YouTube opgedragen informatie over kijkers bepaalde video’s te verstrekken

De Amerikaanse autoriteiten hebben Google via verschillende gerechtelijke bevelen opgedragen om informatie te verstreken over kijkers van bepaalde YouTube-video’s. Dat las ik bij Security.nl. Dit was weliswaar in het kader van de opsporing van één concrete verdachte, maar het doet toch bepaald griezelig aan.

Het bevel bleek gegeven in de context van een opsporing van een verdachte die wordt verdacht van witwassen door bitcoin voor contant geld te verkopen:

Begin januari stuurden undercoveragenten de verdachte een link naar verschillende YouTube-video’s. Vervolgens vroegen ze Google informatie over wie de betreffende video’s had bekeken. Die waren inmiddels al meer dan dertigduizend keer vertoond. Als onderdeel van het gerechtelijk bevel moet Google de namen, adresgegevens, telefoonnummers en alle gebruikersactiviteit van alle Google-accountgebruikers verstrekken die de YouTube-video’s tussen 1 en 8 januari hebben gezien. Daarnaast wil de Amerikaanse overheid ook de ip-adressen van mensen die niet met een Google-account op YouTube waren ingelogd en de video’s hebben bekeken.

Het idee zal dan zijn dat wie al die video’s kort achter elkaar had bekeken, dat had gedaan via de gestuurde links, wat het waarschijnlijker maakt dat dit de verdachte was. En omdat je dan diens IP adres hebt, is fysiek opsporen en ondervragen dan een mogelijke volgende stap.

Aardig bedacht, maar de videos waren natuurlijk ondertussen bekeken door dertigduizend mensen en de kans op vals positieven is daardoor reëel. Nog even los van “hoezo mag de politie vragen welke video’s ik kijk”, de term fishing expedition komt direct in mij op.

In Nederland kan de politie bij verdenking van een misdrijf IP-adressen en dergelijke vorderen. Het moet dan alleen wel gaan om de gegevens van de vermoedelijke verdachte. De vraag zoals hier gegeven “welke personen bekeken tussen 1 en 2 maart deze video” is niet geschikt voor zo’n vordering.

Arnoud