Nu bedrijven als Marktplaats data delen met Belastingdienst, kunnen sommige gebruikers onterecht het label ‘potentiële fraudeur’ krijgen

man wearing gray polo shirt beside dry-erase board
Photo by Kaleidico on Unsplash

Een korting op de uitkering of gelabeld worden als fraudeur: dat risico is gegroeid voor mensen die handelen via platformbedrijven. Dat meldde NRC onlangs. Die moeten sinds kort gegevens delen met de Belastingdienst, waardoor die ook bij uitkeringsinstanties terechtkomen. En let op: geen verhaal hebben betekent dat je een fraudeur bent.

De onderliggende wet is de zogeheten EU-richtlijn gegevensuitwisseling digitale platformen, in het vakgebied bekend als DAC7. DAC7 introduceert “de verplichting voor rapporterende platformexploitanten om gegevens en inlichtingen te verzamelen, verifiëren en rapporteren over te rapporteren verkopers die relevante activiteiten verrichten via hun digitale platform”, aldus de Belastingdienst.

NRC legt uit:

Hoe het werkt: het Inlichtingenbureau, een stichting, stuurt op verzoek van gemeenten (die de uitkeringen verstrekken) het BSN-nummer van een burger met een uitkering naar de Belastingdienst. Die kijkt vervolgens of er iets is veranderd in het inkomen of vermogen van die persoon en beantwoordt die vraag met ‘ja’ of ‘nee’. Die uitvraag – bijvoorbeeld naar nieuwe ‘overige inkomsten in box 1’ – wordt twaalf keer per jaar gedaan.
Stichting Inlichtingenbureau is een “informatieknooppunt” opgericht door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid opgericht, samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. De Belastingdienst kan zo centraal en eenvoudig gegevens opsturen, waarna het bureau deze verdeelt over de gemeenten.

Marktplaats en collega’s moeten gegevens delen over verkopers, behalve als ze “incidenteel” wat verkopen. Daar zit je al snel aan:

De verkoopplatforms als Vinted, Marktplaats of Bol moeten volgens een Europese Richtlijn (DAC 7) persoonsgegevens van verkopers verzamelen, vastleggen en rapporteren. Hiervan zijn uitgezonderd verkopers van goederen die slechts incidenteel actief zijn op deze platforms. Van een incidentele (uitgesloten) verkoper is sprake als de verkoper in een kalenderjaar minder dan 30 transacties heeft verricht en hij niet meer dan € 2.000 met de in dat jaar verrichte transacties heeft verdiend (hierna: de drempel).
Met 30 transacties à €70 zit je hier al aan. Ik ga vast te snel als ik dan een gemiddeld bedrag van €183 per transactie hanteer (“Dagelijks vinden er 150.000 transacties plaats, jaarlijks wordt er voor 10 miljard euro verhandeld.”) en me dan afvraag of die drempel niet te laag is.

In ieder geval, als je over die drempel gaat dan sturen de platforms je account- en betaalgegevens (zoals IBAN) naar de Belastingdienst. En dat gaat indirect dus weer naar de gemeente, die als jij een uitkering hebt dan van jou wil weten waarom jij geen fraude hebt gepleegd door deze bedragen te verzwijgen toen je ze verdiende. Heb jij daar geen antwoord op, dan staat je fraude dus vast en moet je je uitkering terugbetalen.

Dit is dus een andere kwestie dan of de Belastingdienst die gerapporteerde inkomsten ziet als inkomen uit onderneming. Dat is een complexere analyse, waarbij meer ruimte is voor discussie.

Arnoud

 

39 reacties

  1. €2000 in een jaar, pfoe ik heb bepaald geen uitkering nodig maar ik zou toch niet weten hoe ik zoveel tweedehands zou kunnen verkopen.

    Ik begrijp niet waarom 30x of €2000 te laag zou zijn om te melden en dan nadere informatie te vragen aan de verkoper. Als het eenmalig de auto verkopen betreft of juist vele tientallen hobby-snuisterijen van euro’s per stuk, is er een goed verhaal. Als het structureel in&verkopen is, is het daadwerkelijk inkomsten genereren.

    Helemaal goed als iemand met uitkering daar uit komt door te gaan handelen (even los van de vraag of die dan wel netjes garantie gaat bieden etc., of ook aan die kant doet alsof het privé is). Maar dat kan de uitkeringsverstrekker dan toch wel weten?

    …waar ik dan wel zo naïef ben te denken dat tenminste sinds na de toeslagenaffaire de uitkeringsverstrekker menselijk omgaat met de mensen.

    1. Voorbeeld: je gaat verhuizen naar een kleiner huis waardoor je veel meubels, electronica of andere zaken moet wegdoen. Helemaal leuk als je gaat samenwonen en je heel veel zaken dubbel hebt. Of misschien ben je zo principeel tegen accounts dat je al je hue devices verkoopt.

