Een lezer vroeg me:
Bij steeds meer muziekdistributiediensten staat in de voorwaarden dat je muziek gebruikt mag worden om AI diensten te trainen. Bij sommige diensten heb je nog een opt-out optie maar bij bijvoorbeeld Soundcloud kan dat niet en staat er dit standaard in de gebruiksvoorwaarden. Hierdoor kan dus je muziek gebruikt worden om AI te trainen en muziek te genereren zonder dat daar royalty’s voor worden afgedragen. Mag dat zo maar?Ja, dat mag. Het auteursrecht is wat dit betreft makkelijker te passeren dan bijvoorbeeld de omgang met persoonsgegevens onder de AVG.
Hoofdregel is natuurlijk dat je als dienstverlener niets mag met content van je klant, wat net zo goed geldt bij een dienst als Soundcloud waar je muziek uploadt om deze te distribueren en te ontsluiten naar een groot nieuw publiek.
Het is echter al heel lang algemeen aanvaard dat je in gebruiksvoorwaarden een licentie of gebruiksrecht kunt geven aan een dienstverlener. Dat hoeft niet met een apart contract en er hoeft zelfs geen vergoeding tegenover te staan. Een zinnetje zo simpel als “U geeft een onbeperkte licentie aan Soundcloud door het uploaden van uw werk” is dus juridisch bindend én genoeg voor zo’n dienstverlener.
Er is geen mogelijkheid hier wat tegen te doen, bijvoorbeeld door bij de upload een voorbehoud te maken of dit apart te melden. Natuurlijk kán het bedrijf je een uitzondering geven, maar gezien het juridisch uitgangspunt is er geen reden voor ze om dat te doen. De enige optie is geen Soundcloud gebruiken als die voorwaarde je niet bevalt.
Voor hele grote platforms zijn er sinds een tijdje de DSA en DMA, die beiden regels bevatten om het een beetje eerlijk te houden. Maar geen van die twee Europese verordeningen stelt grenzen aan wat men in een auteursrechtlicentie mag opeisen.
Arnoud
Hoe zit dat eigenlijk met de kracht van algemene voorwaarden of eindgebruiker licenties? Het lijkt soms wel alsof bedrijven nagenoeg alles in die voorwaarden kunnen zetten. Maar dan is dezelfde optie toch ook voor mij als consument beschikbaar?
Wanneer een bedrijf “Algemene Voorwaarden” opstelt voor elk bezoek of upload naar hun servers… Mag ik dan als consument ook “Algemene Voorwaarden” opstellen voor elke bezoeker van mijn apparaat? Het lijkt mij dat juridisch die twee even sterk zijn.
Praktisch zie ik de bezwaren dat mijn algemene voorwaarden niet eenvoudig als PDF van mijn mobiel zijn te downloaden. Maar hoe zit dat juridisch?
Het idee van algemene voorwaarden opstellen als consument had ik jaren geleden ook (blog van 9 augustus 2018), maar volgens mij kon dat niet.
Juridisch gezien kun je prima reageren op een aanbod met een tegenbod. Het probleem is vooral hoe dat hier moet: men staat niet open voor je tegenbod, er is slechts ruimte om “ja” of “nee” te zeggen.
Bij AV gebruikt door bedrijven jegens consumenten is er een aparte regeling omdat daar niet wordt onderhandeld over de voorwaarden. In omgekeerde richting ontbreekt dat. Het flauwe antwoord is dat je de Consumentenbond maar moet bellen dat die gaan klagen tot bedrijven de voorwaarden aanpassen.
Maar als consument doe ik dat toch door via mijn algemene voorwaarden een tegenbod te doen? Het zijn voorwaarden. Ze gelden voor alle bezoekers van mijn apparaat en dus zijn ze algemeen. En het bedrijf accepteert die stilzwijgend door verder te gaan op mijn apparaat ;-).
Juridisch lijkt het me een equivalente situatie en ik kan niet zo goed bedenken welke wet of regeling dat anders maakt. Sterker nog, als consument zou ik extra beschermd moeten zijn tegen bedrijven en zouden mijn voorwaarden vóór moeten gaan. 😛
Wat maakt een server van een bedrijf en de algemene voorwaarden juridisch anders dan een die van een consument? Of beland je dan in de vraag: Wat is het juridische verschil tussen een bedrijf of een consument?
P.S. Voel je vrij om deze discussie af te kappen wanneer het te ver buiten de scope van het onderwerp gaat of om er in de toekomst een apart topic aan te besteden.
Het probleem is dat je dat tegenbod wel over moet brengen bij de wederpartij. Dat kan niet als er alleen een knop “Registreren” of zo is. De wet kent alléén in de situatie “bedrijf naar consument” de constructie van stilzwijgend akkoord met een verwijzing, dus daar kun jij geen gebruik van maken.
Er zijn twee belangrijke aspecten aan het sluiten van een overeenkomst:
- De wederpartij in kennis stellen van de voorwaarden
- Acceptatie van de wederpartij van de voorwaarden
Probeer dit maar eens voor elkaar te krijgen bij een webwinkel.Ik sluit me bij Arnoud aan. Het is prima mogelijk om als consument algemene voorwaarden op te stellen, het probleem ligt er in om de tegenpartij deze te laten accepteren; bedrijven willen niet gebonden zijn aan voorwaarden die consumenten stellen. (Formeel moet je je algemene voorwaarden ter hand stellen aan de wederpartij, maar dat is horde die je (dankzij email of PostNL) makkelijk neemt.)