Het Nederlandse ministerie van Binnenlandse Zaken gaat in 2025 na hoe een onafhankelijk classificatiesysteem voor digitale diensten zoals sociale media kan worden opgezet. Dat meldde Tweakers onlangs. In een Kamerbrief verwijst men naar het systeem Gamecheck, met icoontjes bij games voor ouders die aangeven welke verleidingstechnieken er in een game zitten.
In de brief legt men uit:
Naast dat bedrijven hun digitale diensten voor minderjarigen veilig moeten maken, moeten ouders hun kinderen goed begeleiden bij het gebruik van digitale diensten. Ik zie dat ouders vaak niet goed weten wat digitale diensten precies inhouden. De meeste ouders gebruiken apps als SnapChat of Roblox zelf niet en weten daardoor niet goed wat de risico´s zijn. Betere informatie hierover is van belang.Die informatie wil men dus primair verstrekken met icoontjes, omdat je dan in één oogopslag ziet waar het over gaat. Dat is dus precies zoals de Kijkwijzer, vandaar het plaatje hiernaast dat die laat zien. Er is ook de Gamewijzer (ik denk dat dit hetzelfde is als Gamecheck), en die werkt onafhankelijk:
Wij signaleren welke games populair zijn onder kinderen en jongeren. Deze games krijgen een Gamewijzer: een overzicht van alles wat je als opvoeder over deze game moet weten. Welke games populair zijn bepalen we op basis van verkoop- en downloadcijfers en feedback van consumenten.Kijkwijzer is (indirect) wettelijk verplicht: beeld “waarvan de vertoning schadelijk is te achten voor personen beneden de leeftijd van zestien jaar” (art. 240a Sr) mag deze personen niet worden vertoond. Een Kijkwijzer-icoon “alle leeftijden” dient dan als bewijs dat dit beeld voor niemand schadelijk is. Het icoon “12” maakt dat het schadelijk is te achten voor mensen onder die leeftijd.
Een game is een “beeld” in de zin van het strafrecht. Daarom mogen games met PEGI classificatie 16 of 18 niet aan minderjarigen worden verkocht. Gamewijzer is daar geen vervanger voor. Deze moet je eerder zien als een uitleg waarom:
- We vertellen je waar de game over gaat, en wat het doel is. Sommige games hebben een begin, midden en eind. Andere games hebben geen verhaal maar verschillende modes, elk met hun eigen uitdagingen.
- Je leest wat het PEGI leeftijdsadvies van de game is, en waarom. Zit er grof taalgebruik in, of geweld? En hoe ziet dat geweld er dan uit?
- Sommige games kunnen op pauze, maar bij veel populaire games is dat niet zo eenvoudig. Als je ‘zo maar’ stopt verlies je. Wij leggen uit hoe je afspraken maakt over deze games.
Arnoud
Die (indirect) wettelijk verplichte kijkwijzer is mij een doorn in het oog.
Om te beginnen bemoeit de overheid zich zo a priori met de opvoeding van kinderen. De overheid zou daar alleen in moeten grijpen als er aanwijzingen zijn dat het mis gaat en heeft zich er verder niet te bemoeien in de prive sfeer.
Ten tweede is die keuring een wanvertoning. Films die ik vroeger in de bioscoop keek omdat ze 16 jaar keuring hadden hadden bij rerelease opeens een keuring van 18. Zijn de kinderen tegenwoordig watjes geworden? Nee, de filmkeuring zijn watjes.
Ik kan het artikel helaas niet online vinden maar een jaar of 15 terug was er een interview met iemand van de filmkeuring die ermee ophield. De reden was dat de filmkeuring overspoeld werd met klachten van een kleine groep klagers. En omdat die allemaal behandeld moesten worden maar strenger was gaan keuren om de stroom klachten in te dammen.
Dan ben je voor mij af en moet je stil in de hoek gaan zitten.
Dit lijkt me wat overdreven. Volgens mij bepaal je in de privésfeer nog steeds wat je zelf doet. De kijkwijzer ziet alleen op wat er in de publieke ruimte gebeurt, en thuis mag je je kind elke film laten zien die je wilt (a priori). Net als dat het niet verboden is (wel onverstandig) je kinderen thuis wijn te laten drinken.
