Hoe strafbaar is het versturen van epilepsie-triggerplaatjes?

De FBI heeft een man aangehouden die Newsweek-auteur Kurt Eichenwald, waarvan bekend was dat hij epilepsie heeft, een epilepsie-triggerend Twitterbericht zou hebben gestuurd. Dat meldde Ars Technica onlangs. De arrestatie zou de eerste keer zijn voor online geweldpleging (“assault”). De FBI trekt de vergelijking met een bom of miltvuur via de post sturen naar iemand. Hoe zou dat in Nederland uitpakken?

Het is al langer bekend dat mensen met epilepsie gevoelig kunnen zijn voor bepaalde afbeeldingen. Er zijn patronen waar men sneller hoofdpijn van krijgt, en met animaties kunnen zelfs aanvallen worden opgewekt bij mensen die daar gevoelig voor zijn. Een berucht voorbeeld is een Pokémon-aflevering uit 1997 die met stroboscopische effecten kinderen hoofdpijn of aanvallen zou hebben bezorgd.

Dat was natuurlijk per ongeluk, maar hoe zit het als je dat nu opzettelijk doet, zo’n afbeelding sturen naar iemand van wie je weet dat hij er gevoelig voor is? Dan kom je in het strafrecht uit bij mishandeling (art. 300 Strafrecht): Mishandeling wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of geldboete van de vierde categorie. Het gaat dan meestal over fysieke mishandeling, zoals slaan of schoppen. Maar gezien het resultaat dat zo’n afbeelding kan hebben, lijkt het mij evident dat ook dit een vorm van mishandeling is.

Opzet wil zeggen dat je daadwerkelijk de bedoeling had het misdrijf te plegen. Bij deze Amerikaanse meneer lijkt daar wel sprake van, hij voorzag het bericht van de tekst “You deserve a seizure”. Daar valt weinig anders van te maken dan dat hij het wilde.

Had hij nou een andere tekst gebruikt, dan had hij wellicht kunnen zeggen dat het maar een grapje was of niet zo bedoeld. Dan wordt het juridisch iets lastiger, want je voelt aan dat dat niet geheel geloofwaardig is maar opzet bewijzen zal niet lukken. Gelukkig kent het strafrecht dan de constructie van voorwaardelijke opzet: de dader weet dat zijn daad een bepaald negatief gevolg kan hebben, maar neemt dat op de koop toe. Hoe je zo’n tweet ook voorziet van tekst, als je weet dat zo’n plaatje een toeval kan opwekken en je stuurt het dan naar een bekende epilepticus, dan is dat voorwaardelijke opzet en dan ben je net zo goed strafbaar.

Een plaatje zomaar ergens publiceren zonder specifieke doelgroep zou geen voorwaardelijke opzet zijn. Hoe weet je dan dat die daad dat gevolg kan hebben? Dat voelt wat mager. Een epilepsie-forum uitzoeken zou wél voorwaardelijke opzet zijn overigens, je hoeft niet een specifieke persoon op het oog te hebben. Tenzij je het op het forum plaatst met twaalf disclaimers en waarschuwingen en duidelijk maakt dat mensen zichzelf hiermee kunnen testen maar wel iemand erbij moeten hebben om ze eventueel te helpen. En zo kan ik nog wel even doorgaan (en ongetwijfeld gaat Wim dat hieronder doen ook).

Arnoud

Mag een krant een tweet afdrukken als die nieuws is?

parool-tweet-cartoonEen vraag via Twitter:

Hoe zit dat, @ictrecht? Mag het @parool een cartoon van @khalidalbaih afdrukken als tweet van ‘iemand’ zonder vermelding van de maker?

Het Parool publiceerde een aantal cartoons van Belgische tekenaars die daarmee wilden reageren op de aanslag op vliegveld Zaventem. Niet direct: men toonde in feite afbeeldingen van tweets (zie plaatje, opklikken voor groot). Alleen ging dat hier mis: de tweet was niet van de cartoonist zelf, maar van een derde die er een compliment over gaf.

