Hoe strafbaar is het versturen van epilepsie-triggerplaatjes?

De FBI heeft een man aangehouden die Newsweek-auteur Kurt Eichenwald, waarvan bekend was dat hij epilepsie heeft, een epilepsie-triggerend Twitterbericht zou hebben gestuurd. Dat meldde Ars Technica onlangs. De arrestatie zou de eerste keer zijn voor online geweldpleging (“assault”). De FBI trekt de vergelijking met een bom of miltvuur via de post sturen naar iemand. Hoe zou dat in Nederland uitpakken?

Het is al langer bekend dat mensen met epilepsie gevoelig kunnen zijn voor bepaalde afbeeldingen. Er zijn patronen waar men sneller hoofdpijn van krijgt, en met animaties kunnen zelfs aanvallen worden opgewekt bij mensen die daar gevoelig voor zijn. Een berucht voorbeeld is een Pokémon-aflevering uit 1997 die met stroboscopische effecten kinderen hoofdpijn of aanvallen zou hebben bezorgd.

Dat was natuurlijk per ongeluk, maar hoe zit het als je dat nu opzettelijk doet, zo’n afbeelding sturen naar iemand van wie je weet dat hij er gevoelig voor is? Dan kom je in het strafrecht uit bij mishandeling (art. 300 Strafrecht): Mishandeling wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of geldboete van de vierde categorie. Het gaat dan meestal over fysieke mishandeling, zoals slaan of schoppen. Maar gezien het resultaat dat zo’n afbeelding kan hebben, lijkt het mij evident dat ook dit een vorm van mishandeling is.

Opzet wil zeggen dat je daadwerkelijk de bedoeling had het misdrijf te plegen. Bij deze Amerikaanse meneer lijkt daar wel sprake van, hij voorzag het bericht van de tekst “You deserve a seizure”. Daar valt weinig anders van te maken dan dat hij het wilde.

Had hij nou een andere tekst gebruikt, dan had hij wellicht kunnen zeggen dat het maar een grapje was of niet zo bedoeld. Dan wordt het juridisch iets lastiger, want je voelt aan dat dat niet geheel geloofwaardig is maar opzet bewijzen zal niet lukken. Gelukkig kent het strafrecht dan de constructie van voorwaardelijke opzet: de dader weet dat zijn daad een bepaald negatief gevolg kan hebben, maar neemt dat op de koop toe. Hoe je zo’n tweet ook voorziet van tekst, als je weet dat zo’n plaatje een toeval kan opwekken en je stuurt het dan naar een bekende epilepticus, dan is dat voorwaardelijke opzet en dan ben je net zo goed strafbaar.

Een plaatje zomaar ergens publiceren zonder specifieke doelgroep zou geen voorwaardelijke opzet zijn. Hoe weet je dan dat die daad dat gevolg kan hebben? Dat voelt wat mager. Een epilepsie-forum uitzoeken zou wél voorwaardelijke opzet zijn overigens, je hoeft niet een specifieke persoon op het oog te hebben. Tenzij je het op het forum plaatst met twaalf disclaimers en waarschuwingen en duidelijk maakt dat mensen zichzelf hiermee kunnen testen maar wel iemand erbij moeten hebben om ze eventueel te helpen. En zo kan ik nog wel even doorgaan (en ongetwijfeld gaat Wim dat hieronder doen ook).

Arnoud

8 reacties

  1. Weinig discussie, ik vermoed omdat velen net als ik van mening zijn dat de huidige wetgeving in Nederland vrij goed in elkaar zit zoals jij het nu beschrijft.

    Wel weer iets geleerd over de Nederlandse wet dat ik nog niet wist. :+1:

  2. Klik hier niet als je gevoelig zou kunnen zijn voor stroboscopische effecten! Dit zijn twaalf disclaimers en waarschuwingen die duidelijk maken dat mensen zichzelf hiermee kunnen testen maar wel iemand erbij moeten hebben om ze eventueel te helpen.

    http://ius.mentis.lezer.epilepsie.haas-en-berg.nl/

    Toch geklikt? Oeps…

    ff serieus, als je hier klikt krijg je stroboscopische dingen te zien. Wees voorzichtig. Ga nou niet vrijdagmiddag je collega’s pesten. Tenzij je zeker weet dat ze niet gevoelig zijn natuurlijk.

  3. Ik heb deze casus wat beter gevolgd, en er zijn een aantal frappante dingen aan deze zaak.

    1. Verdachte voorzag het plaatje niet van de tekst “You deserve a seizure”. Dit zit al standaard op dit plaatje. Het plaatje in kwestie (kan ik linken, doe ik maar niet) is reeds 10 jaar oud, en is onderdeel van bepaalde forum-cultuur. Zelfs in de officiele aanklacht, staat, mogelijk om de aanklacht aan te dikken, dat de verdachte deze woorden op het plaatje had getypt. Hetgeen dus niet waar is.

    2. Aanklager had de kans om op 3 manieren in te steken:

      • intentional creation of a reasonable apprehension of imminent bodily harm (boete)
      • attempt to cause bodily injury (180 dagen cel)
      • attempt to cause serious bodily injury (10 jaar cel) en heeft voor de hoogste klacht gekozen, met mogelijk grote gevolgen voor jurispudentie.
    3. Aanklager vertelde in een artikel dat hij autoplay heeft uitgezet, en geen enkel filmpje/gif meer aanklikt op Twitter. In hetzelfde artikel dat aanklager aanwijst als bron voor de informatie dat hij (photo-)epileptisch zou zijn, staat dus dat hij voortaan niet meer gefopt kan worden.

