Als de Tweede Kamer wil dat er een helmplicht of een minimumleeftijd wordt ingevoerd voor fatbikes, gaat dat voor álle andere elektrische fietsen gelden. Dat standpunt van de minister meldde de Telegraaf vorige week. Dit naar aanleiding van een motie van VVD en NSC waarin een minimumleeftijd van 14 jaar wordt aangekondigd. Is het echt zo moeilijk een fatbike te onderscheiden van een ‘gewone’ e-bike?
In vergelijking met ‘normale’ elektrische fietsen zijn fatbikes over het algemeen goedkoper en worden ze door hun uiterlijk vaak gezien als stoerder, aldus Wikipedia. Dat is inderdaad iets waar je weinig mee kan als wetgever. Er zijn wel kenmerken, zoals opvallend dikke banden of een tweezitszadel maar ook dat is niet heel technisch bepaald.
Het probleem lijkt in de praktijk vaak te zitten in het eenvoudig kunnen opvoeren. Ik lees dat het motorvermogen van een fatbike kan oplopen tot maar liefst 4.000 watt (in plaats van de toegestane 250 watt). Met een paar eenvoudige codes ontsluit je dan een snelheid van 45km/u in plaats van de toegestane 25.
Een oplossing zou dan ook zijn dat het verboden moet zijn om een e-bike eenvoudig op te voeren te maken (of te laten). Dat kan alleen niet binnen de huidige wetgeving; de aankomende Europese Cyber Resilience Act (CRA) zou hier wel haakjes voor bieden maar dat zal nog een jaar duren verwacht ik.
De andere eenvoudige oplossing is een verbod voor mensen onder de zestien, omdat bij veel ongelukken zestienminners als bestuurder (of passagier) betrokken zijn. Dat heeft dan alleen tot gevolg dat kinderen ook niet meer op gewone e-bikes mogen. Daar kun je op tegen zijn, maar argumenten die buiten “vroeger moest ik heen én terug 25 kilometer berg op” gaan, heb ik daarvoor nog niet gevonden.
Toch een poging, met dank aan RTV Utrecht:
Groepsdruk is een van de redenen dat steeds meer jongeren elektrisch fietsen, denkt Reenalda. Maar een e-bike is duur en het zijn vaak de ouders die de portemonnee trekken. “Het is makkelijk en we leven in een maatschappij waarbij gemak enorm voorop staat.” Er ligt een verantwoordelijkheid bij de ouders om zorgvuldig over de aanschaf na te denken, zegt [bewegingswetenschapper Jasper] Reenalda. “Educatie is daarvoor belangrijk zodat we ons bewust worden van de feiten.”Als een kind bijvoorbeeld met een e-bike naar school gaat en daarmee de bus (of auto van de ouders) vermijdt, dan is dat positief. Maar wie de gewone fiets inruilt voor een e-bike, doet zhaar gezondheid juist tekort. Ook zijn er vaak meer buitenschoolse activiteiten waar je een eind voor moet fietsen, wat in totaliteit tot meer vermoeidheid kan leiden.
Arnoud
Elektrische fietsen registratieplichtig maken, mogelijk zelfs in de vorm van bromfietskenteken (zonder verzekering). Dat helpt tegen diefstal, identificeren van vluchtende fatbikers en geeft een moment waarop gecontroleerd kan worden of de fiets aan de regels voldoet (e.g. motorvermogen).
En je kunt gaan flitsen wat de pakkans enorm vergroot. Sneller dan 25km/uur (of eventueel 30 ivm correctie enzo) betekend een controle of boete. Gaat je fiets bij een controle sneller dan 25 km/uur dan inbeslagname voor minimaal een bepaalde periode (daarna ophalen indien je afspraak met een bedrijf hebt hem te laten corrigeren).
Een helmplicht tot 18 jaar op elektrische fietsen is wat mij betreft ook een optie.
Met flitsen maak je wel mooie foto’s van die fietsen, maar fietsen hebben geen kentekenplaat…
Uit de post van Ronald:
Ik heb het op ander plekken ook geschreven; ik heb al enkele keren (schijnbaar legale) fatbikes: – gezien die erg snel optrekken : => zet daar een limiet op. – waar na het stoppen met trappen de fatbike nog enkele seconden blijft versnellen : => dat vind ik geen trapondersteuning.