Het herpubliceren van tweets is al een tijdje een hobby van diverse kranten. Misschien omdat het makkelijk vulsel is, misschien omdat het een directe band met het lezerspubliek laat zien, ik weet het niet. Maar het doet een tikje gek aan. Zit er dan geen auteursrecht op tweets?

In principe wel. Het gaat erom of je iets creatiefs zegt, niet of het vele pagina’s lang is of als officieel uitgegeven werk op de markt gebracht is. En op grond van het auteursrecht is overname van je werk niet toegestaan.

Althans, bijna niet. Er is onder meer het citaatrecht, dat ook voor beeld geldt. Je mag een stukje van een werk overnemen (en een klein werk volledig) als dat nodig is voor een legitiem doel, zoals aankondigen of bespreken. Wel moet je de bron en de naam van de maker noemen, zo staat in de wet. Een recent voorbeeld is de HP/De Tijd-herpublicatie van de Telegraaf-voorpagina.

Je zou kunnen zeggen dat je als krant wilt aankondigen wat er zoal op Twitter wordt gezegd. Dat zou dan citeren in het kader van aankondigen moeten zijn. Omdat het een kort werk is, mag je de gehele tweet dan overnemen. De naam van de twitteraar staat erbij, dus dat is dan makkelijk. En opmaken als twitterbericht maakt de bron duidelijk.

De Twitter TOS staan hier overigens los van. Die bepalen alleen dat het bedrijf Twitter een vrijwel onbeperkte licentie heeft om met je tweets en bijbehorende media te doen wat zij willen. Twitter mag dus die cartoon op een mok afdrukken en verkopen, of aan kranten sublicenties ervoor verkopen. (Bij mijn weten doen ze dat niet.) Maar in de TOS staat nergens dat anderen dat ook mogen. Je geeft derden geen gebruiksrecht door iets op Twitter te zetten.

Alleen: gaat het hier neit mis omdat de cartoon niet door de maker zelf op Twitter is gezet? Nou ja, dat denk ik dus niet. Je mag citeren uit elke openbare bron, niet alleen twitter natuurlijk. Dus als je wilt aankondigen wat mensen zoal tekenen in reactie op die aanslagen, dan mag je functioneel relevant beeld laten zien ongeacht de bron. Je maakt het jezelf wel lastiger met de naamsvermelding, want dat is waar het hier op misgaat. Maar als de naam van de tekenaar bijvoorbeeld duidelijk in de cartoon zelf staat (en bij herpublicatie dus leesbaar is), dan is aan de eis van naamsvermelding voldaan.

De enige echte grens is dat het beeldcitaat geen versiering mag worden. Daarvan is sprake als je de cartoon groter herpubliceert dan nodig voor het doel “laten zien wat men zoal tekent”, bijvoorbeeld door één cartoon te publiceren en wel net zo groot als je normaal een aangekochte cartoon zou doen. Maar gezien de wijze van publiceren van het Parool denk ik niet dat daar sprake van is.

Arnoud

Twitter sluit Amerikaanse Politwoops

twitter-politieMicroblogdienst Twitter heeft de Amerikaanse site Politwoops afgesloten, las ik bij Sargasso. Op Politwoops zijn tweets van politici te lezen nadat de twitterende politicus deze had weggehaald. Het idee erachter was dat je zo kon zien welke flaters of andere opmerkelijke uitingen politici weg wilden poetsen (“het gaat niet om de typefouten”), maar Twitter beroept zich nu op de privacy van haar gebruikers en verklaart deze actie in strijd met de gebruiksvoorwaarden.