    1. Goed, maar ook aan 2000 euro? Je moet beide limieten halen. Dertig keer iets van 5 euro verkopen is dus niet genoeg. Excuses, @Jorg heeft gelijk, één van de twee aantikken maakt dat je niet meer incidenteel bent. Dertig keer een kaart van 5 euro verkopen levert je dus een melding op en maakt je fraudeur tenzij je de 150 euro opgeeft als extra inkomen. Wat volgens mij per verkoop (dus elke 5 euro apart) moet gebeuren.

      1. En denk je dat de gemeente zit te wachten op dertig meldingen per jaar voor peanuts? Denk je dat ze de capaciteit hebben om dat correct te verwerken als 10% van de uitkeringsgerechtigden dat doet? (En dan ook nog eens een correctie instuurt: sorry het was geen 5 Euro maar 4 Euro want er moest nog een postzegel af)

  2. Wat betekent “verdiend” in die ‘incidentele verkoper’ definitie, winst of omzet?

    Zou je niet kunnen zeggen dat de meeste mensen die tweedehands verkopen alleen hun verlies minimaliseren, en geen winst maken? Er zijn veel advertenties van de trant “te klein gekocht maar kan niet meer terugsturen” bijvoorbeeld.

      1. Dat is het verwerpelijke van het huidige systeem. In de schuldsanering werkt het ook zo: alles wat op je rekening binnenkomt boven het afgesproken bedrag per maand dat je mag houden wordt ingenomen.

        Zo ken ik dus een voorbeeld van iemand in de Wsnp, waar de energiemaatschappij twee keer het maandbedrag incasseerde. Gevolg was dat hij problemen kreeg omdat hij een rekening niet meer kon betalen. Op het matje geroepen kon hij dat gelukkig dus uitleggen dat het zijn schuld niet was. Ondertussen had hij dus geen geld meer om van de eten.

        De volgende maand verrekende de energiemaatschappij de fout niet, maar incasseerde en storte eenzelfde bedrag terug. Omdat de overheid achterlijk en rechtlijnig is werd die terugbetaling van het te veel geincasseerde meteen ingenomen, dus ook deze maand was er geen geld om de achterstallige huur te betalen.

        1 van de weinige bezittingen die hij nog had verkopen om de achterstallige huur te betalen was geen optie. Zelfs als hij dat contant deed had hij het op moeten geven en zou het zijn ingenomen. En als hij dat niet deed waren ze er toch achter gekomen omdat de huur alleen via de bank voldaan kon worden en ze het hadden gezien als hij het had gestort!

        Die huur is uiteindelijk door vrienden betaald, maar eigenlijk was dat ook een probleem. Want dat was een gift die hij had moeten melden en inleveren. Daar was gelukkig eindelijk iemand met gezond verstand die besliste daar geen werk/aantekening van te maken, omdat hij recht had op dat geld vawege de eerdere fout!

        Het is ook van de zotte dat als jij in de bijstand zit en bijvoorbeeld jouw oude bank of kast verkoopt om een nieuwe te kopen dat de opbrengst van die verkoop als inkomen wordt gezien. Terwijl de bank zelf als je hem in bezit hebt niet als kapitaal wordt gezien.

        Er is vast nagedacht over de wetgeving, maar niet lang en niet met gezond verstand!

        1. Waanzin die zelfs Kafka niet had kunnen verzinnen.

          Een vroegere buurvrouw had ook het probleem: een paar boeken verkocht via marktplaats, en gelijk voor hetzelfde bedrag gekort.

          De moraal van het verhaal: als je in een uitkering zit en wat spullen over hebt, lekker houden, uitlenen of weggeven, desnoods bij de stort, maar vooral niet verkopen…

  3. De ‘oplossing’ is toch geheel simpel? Je betaald gewoon niet via het platform (marktplaats bijvoorbeeld) maar via een eigen gekozen betalingsmiddel, het liefst cash. Welke serieuze fraudeur denken ze hier mee te gaan pakken? Ik kijk nu alweer uit naar de parlementaire enquête hoe het toch kan dat er allerlei nietsvermoedende huisvrouwen zijn aangemerkt als fraudeur.

      1. Ik ben een verzamelaar en koop bij een vaste medeverzamelaar. Die koopt zelf partijen op met dubbelen en verkoopt dan weer wat hij al had. Ik weet wat hij betaalt, omdat dat ook gewoon biedingen op ebay en marktplaats zijn en zijn winst is zeer bescheiden, maar wel veel transacties.

        Ik heb zelf geen zin om te handelen, dus komt mij goed uit zo.

