De adressen van burgers die camerabeelden delen met de politie zijn in sommige gevallen te herleiden uit online gepubliceerde vonnissen, blijkt uit onderzoek van BNR. Wie vonnissen goed leest met Maps erbij, kan zo vaststellen waar de camera’s hangen waar beelden van zijn gebruikt door justitie in ernstige strafzaken. De Raad voor de Rechtspraak laat in een reactie weten dat ze het probleem herkent.
Het onderzoek is een vervolg op waar ik in januari over blogde: De politie vordert vaak beelden van deurbelcamera’s waardoor adressen van nietsvermoedende burgers in strafdossiers terecht kunnen komen. Dat vorderen moet juridisch gezien, want anders mag de politie de beelden niet meenemen (vrijwillig ongevraagd ze krijgen van een burger daargelaten).
Letterlijke adressen (“op de camerabeelden van de camera aangebracht op het pand te Jollemanhof 12 Amsterdam”) worden netjes geanonimiseerd. Maar dat is niet genoeg: vaak wordt de context geschetst om de beelden te duiden, en wie dan een beetje handig is met Maps, kan dan alsnog de originele plek terugvinden:
De positie van de camera, het merk van de deurbel, de namen van aangrenzende straten: allen komen uitgebreid aan bod. [Getuige] Clara’s naam en adres zijn digitaal ‘weggelakt’, maar er staan zoveel details in de uitspraak, dat aan de hand van een kaart te achterhalen is waar de deurbelcamera ongeveer gehangen moet hebben. Foto’s op Google Streetview laten zien dat alleen bij Clara een deurbel van het genoemde merk hing ten tijde van de moord.Waar ik dan mee blijf zitten: hoe ernstig is dit nu werkelijk, qua inbreuk op de persoonlijke levenssfeer? Het gaat hier niet om beschrijvingen van interieurs of persoonlijke aangelegenheden, maar een beschrijving van de locatie en wat er op die camera te zien was op de openbare weg. Die beelden hebben dan verder niets met de camera-eigenaar te maken, die was toevallig de getuige en dat was het.
Arnoud
Lijkt me dat voor een zaak van het kaliber Peter R de Vries het vervelend is dat publiek wordt dat jouw camera gebruikt is. Daar kijken veel mensen naar.
Kan ook zijn dat vrienden van de dader achter je aan komen, ik weet niet hoe groot het risico daarop is. Het is niet alsof je de camera daar hebt opgehangen om de dader te pesten, en je hebt niet zoveel te zeggen als je beelden gevorderd zijn.
Maar de angst hiervoor is wel voorstelbaar.
Netjes zou dan misschien zijn om in het vonnis expliciet te vermelden dat de beelden gevorderd waren en dat de eigenaar daardoor verplicht was de beelden af te geven. De eigenaar gaf de beelden niet vrijwillig af.
Alle beetjes die vergelding van criminele naar getuigen / camera eigenaren kan voorkomen, zijn welkom.
Zou het met die voorkoming van vergelding in gedachte beter zijn als de wetgever de wet zo maakt dat de politie, met dezelfde voorwaarden als een machtiging krijgen, de beelden in beslag kan nemen (of dat de politie zelf een copy van de beelden maakt ipv aangeleverd krijgt)? Op die manier zit er helemaal geen actieve handeling van de camera eigenaar meer in het proces.
Een vordering is al precies dat: de politie mag zelf naar binnen en het meenemen. Medewerking is niet nodig. Natuurlijk vragen ze het eerst, maar als jij ‘nee’ zegt dan pakken ze het zelf en is de bijkomstige schade jouw probleem. Dus volgens mij zit er geen verschil met wat jij zegt, behalve dat bij jou de politie je meteen in de auto zet en alles overhoop gooit op zoek naar die usb-stick.
Even een vraag dan. Wat als de camerabeelden niet fysiek bewaard worden maar in de cloud. Als je dan aangeeft de inloggegevens oid niet te hebben, wat dan?
Is volgens mij vrij weinig wat de politie dan kan doen, of niet?
De politie vordert de gegevens bij de leverancier van jouw “wolk” en noteert jouw gebrek aan medewerking. Wat de OvJ met jouw weigering gaat doen is aan de OvJ.
Als het geen inbreuk op de persoonlijke levenssfeer is, is er mijns inziens ook geen nood om het volledige ruwe adres weg te lakken. Dat laatste wordt blijkbaar wel nodig gevonden, dan moet je beschrijvingen van dat adres natuurlijk ook weglaten. Wat mij betreft is het adres zelf of een beschrijving van het adres (waarmee het adres eenduidig te bepalen is) gewoon een equivalent gegeven.
Je moet niet vergeten hoe makkelijk iets op te zoeken is. Als ik meer wil weten over Arnouds bedrijf kan ik een database makkelijk doorzoeken op het adres van ICT & Recht. Dan komt wel een uitspraak naar boven waar het adres letterlijk instaat, maar niet één waar het afgeleid kan worden. Dat het geen functioneel verschil maakt als je toch al de uitspraak aandachtig leest betekent niet dat het geen verschil maakt. (Overigens is de vraag natuurlijk hoe lang het duurt voordat AI die afleiding automatisch kan doen en je alsnog zoekend op het adres deze uitspraak vindt.)
Net zo met het niet noemen van hele namen van verdachten: Regelmatig kun je de volledige naam van een verdachte uit een krantenartikel wel achterhalen: Van hoogleraar arbeidsrecht B. aan de UvA kun je wel de hele naam achterhalen. Maar als ik zoek op Thomas Botenmaker zal ik er niet (snel) achter komen dat hij in het verleden in het nieuws kwam met een geruchtmakend ontslag.
De aard van de vraag geeft mij het gevoel dat je soms beter een dag de blog over kan slaan.
Dat is een rationele benadering. Maar het is niet gezegd dat een dader of verdachte zich ook rationeel gedraagt. Die kan het best in zijn hoofd halen dat hij die beelden kan laten verdwijnen door een getuige te intimideren. Of kan gewoon wraak willen nemen voor het bestaan van die beelden.
Mijn antwoord is dat we als Nederlanders samen Nederland maken. Als we misdaad willen moeten we de misdadigers vooral helpen en onze mond houden als we iets verdachts zien. Of is het toch beter om de politie te helpen zodat de mensen die wij liever niet op straat tegen komen achter slot en grendel heropgevoed kunnen worden?
Dream on… Heropvoeding?!
In de gevangenis bouwen velen hun criminele netwerk verder uit.
En natuurlijk heb je in theorie gelijk: ‘Of is het toch beter om de politie te helpen zodat de mensen die wij liever niet op straat tegen komen … etc’
Maar in de praktijk blijkt dat de afgelopen 20 tot 30 jaar slechter en slechter te lopen. Ik kan me goed voorstellen dat iemand niet de politie helpt. De politie komt gewoon heel veel capaciteit te kort.
Er is toch een eenvoudige werkwijze om dit te vermijden : Je buren niet bespioneren en geen camera op de openbare weg richten.
Neen, ik heb niet veel medeleven.
Soms is dat onvermijdelijk voor het te bereiken doel.