Op Politwoops kan je alle tweets zien die politici eerst plaatsten en even later weer verwijderden, aldus de site. Bij de meeste daarvan kun je je afvragen wat nu het nieuwsbelang is dat die tweet ooit is geplaatst, laat staan weggehaald. Maar het is zeker denkbaar dat politici achteraf een uiting ongelukkig vinden, en dan is de delete-knop natuurlijk een heel aantrekkelijke.

Arjan el Fassed meldt tegenover Sargasso:

Wat politici op een publiek kanaal zeggen moet voor iedereen te vinden zijn. Dit gaat niet om de typefouten die zij maken. Het gaat juist om het inzicht dat het geeft in de veranderde boodschap van politici. Dat gaat vaak aan ons voorbij.

En daar zit wat in: als een politicus in het openbaar wat zegt, dan doet hij dat in functie, en even los van typefouten en dikke vingers is wat hij zegt zeker relevant voor het publiek. Die lezen de tweets, en die hebben dus effect ook al worden ze nadien weggehaald. Misschien juist wel de tweets die zijn weggehaald.

Twitter zegt nu echter:

[marketingreutel over hoe prachtig het werk van Politwoops is] but preserving deleted Tweets violates our developer agreement. Honoring the expectation of user privacy for all accounts is a priority for us, whether the user is anonymous or a member of Congress.

Dat klinkt natuurlijk leuk, maar privacy lijkt me niet echt een issue wanneer iemand in functie in het openbaar een uiting doet. Dus dit voelt als een wat gezochte reden. Ik wil niet meteen een samenzwering vermoeden, maar je raakt hier toch wel een tikje door geïntrigeerd.

En het is erg zorgelijk te bedenken dat je als journalist geen openbare uitingen kunt bijhouden zonder afhankelijk te zijn van een private derde, die kennelijk zomaar kan besluiten dat dat niet meer mag.

Arnoud

Mag mijn werkgever eisen dat ik op persoonlijke titel twitter?

twitter-scheld-dreig.pngLeuke vraag via Twitter:

Ik wil wel eens weten of iemand z’n baas gebeld is over tweets. En aansprakelijk is gehouden over inhoud. Ondanks TWEETS MY OWN DISCLAIMER

Oftewel: als je twittert, en je zet erbij “op persoonlijke titel” of “All tweets are my own”, kunnen mensen dan nog je werkgever aanspreken?

Op zich staan werk en privé los van elkaar. Maar als de twee mengen, dan heeft de werkgever zeker wel een grond om daar wat van te vinden. Ook als dat mengen onbedoeld gaat of uit situaties voortkomt die niet op werkdagen tussen 8:30 en 17:00 behoudens pauze plaatsvinden.

Een werknemer die in zijn vrije tijd gaat bloggen of twitteren over werkgerelateerde zaken, kan tegen het bedrijfsbelang handelen afhankelijk van wat hij daarin schrijft. En dan bedoel ik niet alleen wanneer hij bedrijfsgeheimen onthult of roddelt over collega’s. Een bankmedewerker die uitgesproken negatief is over wurghypotheken, heeft echt een probleem, arbeidsrechtelijk gezien. Die mening kun je honderd keer je eigen mening noemen, het stráált af op je werkgever omdat het zo gek is dat iemand die bij een bank werkt, zo negatief is over zo’n bankproduct. En als de werkgever er last van krijgt, dan moet je er wat mee als werknemer.

Natuurlijk gaat dat niet onbeperkt op. Als iets echt privé is dan mag de werkgever daar geen mening over hebben. Hoe vuil je tackles op het voetbaldveld ook zijn, klachten daarover horen niet bij de werkgever en dat hoort niet mee te wegen bij je beoordelingsgesprek. Alleen: wat nu als de werkgever vervolgens de hele week door platgebeld of -gemaild wordt omdát een hoop mensen wat willen zeggen over die vuile voetbaltackle? Dan wordt niet de tackle het arbeidsrechtprobleem maar de berg telefoontjes of mailtjes. Hoe dat op te lossen, is een hele moeilijke.