Klopt. Kanttekening: op het terras of in een café is het óók voor ouders verboden dat te doen aan hun minderjarige kinderen. Je eigen kind een ongeschikte (16+) film laten zien zal niet worden vervolgd, als een vriendje/vriendinnetje meekijkt en die ouders maken zich boos, dan is een aangifte niet kansloos.
Als ik met mijn 15-jarige kind, dat thuis probleemloos 16+ films kijkt en daar mee om kan gaan, bij de bioscoop kom, komt die er niet in.
Bioscoop riskeert boetes en sluiting als ze je toelaten.
Dat is waar ik mij aan stoor. Dat een kind zonder volwassen begeleider niet wordt toegelaten vind ik prima.
Dat ik mijn eigen kind of een kind waarvan de ouders toestemming hebben gegeven niet mee mag nemen is ongewenste bemoeienis van de overheid. En als ik dan kinderen zonder toestemming meeneem is het aan die ouders om een, zoals Arnoud aangeeft niet kansloze, aangifte te doen.
Het principe is dat de ouders opvoeden en weten wat hun kind wel en niet kan hebben. De overheid kan ingrijpen als dat misgaat. Dat ze grandioos falen in dat laatste is geen reden om dan maar overheidsinmenging in de opvoeding te accepteren.
Het probleem is vandaag de dag uiteraard een stuk minder nu films vaak binnen een jaar al via streaming te krijgen zijn, waar we vroeger soms wel twee jaar op een videotheek release moesten wachten. Maar mijn bezwaar is principieel.
Ik ben het volkomen met je eens. Als ik mijn kind mee wil nemen naar de bioscoop omdat ik vind dat het kind die film aan kan, dan zou dat voldoende moeten zijn. Sommige kinderen van 15 zijn volwassener en kunnen meer hebben dan andere kinderen van 17, en de ouders zijn degene die het best in staat zijn daarover te oordelen.
Nu zegt de overheid in feite dat de regel zelf het belangrijkst is. Een kind van 15 jaar en 364 dagen mag niet samen met zijn of haar ouders naar de film, maar twee dagen later mag het kind wel helemaal alleen. Dat er een regel is voor kinderen zonder begeleiding is nog tot daar aan toe, maar als ze begeleid worden door ouders dan zou het oordeel van die ouders leidend moeten zijn. Het is bemoeizucht ten top.
De grens is natuurlijk arbitrair, maar dat vind ik geen argument an sich. Als die persoon van 15 jaar en 364 dagen in zhaar eentje komt, moet de bioscoop een duidelijk verhaal hebben om te weigeren en “je bent nog geen 16, sorry” is dan het sterkste.
Ik zie het punt van ouders. Alleen: hoe ga je bij de bioscoop aantonen dát je de ouders bent, en mogen we verwachten dat bioscopen dat kunnen controleren? En meer algemeen, durf je te zeggen dat álle ouders van álle kinderen in staat zijn goed in te schatten wat schadelijk is binnen de beleveringswereld van het kind? Er is veel onderzoek (overzichtje) dat suggereert dat adolescenten met name sterk beïnvloed kunnen worden door nieuw materiaal. Ik vind de term “bemoeizucht” wel erg makkelijk geopperd als reactie daarop.
Ik zei ook niet dat bioscopen moeten gaan bepalen wat de emotionele leeftijd van iemand is; dus als iemand van 15 jaar en 364 dagen alleen komt, dan is het jammer. Ik vind daar ook wat van (wat mij betreft is het aan de persoon zelf om dan maar emotionele schade op te lopen door het kijken naar een ongeschikte film, daar hoeft de bioscoop geen verantwoordelijkheid voor te nemen), maar dat was niet mijn punt. Mijn punt was, als het kind begeleid wordt door de ouders, dan moet dat oordeel leidend zijn, en niet meer de leeftijd an sich.
Hoe ga je aantonen dat de begeleiders de ouders zijn? Nou ja, niet. Simpelweg kijken of de begeleiders minstens 18 zijn en vragen “Bent u de ouder of verzorger van dit kind?”. Als ze zeggen “Ja”, dan mogen ze naar binnen. Eventueel zou je steeksproefgewijs dan echte controle kunnen doen, maar dan de verantwoordelijkheid daarvoor weghalen bij de bioscopen zelf en ze ook alleen beboeten als de begeleiders niet minstens 18 zijn en het daar neerleggen waar het hoort: bij de personen zelf die onder valse voorwendselen naar binnen zijn gegaan. Als iemand met een vervalst ID-bewijs binnen komt dan doen we immers ook niet de bioscoop beboeten, dan is het de houder van het vervalste ID-bewijs die het probleem heeft.
