illegale verspreide content zelfs ruim boven de 99% ligt.
Het gaat niet om het data volume; een BR film ‘post’ kan tientallen gigabytes aan data zijn en vele duizenden ‘berichten’ omvatten, maar het is maar één ‘post’ net als dat een drieregelig tekst-bericht er één is.
Ik heb geen cijfers tav de verhoudingen, maar denk dat het nog wel eens mee kan vallen tov de hierboven genoemde percentages.
Ik schat in dat 99% nog een optimistische schatting is, ik denk dat het percentage nog hoger ligt.
EDIT even gezocht, http://www.newsadmin.com/top100bmsgs.asp en http://www.newsadmin.com/top100tmsgs.asp Als ik de top 100 optel kom ik op 438704 binary posts en 25483 text. Dat is 94,6% binaries.
NB ja ik weet het, het is slechts een indicatie van de verhouding: het zegt niets over legale binaries vs illegale binaries en ook niets over zinnige text vs spam. En het betreft tweemaal een top100 dus ook niets over de tail-lengte die erna komt.
Mijn ervaring is dat een groot deel van data posts een wachtwoord hebben, om zo virussen via de browser te verspreiden, ofzo. Zo komt een ‘illegaal’ bestand soms wel vaker dan 10 keer langs.
Dat is ineens al een factor 10 verschil. Dus inderdaad is er niet zomaar iets over te zeggen.
Ik blijf het vreemd vinden dat NSE content van bij Brein aangeslotenen niet meer dient op te slaan of aan te bieden aan derden. Maar dat de rechtbank niet aangeeft hoe NSE dient te weten welke content hieronder valt. Ik neem maar aan dat er nog wel ‘copyright-partijen’ zijn die niet bij Brein zijn aangesloten. Het lijkt er bijvoorbeeld op dat in ieder geval het grote TV netwerk CBS niet aangesloten is en laat nu er net heel veel tv content op Usenet staan.
Er is een termijn van vier weken gesteld zodat NSE tenminste nog kan proberen hier met Brein uit te komen. Maar mooi niet dat ik verwacht dat Brein hier aan mee zal werken om tot een technisch haalbaar punt te komen. Hun doel is NSE laten sluiten en persaandacht krijgen.
Laat Brein nu eens de contentindustrie pushen om legale aanbod (van TV series) in Europa door te voeren. Maar nee, Brein kan alleen maar met de vuist op tafel slaan, niet rustig opbouwen.
@Wim (53): Ik heb niet gezegd dat Usenet 99% van zijn klanten verliest. Ik heb gezegd dat NSE en zijn resellers (en vergelijkbare aanbieders) 99% van de klanten zullen verliezen. Al deze Usenet aanbieders zijn feitelijk ingericht en gestoeld op de binary nieuwsgroepen.
Voor de tekst nieuwsgroepen kun je net zo goed terecht bij veel internetproviders. Je hebt dan ook geen zaken nodig als 20 mbit bandbreedte en tig threads.
Terecht vonnis, vind ik.
Hoeft niet het het einde van Usenet te betekenen. Gewoon een deel van de groepen met toegestane binaries sluiten, d.w.z. niet meer doorgeven. Er zijn genoeg groepen waar binaries niet mogen maar alleen gediscussieerd wordt.
Wim ten Brink: > Nu is het al weer 15 jaar geleden dat ik UseNets > heb gebruikt, […]
Ik doe het nog dagelijks, ik volg nl.taal en sci.lang. Ergens in 1989 was ik er ook al op, ergens in sci.crypt vooral. Zo oud is Usenet inderdaad al. Uucp en dat soort dingen, 300 baud inbelmodems aan Unix-bakken van 2 ton. Dat waren nog eens tijden.
Zou Usenet niet ook door verzetsgroepen in landen met bevolkingsvijandige regimes (Syrië, Iran, Noord-Korea, China) gebruikt worden?
En er zijn vast ook klankbordgroepen voor mensen met lastig bespreekbare problemen, waarin anoniemiteit belangrijk is.
Jasper Janssen:
In de headers van vanmorgen nog door mij geposte berichten blijkt wel mijn IP-nummer te staan, in de header ‘X-Trace:’, en met een symbolische naam nogmaals in de header ‘NNTP-Posting-Host:’.
De usenetprovider is gewoon mijn accessprovider, Wanadoo alias Online.nl alias T-mobile, zoals ze nou weer schijnen te gaan heten.