Over dat laatste: Ik heb gisteren voor het eerst een Bolt e-deelfiets gebruikt, eerst fout ingesteld op max 15km/h (pff, wat is dat traag). Die versnelde ook in de kortste keren naar die maximumsnelheid. Op zich best eng. Daarna kon ik beter maar zo weinig mogelijk kracht zetten, om de motor ook nog wat te laten doen. Maar ook daar bleef de fiets een (halve) seconde kracht geven nadat ik stopte met trappen.
Ik heb ook op een normale e-bike (van ouders) gezeten. Die versnellen gewoon mee met jouw trapbeweging. Dat is trapondersteuning! Zoek daarin dan ook het verschil.
(Meta) Ik had lijst opmaak moeten gebruiken. Kan ik nu niet meer aanpassen. Zonde.
Probleem daarbij is dat de voorbeeldweergave wel regel eindes behoudt. Maar dat juist gebruik van ul-li geen lijst weergave opmaak heeft voor de items.
(testje)
Het is vreselijk irritant. In Amsterdam met hun idiote 30km/uur overal wordt je als automobilist links en rechts ingehaald door fatbikes op de rijbaan. En als ze tegen je aan knallen met hun opgevoerde fatbikes zijn ze een zwakkere verkeersdeelnemer en kan je zelf voor de schade opdraaien.
Die bescherming was me voor gewone fietsers al een doorn in het oog, maar dat je tuig op opgevoerde fatbikes ook extra bescherming geeft is een gotspe.
Ik meen me van school te herinneren dat fietsers sowieso niet sneller mogen dan auto’s op diezelfde plek mogen.
Dus als de limiet voor auto’s 30 is, is die dat voor fatbikes ook
Omdat fietsen niet verplicht zijn een snelheidsmeter te hebben, kan ze ook geen verplichting worden opgelegd zich aan een bepaalde snelheid te houden. In de praktijk is dat geen probleem, want als je op beenkracht 100km/h wilt rijden, moet je van goede huize komen.
Dat is soort-van waar: het is niet expliciet verboden, omdat fietsen geen snelheidsmeter hebben zijn ze niet aan een formele maximumsnelheid gebonden. Echter, een situatie waarin je sneller fietst dan auto’s is vaak gevaarlijk (voor de fietser) en dan treedt het kapstokartikel 5 WVW in werking. Je mag geen gevaarlijke of potentieel gevaarlijke situatie laten ontstaan in het verkeer.
Ik zie toch op website van de fietsersbond staan ‘Er zijn zat mensen die denken dat er geen maximumsnelheid voor fietsers bestaat, maar dat klopt niet. Alleen het bebouwde kom-bord, waar dan automatisch een snelheidsregime van 50 km/u aan is gekoppeld, geldt niet voor fietsers. Maar de gebruikelijke borden die snelheidsbeperkingen aangeven: een rond bord met een rode rand met het cijfer 30 of 50, of 15, gelden ook voor fietsers.’
Vanwege de reden die Arnout schetst. Het is dus niet een verbod per se, maar wel een verbod om geen gevaarlijke of potentieel gevaarlijke situatie te laten ontstaan in het verkeer. Harder rijden dan voor auto’s e.d. is toegestaan, is (potentieel) gevaarlijk.
Klopt. Ik heb me vergist: artikel 62 van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens zegt dat alle weggebruikers zich moeten houden aan maximumsnelheden aangegeven met dergelijke borden. Je mag dus geen 50 fietsen waar bij een bord 30 (A01-30zb), ongeacht of je dat met hulpmotor of op eigen spierkracht doet. Bij een woonerf mag je wél harder fietsen dan de gebruikelijke 15, tenzij er apart een rond bord met rode rand (A01-15) is aangebracht naast het blauwe bord G5.
Lubach weet de oplossing: De Avondshow met Arjen Lubach
Volgens mij heeft een normale e-bike geen gashendel. Dat zit op fatbikes soms wel. Dat is dus al een verschil met een gewone e-bike. Gashendel aanwezig? Dan minimum leeftijd 14 of 16 jaar, en helmplicht. Bijkomend voordeel: de fiets heeft volgens mij dan geen andere manier om te ondersteunen anders dan het registreren van een trappende beweging. De fabrikanten kunnen dit denk ik ook moeilijk(er) omzeilen. Neem daarbij de beperking op dat een trap-ondersteunende motor nooit zelfstandig harder mag ondersteunen (= sneller gaan) dan er op basis van de trapbeweging en de ingestelde versnelling zou kunnen. Hiermee voorkom je dat iedere e-biker op een echte e-bike een minimum leeftijd moet hebben, en ook nog zo’n helmpie op moet….