Bij twijfelgevallen kan “op persoonlijke titel” het verschil maken. Wel zou ik zeggen dat het dan moet gaan om persoonlijke belevenissen of zaken die uit openbare bronnen te vinden zijn. Bespreek je dingen die je alleen als werknemer kon weten, dan helpt “op persoonlijke titel” je niet. Verder kun je je natuurlijk afvragen wat het toevoegt om te mélden wat je werkgever is als je vervolgens op persoonlijke titel dingen wilt gaan vertellen.

Het verstandigste is en blijft om, áls je wilt bloggen of twitteren over werk, dit vooraf even te overleggen. Wellicht heeft de werkgever bezwaren, en die kun je dan vooraf wegnemen of proberen op te lossen. Dat werkt altijd beter dan achteraf als het conflict er al ligt.

Arnoud

Kan een tweetverzameling als publiekdomeindownload worden aangeboden?

open-data-overheid-twitterIntrigerende via Twitter: van een recent overheidscongres (Open data next 27 september 2013) werden alle tweets gebundeld en beschikbaar gesteld als .csv download. Mag dat? En vooral: mag er dan “Licentie: Publiek domein (CC0)” bij staan?

Het is op zich een heel leuk idee om alle tweets van je congres of dergelijke gebeurtenis te bundelen. Er zijn diverse diensten die dit makkelijker en mooier maken, Storify is denk ik de bekendste. Maar je kunt het ook zelf down, gewoon downloaden en netjes als zipfile of zo aanbieden.

Of dat van Twitter mag, is een lastige. Ze zeggen in de TOS dat je alleen via hun API mag werken:

Except as permitted through the Services, these Terms, or the terms provided on dev.twitter.com, you have to use the Twitter API if you want to reproduce, modify, create derivative works, distribute, sell, transfer, publicly display, publicly perform, transmit, or otherwise use the Content or Services.

Nu heeft de Auteurswet nog altijd het citaatrecht als uitzondering, en daar kunnen die TOS niets aan veranderen. Dus wie tweets wil citeren mag zijn gang gaan, en hoeft daarbij niet de Twitter API te gebruiken. Echter, voor citeren is vereist dat je een bepaald doel hebt: aankondiging, bespreking, bekritiseren “of daarmee vergelijkbaar doel”. (Daarnaast is bronvermelding verplicht maar dat zit netjes in de Tweets.)

Is het bundelen van de complete set tweets “ter informatie en om terug te lezen” zo’n vergelijkbaar doel? Ik weet het niet. Het voelt me even iets té massaal. Aan de andere kant: het is toegestaan een reader te maken met bundels citaten uit boeken of tijdschriften, dat kan ook best massaal worden. Verschil is echter wel dat je er dan meestal eigen content aan toevoegt, wat bij een Tweetdump niet het geval is.

Een organisatie zou in de inschrijfvoorwaarden een tweetdumplicentie kunnen bedingen: wie zich inschrijft en tweet met hashtag #xyz geeft toestemming voor opname in het tweetdumpbestand en vrije verspreiding daarvan.

Los daarvan is die tekst met “Licentie: Publiek domein (CC0)” een beetje erg gek. CC0 is een verklaring dat de auteur afstand doet van zijn auteursrechten. Dat zou je dus hier kunnen opvatten als “al deze tweets zijn vrij van auteursrechten”, en dat is gewoon niet waar. Die twitteraars hebben geen afstand gedaan. Als wordt bedoeld, het bestánd als zodanig, de gegevensverzameling is vrij van rechten, ja dan klopt het maar eh dúh dat een dump vrij van rechten is. Die tekst zou ik dus aanpassen als ik webmaster was daar.

Arnoud

Is een hashtag merkinbreuk?

hashtag-merkinbreukEen lezer vroeg me:

Ik vroeg mij af of het is toegestaan om voor marketingdoeleinden een #merknaam te gebruiken in je twitter/facebook/instagram bericht. Zou zoiets als: ‘Kom bij ons benzine tanken, Basisweg 2 #tankstation #shell #BP’, mogen?