    4. Aanklager kon weten dat hij, als photo-epileptisch criticus/journalist, vatbaar is voor dit soort plaatjes (eigenlijk elke geanimeerde .gif op het internet met snel wisselende frames). Hij nam dus doelbewust een risico door op internet met vreemden te communiceren.

    5. Aanklager heeft niet aangetoond dat het plaatje daadwerkelijk een seizure veroorzaakte. Sterker, de verdachte heeft waarschijnlijk hierover gelogen, door zijn eigen vrouw te impersoneren: “@jew_goldstein this is his wive, you caused a seizure…”. Slechts 3% van de epileptici hebben photo-epileptci. Een kleiner onderdeel daarvan kan seizures krijgen die als heftiger dan “onplezierig” kunnen worden omschreven. Dit wil zeggen, aanklager heeft waarschijnlijk zich niet onprettiger gevoeld, dan wanneer iemand hem “2 girls 1 cup” had toegestuurd: Licht fysieke ongemakkelijkheid.

    6. Aanklager heeft reeds eerder zijn photo-epilepsie gebruikt tijdens een rechtszaak. Toen hij als journalist, zonder dit te melden, enkele duizenden dollars overmaakte naar een kinderporno-slachtoffer, zei hij dat hij dit was vergeten, omdat hij aan epilepsie leid.

    Aanklagers vergelijken het met een ipad naar iemand toestappen, waarvan je weet dat deze epileptisch is, en dan een film afspelen met daarop strobe-flashes, waarvan je weet dat sommige epileptici daarvan een heftige seizure kunnen krijgen. Maar dit negeert dat aanklager zelf op de play-knop heeft gedrukt/heeft moeten drukken. En niemand doet dat, als ze A) weten dat ze epileptisch zijn, B) weten dat de afzender kwade bedoelingen heeft. Als iemand met een pistool op je afstapt, druk je dat toch niet tegen je eigen slaap?

  4. Een vergelijkbaar plaatje heeft haar eigen Wikipedia pagina: https://en.wikipedia.org/wiki/McCollough_effect

    Waarschuwing: Het McCollough effect kan langdurige veranderingen in kleurperceptie teweegbrengen!

    The McCollough effect is remarkable, as it is long-lasting. McCollough originally reported that these aftereffects may last for an hour or more. They can last much longer than that, however: Jones and Holding (1975) found that 15 minutes of induction can lead to an effect lasting 3.5 months.

    Ik gebruikte dit plaatje vroeger om te trollen: Ik vermelde dat het plaatje een ander (onschuldig) effect had als je er maar lang genoeg naar staarde. Als mijn slachtoffer dan een ontwerper van beroep is, had dit nare gevolgen voor zijn/haar beroep kunnen hebben. Hetzelfde laken en pak? Strafbaar om dit plaatje, zonder context, naar een niet-kleurenblinde persoon te sturen?

  5. Ik ben angstig voor grote gevolgen, mocht het tot een uitspraak komen. Als vast komt te staan dat bepaalde animaties tot gezondheidsproblemen leiden en als wapens kunnen worden beschouwd, staat de deur open om ook de makers en hosters van dit soort plaatjes aan te pakken. Twitter moet inmiddels weet hebben van dit plaatje, toch is dit plaatje in verscheidene vormen op twimg te vinden. Sites voor geanimeerde afbeeldingen hebben zelfs een aparte categorie voor dit soort plaatjes: epilepsy gifs. Ook adverteerders moeten oppassen: automatisch afspelen van videos en geanimeerde gifs tast de concentratie van ADHDers aan en, ondanks positieve intentie mag inmiddels aangenomen worden dat een klein onderdeel van het publiek er een seizure van kan krijgen.

    Er is een glijdende schaal: als ik aangeef dat ik moet kotsen van sommige optische illusies op deze pagina: http://www.ritsumei.ac.jp/~akitaoka/index-e.html is dan elke optische illusie aan mijn adres ineens een “poging tot mishandeling?”.

    Some of the pictures on this website can cause dizziness or might possibly epileptic seizures. The latter happens when the brain can’t handle the conflicting information from your two eyes. If you start feeling unwell when using this website, immediately cover one eye with your hand and then leave the page. Do not close your eyes because that can make the attack worse.

    Ik kreeg een vuistslag in mijn gezicht van een dronken buurman, terwijl ik op een betonnen vloer stond, en de politie wilde niet ineens naar de zaak kijken. Is het dan hip dat ze voor een Twittertrol wel uitrukken en dreigen met 4 jaar cel? Moet de verdachte terugschermen door te claimen dat deze door zijn autisme de gevolgen van een slechte grap niet kon overzien?

    1. Misschien wel. Kennelijk zit het internet vol met allerlei zwakzinnigen die dagelijks doodsbedreigingen en andersoortige intimidatie versturen, voornamelijk naar vrouwen “met een mening”. Die zullen in zich in een rechtzaak op weinig anders dan een hersenaandoening kunnen beroepen.

      Ik denk dat een advertentiebedrijf aangesproken kan worden op de impact van de advertenties. De bedoeling is tenslotte dat zoveel mogelijk mensen die advertentie zien, ook mensen met epilepsie. Dat bedrijf heeft er dan maar voor te zorgen dat die advertenties zelf geen ernstige schade veroorzaken.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.