Formeel is dat al zo: de aanwezigheid van een gashendel die zonder trappen 6km/u of meer levert (bron) maakt het ding een bromfiets of snorfiets. Lagere snelheden mogen, voor bv. aan de hand lopen met een zware bakfiets.
Je zegt “opvallend dikke banden (…) is niet heel technisch bepaald.” Waarom niet? Kan de wetgever niet zeggen: voor e-bikes met een bandbreedte boven de x mm geldt een minimumleeftijd.
Is het probleem dat men dan e-bikes van x-1 mm gaat opvoeren? Het “stoere” van fatbikes komt juist door de brede banden.
Of is het juridisch problematisch?
De politie heeft al laten weten dat ze weinig zien in bandbreedtemetingen op straat, denk aan handhavingsproblemen door beetje lucht eruit. En inderdaad, fabrikanten gaan dan op x-1mm dimensioneren en er komen dan onafhankelijke influencers die de tip geven hoe je 110% luchtdruk erin krijgt en snelventielen dat je bij naderende controle snel naar 90% kunt.
Naar mijn ervaring wordt een band (onderaan) juist breder wanneer die leger is. Gewoon het breedste punt meten.
Dan zou je al een complexe veerconstructie binnenin de band moeten hebben, om die overal te laten krimpen.
Zijn de dikke banden het probleem? Dat lijkt me meer een cosmetisch iets.
Het vermogen en versnellingskracht maakt dat fatbikes erg hard gaan. Dan kun je beter dat inperken.
Net als tweewielers met verbrandingsmotor kun je dan verschillende klassen maken. Die beperk je dan in bijvoorbeeld vermogen of aansturing.
En je zou ook nog technische maatregelen kunnen verplichten. Bijvoorbeeld een verzegelde stroommeter voor de motor die te hoge vermogens verklikt.
Ik vind een helmplicht voor (jeugdige) e-bikers een goede middenweg. Daar is het in een klap niet meer “cool” mee en degenen die een e-bike echt “nodig” hebben kunnen er op blijven rijden.
Fatbikes (en sommige conventionele e-bikes) zoeken dusdanig de randjes van wat is toegestaan (25 km/u, 250 W) op dat het in feite snorfietsen zijn, met als enige verschil dat je het gaspedaal moet ronddraaien in plaats van indrukken. Het is wat mij betreft niet goed uit te leggen dat de “vorm” van het gaspedaal bepaalt welke regels van toepassing zijn, want het is geen relevant verschil.
Het zal juridisch niet haalbaar zijn, maar ik denk dat een helm, een reflecterend hesje en kniebeschermers verplichten bij het fietsen op een electrische fiets voor mensen onder 18 jaar wonderen zou doen. Misschien voor de vorm ook nog een vrolijk gekleurd vlaggetje met het pride-logo erop verplichten en de markt voor fatbikes stort in.
Het doet me denken aan een verhaal dat ik ooit hoorde van een Amerikaanse gevangenis waar ze de gebruikelijke oranje overalls hadden vervangen door roze overalls. De recidive daar was significant minder.
Dat verhaal over pride-logo’s en roze overalls klinkt grappig, maar als je er even over nadenkt, dan snap je dat het heel stigmatiserend werkt door de associatie met bepaalde groepen, en dat je daar van af wil (en het dus niet op deze manier moet gebruiken).
Die oranje overalls (en streepjespakken) hebben nog een functionele reden (al betwijfel ik het nut tijdens een EK of WK), ze roze maken niet.
Gewoon bestaande regels handhaven is volgens mij wat nodig en genoeg is om die fatbikeplaag de kop in te drukken.
Voer die helmplicht voor e-bikes nou gewoon in. Fietsen zonder helm tegen de wind door de regen is een Nederlandse traditie, je elektrisch laten ondersteunen niet.
Waarom stoppen bij e-bikes: gewoon een helmplicht voor alle fietsers. Desnoods voor fietsers geboren na 2015 om de bestaande fietsers niet tegen het hoofd te stoten. Of misschien alle medische schade bij een ongeluk waarbij geen helm is gedragen voor rekening van de fietser laten komen.
En medische schade bij een ongeluk in een auto zonder helm ook voor rekening van de automobilist. Helmen dragen is ook voor automobilisten een goede veiligheidsmaatregel (en dat gebeurt dan ook bij wedstrijden); en bovendien is het in een auto veel makkelijker zo’n helm opbergen, dus is het minder gedoe om er altijd een bij je te hebben.