        Ik snap met deze nieuwe wetgeving wel waarom hij nu geen individuele aanbiedingen meer heeft staan op marktplaats, maar een doorlopende advertentie met ‘diverse items’ die nooit eindigt. Ben benieuwd hoe dat gaat, want Marktplaats heeft nu al twee maanden geen enkele verkoop meer van hem gezien en dient nog slechts als een communicatie platform om kopers met hem in contact te brengen.

      2. Misschien staat het in die brochure, maar de link werkt helaas niet, maar hoe kent het platform het bedrag, en wat doen ze als je als prijs opgeeft “nader overeen te komen”, en hoe weten ze of een verkoop uberhaupt heeft plaatsgevonden? Als ik via het platform in contact kom en dan onderling de betaling regel, en op dat platform de advertentie weer weghaal, wat wordt er dan doorgegeven? Je hoeft volgens mij op bijvoorbeeld Marktplaats ook geen bankrekening nummer op te geven? (Ik heb ooit een account gehad maar dat heb ik verwijderd omdat ze me maar mails bleven sturen. Net geprobeerd een nieuw account te maken, maar ze eisen een telefoonnummer en ik heb geen zin om Marktplaats mijn telefoonnummer te verstrekken. Als ik echt wat zou willen verkopen zou ik een burnerphone aanschaffen of een sms proxy gebruiken).

        Het komt op mij over als een regeling die alleen maar werkt in de hoofden van ambtenaren die er van uit gaan dat iedereen bij Marktplaats netjes alle velden, inclusief de optionele, naar waarheid heeft ingevuld.

        Weet iemand er meer van hoe Marktplaats werkt?

        1. Het gaat op een “as available”-basis. Als iemand een vraagprijs invult, dan zal die worden doorgegeven. Als men de Marktplaats-betaalfaciliteit gebruikt, dan zal dat bedrag worden gebruikt. Zegt men “nader overeen te komen”, dan zal “onbekend” worden doorgegeven. Het is iets, we moeten iets doen, dus laten we dit doen.

          1. Tja ergens kan ik het begrijpen, toch voel ik aan dat dit het volgende toeslagenschandaal gaat worden. Fraude moet natuurlijk bestreden worden, en de bijstand is een uiterst vangnet en hoort niet samen te gaan met een ander inkomen, maar deze maatregel voelt wel heel big brother en komt op mij over als buitensporig en excessief. Tegelijkertijd worden ook accountgegevens aan de belastingdienst gegeven, dat is wellicht ook informatie die je misschien niet aan de belastingdienst had willen geven, zoals je telefoonnummer en emailadres. Ik zie het ook nog gebeuren dat iemand die voor zijn of haar marktplaats activiteiten een ander, apart, emailadres heeft gemaakt om dat gescheiden te houden omdat martkplaats veel mails stuurt gemarkeert wordt als fraudeur of “hoog risico” omdat beleidsambtenaren in Den Haag halve digibeten zijn en denken dat iedereen maar een enkel emailadres heeft.

            We zullen zien hoe het loopt, maar ik ben bang dat het gaat eindigen met een enorm nieuw schandaal.

  4. Ik ga vast te snel als ik dan een gemiddeld bedrag van €183 per transactie hanteer (“Dagelijks vinden er 150.000 transacties plaats, jaarlijks wordt er voor 10 miljard euro verhandeld.”) en me dan afvraag of die drempel niet te laag is.

    Ja. Ik denk dat we hier meer hebben aan de modus, of aan uitgebreidere cijfers, want één auto trekt alle prullaria omhoog.

    En die cijfers zijn alle particuliere en professionele verkopers op een hoop, waarbij het onderscheid tussen professionele en particuliere verkopers door de verkoper zelf aangegeven mag worden — ik zie met regelmaat “particuliere” verkopers met honderden of zelfs enkele duizenden advertenties van nieuwe artikelen.

  5. die als jij een uitkering hebt dan van jou wil weten waarom jij geen fraude hebt gepleegd door deze bedragen te verzwijgen toen je ze verdiende. Heb jij daar geen antwoord op, dan staat je fraude dus vast en moet je je uitkering terugbetalen.

    Maar nu ga je toch wel een stapje te snel.

    Waarom zou je fraude plegen als je inkomende bedragen verzwijgt? Het verkopen van een vaas die je al had zijn geen inkomsten, maar het omzetten van het ene eigendom met waarde in een ander eigendom met waarde. Je verdient er netto niets mee.

    En zelfs als je die vaas pas de vorige week op een rommelmarkt gekocht hebt met je uitkering, blijft dat zo.