De merkenwet noemt nergens specifiek de hashtag maar dat wil niet zeggen dat je dus in hashtags alles mag zetten. De merkenwet gaat in feite over elk soort commercieel gebruik van merken. Het kanaal of de techniek is in principe niet relevant. Een logo op je winkelruit schilderen is juridisch hetzelfde als een woord opnemen op je webpagina of een slogan in je tweets.

Het Europese Hof van Justitie bepaalde onlangs (zaak C-657/11) dat het gebruik van een merk in een metatag op een website reclame is. Hoewel ze daarvoor iets meer woorden nodig hadden dan ik:

Aangezien het gebruik – in de programmeertaal van een website – van metatags die met de namen van de producten van een concurrent en met diens handelsnaam overeenkomen, er dus toe leidt dat aan de internetgebruiker die een van deze productnamen of die handelsnaam als zoekwoord invoert, wordt gesuggereerd dat deze website verband houdt met zijn opsporing, dient een dergelijk gebruik als een mededeling in de zin van artikel 2, punt 1, van richtlijn 84/450 en artikel 2, sub a, van richtlijn 2006/114 te worden beschouwd.

De kerngedachte hierachter is dat je door het gebruik van die productnamen in feite zegt “zoek je X, kom dan bij mij”. En of dat mag, hangt af van wat je aan het verkopen bent. Je mag merkproducten verkopen en dan het merk noemen (ook bij parallelimport), of daarmee compatibele producten promoten. Verkoop je heel andere producten die toevallig ook zo heten, dan mag je natuurlijk ook het merk gebruiken. En als derde is het legaal om jezelf als alternatief te presenteren wanneer iemand zoekt naar een merk. “Heeft u Coca-Cola?” “Nee, wel Pepsi” is legaal merkgebruik.

De vraag komt dus neer op, wat betekent #shell als je dat in een commerciële tweet opneemt. Formeel is een hashtag een categorie-aanduiding: deze tweet heeft iets met Shell te maken (en met BP en een tankstation). Nu is de twitteraar reclame aan het maken voor zijn tankstation aan de Basisweg en hij wil daarbij duidelijk mensen die graag bij Shell of BP tanken naar zijn pomp lokken.

Dat is dus die derde categorie: de twitteraar biedt een alternatief voor het merkproduct. Dat mag dus zolang hij maar eerlijk is dát hij een alternatief biedt, en niet de indruk wekt dat hij een Shell- dan wel BP-station is. Dat laatste zou merkinbreuk zijn.

Het mag dus in principe maar het hangt wel heel erg af van hoe je het opschrijft. Ik dénk dat de voorbeeldtweet van de vraagsteller nog net mag: er worden twee merken genoemd en geen officiële merkpomphouder die dat doet. Maar de naam van het tankstation staat er niet in, en zwijgen over je afkomst wordt al snel uitgelegd als stilzwijgende poging tot misleiding. Je wil dan dat mensen denken dat je van Shell bent, want dat is dan de enige genoemde merknaam en dan zal dat dus wel de uitbater zijn.

Wel mooi hoe elk juridisch onderwerp bij iedere nieuwe dienst weer terugkomt. Eerst waren het domeinnamen, toen metatags, daarna Adwords en nu Twitterhashtags. What’s next?

Arnoud

Leerlinge mag niet terug naar school na raar getwitter

troll-twitterDe eerste keer dat het woord ’trollaccount’ in een Nederlands vonnis verscheen. De zaak is bepaald minder vrolijk: een leerlinge van het Adelbert College in Wassenaar die van school was gestuurd, mag niet terugkomen. Er was te veel onrust op de school, en een aantal seksueel zeer expliciete tweets zouden daaraan bijgedragen hebben. Hoewel niet vaststaat of de leerlinge die had verstuurd (of een troll), was alles bij elkaar plus het gegeven dat het schooljaar nog maar 4 weken zou duren er toch genoeg reden om haar te schorsen. Pff.