En nee, natuurlijk zijn niet alle ouders van alle kinderen in staat om dat goed in te schatten. Zonder het onderzoek gelezen te hebben accepteer ik blind dat adolescenten sterk beinvloed kunnen worden door nieuw materiaal. Als ik op straat, vooral in de grote steden, kijk dan denk ik soms dat de meeste ouders volkomen ongeschikt zijn, maar goed dat zal wel zijn omdat ik oud ben. Sommige ouders zijn nu eenmaal minder capabel dan anderen. Kinderen worden ook blootgesteld aan schadelijk materiaal als ze naar het journaal, youtube of social media kijken. Dat vinden we ook de verantwoordelijkheid van de ouders, en die beelden zijn ook nog echt. We controleren ook niet of ouders wel capabel en verantwoordelijk genoeg zijn om hun kinderen voldoende groente en fruit te laten eten of ze te leren oversteken. Het moet echt heel erg uit de klauwen lopen voordat er wordt ingegrepen door de kinderbescherming. Ik vind het zo meten met twee maten, waarbij de ondernemer in de bioscoop weer als onbezoldigd ambtenaar mag optreden om de arbitraire grenzen die de overheid heeft ingesteld te handhaven op straffe van exorbitante boetes.
Dit lijkt makkelijk maar dat komt omdat jij extreme voorbeelden gebruikt. Wat als iemands dochter van 15 samen met een jongen van 16 komt? Of als ze met een volwassene van 18 komt?
Voor bioscopen is een leeftijdsgrens heel makkelijk en eenduidig en goed te controleren adhv een id. Andere controles vereisen complexere controlemechanismes en mogelijk issues over interpretatie van de regels. En dat willen biocopen helemaal niet.
Volgens mij willen bioscopen het sowieso allemaal niet, maar worden ze gedwongen door torenhoge boetes. Als het vrijwillig was dan zou geen enkele bioscoop het doen.
Als ze met iemand van 18 komt (niet 16 die mag wel naar binnen, maar is geen volwassene dus geen begeleiding) dan laat je die naar binnen. Als ouders er een probleem mee hebben kunnen ze dat met de volwassene oppakken. Net zo makkelijk te controleren door de bioscoop als of iemand nog geen 16 is.
Wat een kille, egoïstische maatschappij schetst dit beeld. Niemand zorgt voor elkaar, je moet het zelf maar redden en als je een verkeerde keuze maakt dan val je maar lekker in het ravijn. Niemand zal je helpen, niemand let op een ander. Ik haak hélemaal af.
Als ik jouw reactie begrijp zeg je “Laat een minderjarige zich hier maar aan het ouderlijk ontzag onttrekken door een (net) meerderjarige begeleider te kiezen.” En de bioscoop moet er zijn mond maar over houden.
Tja, dan blijft het naar mijn mening beter om de regel simpel te houden: kijk naar de geboortedata van alle bezoekers.
Betreffende artikel is in de jaren 70 toegevoegd op voorspraak van de adviescommissie zedelijkheidswetgeving. Geen idee of het in de tussentijd wel eens geëvalueerd is, maar dat zou wel mogen in mijn optiek..
Ik ben echt tegen teveel overheidsbemoeienis, hoor, maar is het nu echt zo erg dat er een leeftijdsgrens is voor films? Ik ben echt niet preuts, en heb er niet zo’n moeite mee als jongeren wat bloot zien of “normale” seks. Maar heel wat films en series hebben een hoeveelheid geweld waar ik als volwassene ook geen zin in heb, en ik gebruik die kijkwijzer dus ook als indicatie voor mijzelf. En voor alle duidelijkheid: ik zeg niet dat allerlei films dan maar niet gemaakt mogen worden; volwassenen mogen zelf bepalen wat ze willen zien, maar enige bescherming van minderjarige, ja, dat vind ik wel op z’n plaats. En seksueel geweld is geweld, geen seks.
Ja dat is erg, want ze bemoeien zich met de opvoeding.
Dat er een leeftijdgrens is voor onbegeleide minderjarige is volkomen terecht. Dat zou juist zorgen dat de verantwoordelijkheid bij de ouder/voogd komt te liggen ipv een commerciele entiteit als de bioscoop zelf.