    1. Je bent wettelijk verplicht inkomende bedragen te verzwijgen. Het maakt niet uit of je netto dan verlies of winst maakt. Je krijgt geld terwijl je een uitkering krijgt. In die situatie behoort jouw uitkering lager te zijn, het is immers een vangnet voor wie niet zelf geld kan verdienen. Door te verzwijgen, krijg je dus meer geld dan waar je recht op hebt. Dit noemt de wet fraude en dan mag je hele uitkering retour. Vind hiervan wat je wil, dit is hoe de regels rond uitkeringen werken.

      1. Ik vind het vooral ‘vreemd’.

        Persoon A verkoopt al zijn huisraad en krijgt daarom geen uitkering, persoon B houdt zijn huisraad (precies evenveel huisraad als persoon A) en krijgt wel een uitkering.

        Vind je dat normaal/logisch? (ongeacht wat je vind van uitkeringen en voorwaarden waaraan ontvangers moeten voldoen)

        En wat als iemand een briefje van 20 pond sterling omwisselt in Euro muntjes? Is dat inkomen?

        Als je ‘ja’ zegt, kan die persoon zichzelf dus heel makkelijk een uitkering ontzeggen door honderd keer achter elkaar 20 pond in Euro om te wisselen en weer terug. Hij heeft dan immers honderd keer 22 Euro ‘verdiend’.

        Sorry, maar dat wil er bij mij niet in.

          1. Ok, maar als dit is hoe de wet werkt… dan kan iemand met een uitkering die vaak op marktplaats handelt zich simpelweg in Britse pond laten betalen, en dan is er geen vuiltje aan de lucht, dat is (blijkbaar volgens de wet) immers geen inkomen.

            1. Ik geloof dat inkomsten in buitenlandse valuta ook meetellen en moeten worden opgegeven. Niet dat het hele circus en de regels er omheen logisch zijn, maar je laten betalen in Zwitserse Franken of Britse Ponden is geen geitenpaadje om die regels heen.

              Geld alleen wisselen is ook geen inkomen; als iemand met een uitkering een brood van twee euro afrekent met een briefje van tien en dan acht euro wisselgeld terugkrijgt dan zijn die acht euro geen inkomen.

              1. Geld alleen wisselen is ook geen inkomen; als iemand met een uitkering een brood van twee euro afrekent met een briefje van tien en dan acht euro wisselgeld terugkrijgt dan zijn die acht euro geen inkomen.

                Zou ik ook denken, maar Arnoud stelde toch echt dat omwisselen van ponden naar Euro’s inkomen genereert. En ik geloof hem best, hij heeft er meer verstand van dan ik, maar het leidt tot allerlei vreemde gevolgen.

                Mooier nog: stel dat iemand dat brood afrekent met een briefje van 10 pond, en het wisselgeld in Euro krijgt….?

                    1. Omdat het gaat om inkomen en niet om bezit. Als je een dure vaas krijgt, moet je die ook opgeven als inkomen. Dat je een dure vaas hád toen je de bijstand in ging, is hooguit een vraag voor het eigen vermogen dat je moet opeten maar is niet relevant bij de vraag watje deze maand aan inkomsten gekregen hebt.

                          1. Maar het gaat helemaal niet om de situatie dat je een vaas van 1800 euro krijgt.

                            Het gaat erom dat als je een vaas van 1800 euro hebt en je wil een andere vaas van 1800 euro kopen in de bijstand.

                            Dat de verkoop van die vaas als inkomsten werd gezien (blijkbaar is eind 2022 iemand met gezond verstand bij het UWV gaan werken), ondanks dat je die vaas al had en dat je alleen maar het ene bezit indirect voor het andere wisselt. Terwijl als je met de vaas naar de persoon met de andere vaas gaat en er geen geld aan te pas komt niemand zegt dat je inkomen hebt.

                            Formeel zou incidenteel verkopen op marktplaats geen probleem moeten zijn, maar in ieder geval voor eind 2022 was dat het soms wel als er een groot bedrag mee gemoeid ging en je niet hard kon maken dat je iets verkocht wat je al in bezit had. Wie houdt er in vredesnaam een boekhouding voor zijn prive inboedel bij, maar dat was wel wat er gevraagd werd.

      2. Wat ik dan wel krom vind is dat geld van de verkoop gezien wordt als inkomen, maar de uitgaande goederen niet als kapitaal. Waardoor je uiteindelijk krijgt dat mensen geen spullen meer gaan verkopen, maar gaan ruilen.

  6. En dan heb je nog het verplicht doorgeven van je persoonsgegevens aan al die platformen waar je gebruik van maakt? Volgens de AVG ligt het verwerken van die gegevens bij de organisatie die de gegevens verwerken. Dat men bij DAC7 gemakshalve ook maar even vergeten is dat er zo rond de 300 verkoopplatformen actief zijn in Europa maar dat zij juridisch gezien daar niet allemaal zitten. Hoe dan je persoonsgegevens nog gewaarborgd zijn blijft een open vraag.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.