Een lezer vroeg me:
Ik heb een bedrijf vanuit huis, en geheel ongerelateerd ook een huisgenoot. Onlangs is een colporteur van een zakelijke glasvezelboer aan de deur geweest, en die heeft hem nogal opdringerig een duur abonnement aangepraat. Mijn huisgenoot heeft getekend. Kan ik er nog vanaf? De helpdesk zegt dat er geen annuleringsrecht is bij zakelijke diensten.Het klopt dat er formeel geen ontbindingsrecht (annuleringsrecht) is bij zakelijk kopen aan de deur. Deze regels gelden alleen ter bescherming van de consument. Heel soms mag een kleine ondernemer die regels ook inroepen (dat noemen juristen “reflexwerking”) maar bij colportage is die optie in 2019 afgewezen door het gerechtshof Arnhem.
Die man is niet tekenbevoegd, denkt u misschien. Staat niet bij de KVK als bestuurder ingeschreven. Klopt. Maar dat is niet doorslaggevend. De vraag is: mocht de colporteur redelijkerwijs denken dat die huisgenoot wél namens het bedrijf mocht spreken (art. 3:61 BW, schijn van volmacht)? Dat beoordeel je op basis van alle omstandigheden, niet enkel door een KVK-uittreksel te bekijken.
Enkel “hij deed de deur open” is daarvoor niet genoeg. Het gaat hier immers om een woning, en je moet als colporteur dus verwachten dat er bewoners open doen die niet werken bij het bedrijf. Enig doorvragen zou nodig zijn.
Vaak zie je dat op het formulier dat je aan de deur krijgt, dan staat “ik ben tekenbevoegd namens het bedrijf”, en wie dat verklaart en tekent geeft de leverancier een sterk argument dat hij echt tekenbevoegd was. Zo’n onderhandse akte levert immers “dwingend bewijs” op, zoals de wet dat noemt. Je moet dan met meer komen dan “stond niet bij de KVK” om dat te ontkrachten.
Ook zal meewegen hoe snel je dit ontdekte als directeur. Als de huisgenoot het ’s avonds meldt, en je onderneemt actie, dan zie ik dit wel teruggedraaid worden. Vertelt hij het pas nadat de deurwaarder langsgekomen is om te dagvaarden wegens wanbetaling, dan maak je weinig kans meer.
Arnoud
Dan wordt de volgende vraag, mocht je dit niet teruggedraaid krijgen, kan je je huisgenoot dan redelijk makkelijk aansprakelijk stellen voor deze kosten?
Niet dat ik een bedrijf heb, maar ik stel me zo voor dat dat wellicht de volgende stap zou zijn van een bedrijf. Afhankelijk van hoe belangrijk je de relatie met de medebewoner vindt natuurlijk 😉
In theorie kan dat, aangenomen dat de gewekte indruk van vertegenwoordiging aan de huisgenoot aan te wrijven is. Als blijkt dat jíj de indruk hebt gewekt, dan is het jouw probleem. Dus stel er was een voorgesprek per telefoon, jij zegt “kom het contract maar brengen, mijn compagnon is thuis en kan tekenen” en de huisgenoot wordt aangezien voor de compagnon, dan zie ik niet direct een grond voor aansprakelijkheid. Dat die dan niet zegt “ho nee ik ben alleen de huisgenoot” is daarvoor te weinig.
Jammer dat gegevens die Arnoud ook al noemt ontbreken. Ik ben toch echt benieuwd hoe zo’n gesprek is verlopen. Wat heeft huisgenoot gezegd, hoe heeft colporteur gereageerd en zo. En hoe trots is de verkoper over die deal.
Dit vind ik een beetje een raar verhaal eigenlijk. Ik kan ook tekenen dat ik tekenbevoegd ben voor jouw bedrijf, dat levert ook geen overeenkomsten voor jouw bedrijf op neem ik aan. Of gaat het alleen op in combinatie met de initiele hint dat de huisgenoot opendoet aan de voordeur? Maar hoe kan het dan dwingend recht zijn, als het niet opgaat als ik voor jouw bedrijf teken?
Ik zou eigenlijk verwachten dat als je er niet al voordat ik de handtekening zette op kon vertrouwen dat ik namens bedrijf X mag handelen, de handtekening dat ik tekenbevoegd ben voor het bedrijf ook geen waarde heeft; en dat als je er wel al vooraf op mocht vertrouwen, dat de handtekening dan onnodig is.
En eigenlijk zou ik denken dat niet jij vast zit aan een contract, waarbij je eventueel schade kan verhalen op je huisgenoot, maar dat jij niks te maken hebt met het bedrijf en het bedrijf hooguit zijn schade kan verhalen op je huisgenoot.
De omstandigheden lijken me erg relevant ja.