Dat is een drogredenering. Het gezegde ‘it takes a village to raise child’ is er niet voor niets, de omgeving en bij uitbreiding de overheid mag best wel grenzen stellen aan de opvoeding.
Kinderen moeten naar school, is dat ook bemoeien met de opvoeding? De overheid stimuleert van alles bij kinderen (bijvoorbeeld sociale of sportieve activiteiten), is dat ook bemoeien met de opvoeding? De overheid betaalt voor het Sinterklaasjournaal, is dat ook bemoeien met de opvoeding?
Niet ieder vleugje ‘bemoeien met de opvoeding’ is meteen fundamenteel af te keuren.
Het probleem zit hem erin dat een grijs gebied wordt gereduceerd tot een op de seconde afmeetbare ja/nee beslissing. Natuurlijk leidt dat tot ‘fouten’ aan beide kanten van de grens.
Ik ben hierin trouwens relatief liberaal. Als ze zo graag die film willen zien als ze 15 zijn, en ze slagen erin om toch de bioscoop binnen te komen (afleiden van het personeel door een vriendje, snor opplakken, net die ene bioscoop uitzoeken waar het personeel het niet zo nauw neemt) dan vindt ik dat voornamelijk: Knap geregeld, een leerervaring.
En als ze de film dan verschrikkelijk vinden en zich realiseren dat reclame en groepsdruk geen goede motivators zijn dan vindt ik dat een betere leerervaring. En als ze er dan nachtmerries over hebben vindt ik dat nog een betere leerervaring.
(Sommige regels lijken er wel voor bedoeld om opgroeiende jongeren uit te dagen en ze een vrije geest/burgerlijke ongehoorzaamheid bij te brengen ipv ze makke schapen te laten worden. Dit is er zo een)
Zelf in die spreekwoordelijke village zijn het de ouders die bepalen wie invloed heeft, niet het de ‘village’ zelf. Opvoeden is de taak van de ouders, bemoeien met de opvoeding is een extreme ingreep in de prive sfeer.
Dat kinderen naar school moeten is prima, maar de ouders bepalen welke school. Het is dan ook treurig dat het nodig is om in bijvoorbeeld Amsterdam te loten. Maar ook bij scholen gaat het fout, de scholen moeten opleiden, maar wat ik de laatste jaren zie is dat er steeds meer elementen van opvoeden bij komen op scholen. Dat is net zo fout als de overheid die beslist wat goed is voor iemands kind.
Daarnaast is een opleiding voor ieder kind goed, dat hangt niet van het kind af, dat hangt niet van de opvoeding af. Normen en waarden krijgt een kind van de ouders. Sommige zijn universeel (of ten minste dat willen we) andere zijn persoonlijk en aan de ouders. Wat een kind kan hebben en op welke leeftijd die er klaar voor is is afhankelijk van het individuele kind en de enige die dat goed kunnen beoordelen zijn de opvoeders.
Roerend eens met jouw laatste drie alinea’s overigens. Een kind heeft er niets aan en leert noodzakelijke lessen niet als je het overal van afschermt.
Er zijn gevallen van verwaarlozing en mishandeling waar ik het heel jammer vind dat de overheid niet eerder en harder heeft ingegrepen in de opvoeding van kinderen.
Tot en met het geval waar het ingrijpen door de overheid niet goed uitpakte.
Precies dat bedoel ik: de overheid maakt regels om zich met de opvoeding te bemoeien die iedereen treft, inclusief het over grote deel van de ouders die hun kinderen fatsoenlijk opvoeden en de bemoeienis niet nodig hebben. Maar misbruik en mishandelingen aanpakken die veel ernstiger zijn falen ze grandioos in. Ik ben via familie die leerkracht is bekend met de frustraties die zij hebben met overheidsinstanties die niets doen voor het te laat is.
Die makkelijke regels waar ze de verantwoordelijkheid voor de handhaving van bij derden leggen komen zo wel heel erg over als symbool politiek om te laten zien dat je iets doet, terwijl je eigenlijk grandioos faalt.
Je zegt “Om te beginnen bemoeit de overheid zich zo a priori met de opvoeding van kinderen.”
Natuurlijk doet de overheid dat. Wat dacht je van consultatiebureaus Wat dacht je van het onderwijs Reclame wetgeving Kijkwijzer leefttijdsgrenzen voor alcohol en motervoertuigen