Waarom gebruikt eigenlijk niemand de EUPL voor open source SaaS producten?

Een lezer vroeg me:

Tegenwoordig is er veel te doen rondom open source versus SaaS-businessmodellen. Diverse bekende projecten zijn overgestapt op de AGPL, die in tegenstelling tot de GPL ook geldt voor gebruik als hosted SaaS dienst. Nu ontdekte ik onlangs dat de EU al jaren een mooie licentie heeft die precies dit doet: de EU Public License. Waarom gebruikt niemand die?

De European Union Public License of EUPL bestaat al sinds 2008, met een aanpassing in 2017. De tekst is in alle Europese talen beschikbaar, en kan door iedereen worden gebruikt.

Een probleem met ‘kleine’ licenties zoals deze is dat als je ze wilt combineren met anders gelicentieerde code, je soms tot elkaar tegensprekende voorwaarden komt. Dat noemen we incompatibiliteit. De EUPL lost dat op door te bepalen dat dan de voorwaarden van de andere licentie voorgaan (mits die genoemd is in de bijlage, zoals de GPL).

Dit wordt wel gelezen als “je mag de EUPL software onder GPL herlicentiëren” maar dat is dus niet waar: je mag GPL-incompatibele bepalingen negeren als je EUPL-software met GPL-software combineert.

Dit raakt met name de SaaS-clausule uit de EUPL. Je mag een EUPL-werk namelijk alleen “aan het publiek mededelen” als je de broncode erbij levert. En onder die term valt ook het als SaaS-dienst aanbieden van het werk. Alleen is die eis incompatibel met de GPL; die koppelt de eis van broncode meeleveren uitsluitend aan het distribueren van de software, dus als download of op een geheugendrager.

Je zou dan zeggen, mooi, ik breid EUPL software uit met GPL software, zie dat de SaaS-eis GPL-incompatibel is dus ik mag die negeren. Maar dat is niet zo. De GPL verbiedt niet het aanbieden van broncode bij een hosted SaaS-gebruik, dus als de EUPL dat eist voor haar broncode dan is dat niet incompatibel. Uit de EUPL FAQ:

The EUPL states that in case the compatibility clause is used legitimately, “Should the Licensee’s obligations under the Compatible Licence conflict with their obligations under this (EUPL) Licence, the obligations of the Compatible Licence shall prevail.” Yes, but other obligations, in particular resulting from the definition of Distribution (Article 1 of the EUPL related to the coverage of Communication to the public or SaaS, like the AGPL) and the obligation to provide access to the source code will persist in addition to those of the Compatible Licence, because none of the compatible licenses are in conflict with the EUPL on these specific points: for example, the GPL does not mandate to provide access to the source code in case the software is performed remotely, but it does not prohibit it.

Ik geef toe: als je zoiets moet uitleggen, is het minder uitnodigend (zeker voor niet-juristen) om mee te werken.

De voornaamste reden waarom de licentie zo weinig populair is, is natuurlijk precies omdat deze zo weinig populair is. De GPL kent iedereen, en de scope daarvan is duidelijk genoeg. Wil je je SaaS-dienst beschermen, dan neem je de AGPL. En anders kijk je wat iedereen om je heen doet, en doe jij dat ook.

Arnoud