De leerlinge kwam van een andere school in de vijfde klas van de vwo-afdeling binnen. In december (2012) werd ze de toegang tot de school ontzegd, omdat de sfeer danig was verstoord. De school legde een zwaar deel van de verantwoordelijkheid bij haar: als voorwaarde voor de toelating gold dat door moest gaan met ondersteuning door professionele hulpverlening, en daar was ze mee gestopt omdat ze deze niet meer nodig zou hebben. En na de kerstvakantie had de politie bij de schoolleiding aangegeven dat zij, op grond van berichten op het internet niet konden instaan voor de leerlinges veiligheid op school.

Omdat het al zo’n tijd geleden is, is het moeilijk de feiten te reconstrueren uit objectieve bronnen. Als ik de naam van de leerlinge googel, vind ik een paar rare twitteraccounts maar die zou ik niet meteen aan een normaal persoon koppelen. Aan de andere kant, misschien zijn er dingen weggehaald en is het profiel aangepast. Dat maakt het een nóg intrigerender vraag: hoe kom je er in vredesnaam achter of een twitteraccount écht van iemand is en niet van een slimme trol? Update (18 juli) lees ook de reactie van de leerlinge zelf in de comments.

De rechtbank vindt dat niet vaststaat of de leerlinge zelf achter het account zat maar produceert dan deze kronkel die ik niet goed kan parsen:

Daar staat tegenover dat [eiseres] niet heeft weersproken dat zij tijdens de Frankrijkreis onderwerp van commotie is geweest, dat zij (grove) seksueel getinte uitlatingen heeft gedaan en dat zij (in ieder geval) destijds actief was op twitter en andere sociale media. Anders dan [eiseres] kennelijk meent, kan uit de vermelding van de naam‘[A]’ boven de geprinte twitterberichten niet worden afgeleid dat [eiseres] deze berichten niet heeft verzonden.

Wat staat hier nou? Je zit op Twitter dus kun je ook vanaf een nepaccount twitteren? Of, dat je naam er niet boven staat bewijst niet dat jij het niet was?

Afijn, de rechtbank oordeelt terecht dat niet kan worden vastgesteld welk aandeel [eiseres] in de commotie heeft gehad. Maar constateert vervolgens dat dat de commotie niet minder maakt, en dat de school toch íets moet om dat op te lossen. Elke keer dat zij op school verschijnt, ontstaat hernieuwd gedoe en dat komt de goede orde op de school niet ten goede.

Naar het oordeel van de voorzieningenrechteris het onder die omstandigheden, en juist gelet op het feit dat het lopende schooljaar nog slechts vier lesweken telt, niet in het belang van de Stichting, de medeleerlingen van [eiseres] maar ook niet in dat van [eiseres] om haar weer toe te laten tot het onderwijs.

Omroep West meldt dat de leerlinge ‘ontzettend baalt’ en hoger beroep overweegt, hoewel dat vanwege het geld er waarschijnlijk niet in zal zitten. Volgens haar werd zij juist gepest door de rest van de school en is het dan de omgekeerde wereld dat zíj weg moet en niet de pesters. Een terechte als het klopt – maar hoe kóm je erachter of het klopt?

Arnoud

Een tweet in de krant, mag dat?

twitterbird.pngLaatst had ik weer een journalist aan de telefoon die zich zorgen maakte dat sommige media “zomaar tweets overnemen” en in de krant plaatsen, of op televisie overnemen. Dat kon toch niet zomaar, er zat toch auteursrecht op tweets? Eh. Kent u dat, vrijheid van nieuwsgaring en citeren uit openbare bronnen?