Maar serieus: Als het (kleine) risico op levenslange hersenschade een fietser niet doet besluiten een helm te dragen zal die (net zo) kleine kans op een rekening dat echt ook niet doen. Zo’n maatregel werkt alleen maar stigmatiserend en werkt victim-blaming in de hand (veel schade aan fietsers wordt nog altijd veroorzaakt door een aanrijding met een auto; een voertuig dat inherent gevaar brengt voor alle overige verkeersdeelnemers, en dat rijdt met dusdanige vaart en met zo weinig zicht voor de bestuurder dat ze andere verkeersdeelnemers (i.e. fietsers) dwingen licht te voeren omdat ze anders niet gezien worden; terwijl datzelfde licht niet nodig is voor fietsers om de weg of andere fietsers te zien).
Even een bezoekje aan de Wendy’s…. waarbij ik insta voor relevantie.
Ik ben goed bekend met het dossier ‘invalidenvoertuigen’ (in de volksmond: “Canta”). Uit dat dossier is een heldere lijn te halen voor het aanpakken van de Fatbike problematiek (ik geloof dat Bright ook iets in deze richting heeft voorgesteld).
De lijn is eenvoudig – en zou imho in NL sowieso vaker gevolgd moeten worden: handhaven met bestaande regels ipv schreeuwen om nieuwe regels.
Klein beetje geschiedenis. Toen de Biro erg popi werd bij Amsterdam Zuid yuppen en Gooise scholieren had de media een leuk verhaal om de komkommertijd te vullen. In Amsterdam was er bovendien echt sprake van overlast. En die kon niet zoals met de brommobiel met lokale parkeer- & rijregels worden opgelost (hierarchisch principe / verdringingsregel).
Dit was een fraai verdienmodel voor de importeur: goeie sier maken met ‘overal gratis parkeren – desgewenst tegen het paleis op de Dam aan’ en bovendien ook nog 6%BTW ipv 21%.
Na veel vijven en zessen hebben verschillende bestuursorganen / handhavende instanties het probleem gecoördineerd aangepakt. En dat zag er zo uit:
De politie bekeurde Biro’s op het fietspad of in het Vondelpark, wegens ‘als niet invalide in een invalidenvoertuig rijden’. Dit werd bij de rechter bevestigd.
De fiscus pakte de importeur aan op niet afgedragen BTW.
De ACM pakte de importeur op ‘false advertising’ – en gebood een soort recall met verplichting om alle verkochte Biro’s (behoudens bewijs van invaliditeit) op kenteken te zetten via de RDW.
De gemeente kon vervolgens gaan handhaven op verkeerd parkeren (kenteken!). En bood bovendien een nieuw soort parkeervergunning aan (ook verdienmodel) waarmee overal in de stad geparkeerd kon worden.
En zo zit ik al weer veel te lang niet te doen wat ik moest doen (juridisch huiswerk). Dus ik laat de creatieve oplossingen voor de fatbike graag aan anderen. Langs de lijn: het is na modificatie gewoon een brommer, dus moet kenteken, helm, verzekering etc etc…
Hier wordt weer eens gepoogd een handhavingsprobleem op te lossen met wetgeving. Wat is nu een fatbike? Een stoer uitziende fiets (dikke banden, groot zadel) die te makkelijk te hard kan (hoog vermogen, opgevoerd, gashendel).
Dat stoere uiterlijk is het probleem niet. Wat blijft er dan nog over? Te makkelijk te hard kunnen. En dat ís al verboden: er is een maximaal vermogen dat overschreden wordt, opvoeren tot boven de 25km/u mag niet, en zonder te trappen mag een e-bike niet harder dan stapvoets. Moet hier dan niet gewoon op gehandhaafd worden?
Het probleem is inderdaad de handhaving, want de politie is onderbezet. Maar ook speelt mee dat je wilt kunnen rechtvaardigen dat je fatbikes (en juist fatbikes) controleert op conformiteit. En dan “ik, verbalisant, oordeel ambtshalve dat deze fiets een stoer uiterlijk heeft en vorder daarom controle op gashendel” een beetje moeizaam vermoed ik. Dat gezegd hebbende, de kern is dat de politiek nog steeds denkt dat je dingen oplost door ze te verbieden. Alles is al verboden of desgewenst aan te pakken. Het probleem is effectieve handhaving.
Wat is er mis met “Wij zagen deze fiets met trapondersteuning auto’s inhalen in de 30 km/u zone en hebben daarop besloten deze fiets aan een rollenbankcontrole te onderwerpen.” of “Het verkeersgedrag van de berijders van deze fiets viel ons op en na staandehouding vonden wij een gashendel.”?