Tekende de huisgenoot met de verwachting prive een betere internetverbinding te krijgen? Dan is als consument gehandeld?De hele reden voor consumentenbescherming is toch omdat consumenten een formulier onder de neus gedrukt worden door colporteurs en dan onder druk gezet worden om te tekenen zonder de kans te krijgen het zorgvuldig door te lezen?
Waarom zou dat dan ineens wegvallen als op dat formulier staat dat je tekenbevoegd zou zijn namens een bedrijf? Dat is me nogal een cirkelredenering zeg, “consumentenrecht geldt niet omdat op het formulier wat de consument heeft ondertekend, staat dat het niet geldt”.
Wat mij betreft hoeft de huisgenoot alleen maar bij dat bedrijf (of de rechter) aan te geven dat hij dacht dat het om een consumentencontract gaat, en dan zijn alle bepalingen in dat formulier die dat tegenspreken nietig.
Het is niet zo dat met die zin het bedrijf automatisch wint. “Dwingend bewijs” betekent vooral, de bewijslast gaat nu de andere kant op. Toon maar aan waarom het bedrijf niet mocht vertrouwen op die zin. En dan moet er meer komen “dat mochten ze niet want het is niet zo”, uit welke omstandigheden had het bedrijf moeten weten dat de zin onjuist was?
Je zit hier met een cirkelredenering. Dat dwingend bewijs is onderdeel van het contract, en dus alleen geldig als het contract geldig is, en het contract is alleen geldig als dat dwingend bewijs geldig is.
Nee. Het document wordt een akte wanneer deze is opgesteld om als bewijs te dienen en is ondertekend, los van of een rechtsgeldige overeenkomst is gesloten. Je kunt immers prima aktes opstellen die geen overeenkomst zijn. Dus dat is geen argument.
Dus als een colporteur een oud oma’tje een formulier onder de neus duwt voor een nieuw glasvezelcontract, die oma wil er dan later vanaf omdat dat onder consumentenrecht gewoon mag, maar ergens op dat formulier staat “ik verklaar hierbij een zzp-er te zijn die een zakelijk contract ondertekent”, dan heeft die oma ineens pech?
Tegenbewijs is mogelijk: deze persoon kan simpel stellen niet bij de KVK ingeschreven te zijn en dus geen zzp’er te zijn. Gezien de omstandigheden die je schetst, is dat voor die casus genoeg. Maar als ze niets zou zeggen over die zin en de glasvezelboer zou hameren op ‘er is een zakelijk contract getekend’ dan hoort formeel de rechter op die zin af te gaan, want dat is een ondertekende verklaring met rechtsgevolg.
Maar als eigenaar van een bedrijfje kom je daar niet zomaar mee weg als er ‘ik ben tekenbevoegd namens Bedrijfsnaam’ op het formulier staat? Dus als oma de deur opendoet en in dat geval haar handtekening zet, ben jij als bedrijfseigenaar wel de sjaak? Ik vind daar wel wat van.
Als de huisgenoot tegen de colporteur zegt, “ik werk niet voor het bedrijf” en de colporteur legt hem desondanks toch een voorbedrukt bestelformulier met “ondergetekende is tekenbevoegd voor het bedrijf” voor, dan wordt er valsheid in geschrifte gepleegd. (Door beide ondertekenaars?)
Ik voel me daarom vrij om een streep door regels in een voorbedrukt contract te zetten die pertinent onjuist zijn.
Ik zit zelf weer in een iets andere situatie. Ik ben een ZZP’er en voor een demo-website gebruik ik fictieve namen voor gebruikers. (Deze is nu even offline.) Deze gebruikers zijn weer onderdeel van een fictief bedrijf en de “About us” pagina maakt ook vrij duidelijk dat het hier om fictieve gebruikers gaat. Maar deze fictieve personen hebben ook accounts op Google, Facebook en LinkedIn om zo koppelingen met sociale media te kunnen testen.
Maar recentelijk kreeg ik een telefoontje bedoeld voor een van deze fictieve personen. Iemand had kennelijk veel onderzoek gedaan om een telefoonnummer te vinden en kennelijk was dat via de domeinregistratie van mijn domein gekoppeld aan die fictieve persoon. En zo kreeg ik een telefoontje van iemand die een “zakelijke dienst” wilde aanbieden. En dat is best opvallend om te zien hoe ver sommigen willen gaan om klanten te vinden.
Maar wat nu als een bedrijf claimt dat mijn fictieve persoon een contract heeft getekend en daarbij “bewijs” genereert? Is het dan genoeg om te tonen dat het een fictief persoon betreft die dus nooit iets had kunnen tekenen of kunnen bevestigen via telefoon? Het gaat immers om een fictief persoon die werkt bij een fictief bedrijf en een zakelijk contract aangaat namens dat bedrijf.
Okay, ik heb de telefoon beantwoord en gewoon gemeld dat ik de persoon niet ken en dat ze een verkeerd nummer hadden. Dat was kennelijk niet wat ze hadden verwacht. 🙂
Ugh! Dit is complex. 🙂