Natuurlijk, op een tweet kan auteursrecht zitten. 140 tekens is niet veel, maar genoeg om enige creativiteit in kwijt te kunnen. En als je weet dat het Hof van Justitie heeft gezegd dat elf woorden genoeg kan zijn om van een beschermd werk te spreken, en een haiku nóg korter is maar zeker ook beschermd, dan is het goed denkbaar dat een tweet in principe ook beschermd is.

Maar als je auteursrecht zegt, moet je eigenlijk ook altijd citeren zeggen. Want het citaatrecht is gemáákt om stukjes van andermans werk te mogen gebruiken in een eigen werk, zoals een aankondiging of bespreking van dat werk. Of andere eigen uitingen met een vergelijkbaar doel. En “@henk zei op twitter” in een nieuwsbericht lijkt mij een prima eigen vergelijkbaar doel. Dat is dan het brengen van nieuws, het nieuwsfeit is dat @henk dat zei.

Het blijft me verbazen hoe sommige mensen redeneren als het gaat om nieuwe media. Is het nu werkelijk zó gek dat je dingen van twitter mag overnemen? Werd er vroeger ook zo gek gedaan als je iemand op radio of televisie wat hoorde zeggen, en je dat wilde overnemen in je eigen tijdschrift of krant?

Arnoud

Het volgen van de volgers van een concurrent

mediavacatures.pngEen oudere domeinnaam kan worden opgeëist door een jongere handelsnaamhouder, maar dan moeten er wel bijzondere omstandigheden zijn. Dat blijkt uit een vonnis in kort geding van de rechtbank Amsterdam over Mediavacature.nl (2006) en mediavacatures.nl (2002). Maar het volgen van volgers van de concurrent op Twitter is daarentegen niet verboden, tenzij je “op slinkse wijze” klanten van de concurrent “weglokt” door verwarring te scheppen over jouw identiteit versus die van de concurrent.

Domeinnaamhouders hebben vaak het idee dat hun oudere domeinnaamregistratie ze beschermt tegen acties van latere merk- of handelsnaamhouders. Omgekeerd denken handelsnaam- of merkhouders nog wel eens dat ze alles kunnen opeisen omdat zij een juridisch recht hebben. De waarheid ligt in het midden. De wet gaat uit van de merk of handelsnaam en bekijkt dan of daar inbreuk op gepleegd wordt. De datum van registratie van de domeinnaam kan daarbij een factor zijn, maar is op zichzelf niet doorslaggevend.

In dit geval kon de eiser aantonen dat hij vanaf najaar 2006 met de handelsnaam Mediavacature.nl (zonder s) opereerde. Hij had facturen, offertes, persberichten en dergelijke overlegd waar deze handelsnaam op stond. En zo hoort het. Handelsnaamgebruik bewijs je door daadwerkelijk met die naam naar buiten te treden. Het registreren bij de KVK helpt je niet.

De domeinnaam mediavacatures.nl dateerde uit 2002. Tussen 2002 en 2007 werd de domeinnaam echter niet als handelsnaam gebruikt, maar alleen als doorlink-URL naar mediaflex.nl. Rond augustus 2006 verschenen er stukken waarin plannen werden voorgesteld om iets te doen met die domeinnaam, maar plannen zijn nog geen handelsnaamgebruik. Je moet echt naar buiten treden en je profileren als bedrijf onder die naam. Daarmee kan de gedaagde zich niet beroepen op een ouder handelsnaamrecht.

De rechtbank, die zich overigens bevoegd achtte “omdat de gewraakte handelingen van gedaagden op het internet plaatsvinden, [en dus] tevens plaats in het arrondissement Amsterdam”, vindt dat inbreuk wordt gepleegd op het handelsnaamrecht van de eiser. De domeinnaam lijkt zo veel dat er haast wel verwarring móet ontstaan. Maar omdat men al vrijwillig het gebruik van deze domeinnaam had gestaakt en had toegezegd niet langer te opereren onder die naam, blijft het bij een verbod an sich. De domeinnaam hoeft niet te worden overgedragen.

Ook bleek de gedaagde op Twitter actief te zijn geweest met het account @mediavacatures. Daarmee werden klanten van eiser gevolgd. Dat vindt de rechtbank niet verboden:

Het volgen van de volgers van een concurrent kan dan ook voorshands niet onrechtmatig worden geacht. Uitgangspunt is immers dat het profiteren van andermans product, inspanning, kennis of inzicht op zichzelf niet onrechtmatig is, ook niet als dit nadeel aan die ander toebrengt. Dit is pas anders indien een twitteraar (al dan niet bewust) bij het publiek verwarring creëert over zijn identiteit en zodoende “op slinkse wijze” klanten van de concurrent “weglokt”.

De rechtbank vindt het echter niet meer aannemelijk dat de eiser nu nog klanten kwijt zal raken, omdat de gedaagde immers niet meer de bedrijfsnaam Mediavacatures.nl mag gebruiken. Het wordt ze wel verboden om deze handelsnaam op Twitter te voeren. En als je nu kijkt op Twitterrr dan lijkt men daaraan voldaan te hebben: bij het account staan nu duidelijkde bedrijfsnaam “MV Jobs Media” met alleen als ondertitel “@Mediavacatures on the world wide web”. Ook het logo is van MV Jobs. Niemand kan dit nog aanzien voor het bedrijfstwitteraccount van @Mediavacature.

Arnoud

DNA afstaan vanwege discriminerende tweet?

tweet-discriminatie.pngBij Madbello las ik het opmerkelijke bericht dat een zeventienjarige twitteraar DNA moest komen afgeven nadat hij (voorwaardelijk) veroordeeld was voor een haatzaaiende tweet. En na deze retecoole reactie kon ik niet anders dan er induiken.

De jongeman was veroordeeld voor het twitteren van

Tering joden in israel zijn weer bezig. Als de Fuhrer nou zijn werk had afgemaakt was dit niet gebeurd. #siegheil

Het vonnis is nergens te vinden (want de verdachte is minderjarig), en dat is jammer want zo is het heel lastig te duiden wat daarna kwam: een sommatie tot afgifte van DNA materiaal. Daarbij werd namelijk verwezen naar artikel 285 Strafrecht, oftewel het bedreigen met geweld van personen. Ik zie met de beste wil van de wereld niet hoe een tweet als deze als bedreiging gezien kan worden.

Op zich klopt het wel dat áls het om bedreiging gaat, DNA kan worden afgenomen. De Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden bepaalt namelijk dat bij elk ernstig misdrijf (zoals gedefinieerd in artikel 67 Strafvordering) DNA mag worden afgenomen. En artikel 285 lid 1, oftewel de bedreiging, valt onder die definitie.

Die Wet DNA heeft dan weer wel een uitzondering: geen DNA zal worden afgenomen als

redelijkerwijs aannemelijk is dat het bepalen en verwerken van zijn DNA-profiel gelet op de aard van het misdrijf of de bijzondere omstandigheden waaronder het misdrijf is gepleegd niet van betekenis zal kunnen zijn voor de voorkoming, opsporing, vervolging en berechting van strafbare feiten van de veroordeelde.

en dat had wat mij betreft reden moeten zijn om in dit geval af te zien van DNA-afname. Update (11 maart): in de comments wijst Arnout Veenman erop dat

DNA moet worden afgenomen, tenzij een van de twee uitzonderingen zich voordoet en die moeten ook nog eens beperkt worden uitgelegd. Voor andere uitzonderingen die uit het systeem van de wet voortvloeien is volgens de HR geen plaats en ook art. 40 IVRK biedt een dergelijke generieke uitzondering niet voor minderjarigen .

Arnoud<br/> Disclaimer: het was niet de bedoeling van de maker dat dat poppetje in het plaatje de Hitlergroet lijkt te brengen.