Een lezer vroeg zich af:
Zoals je wellicht weet worden harde schijven geadverteerd met misleidende gegevens. Zo blijkt een 1TB harde schijf 931GB groot te zijn wanneer je hem in de computer plugt. Een ander voorbeeld is de overdrachtssnelheid: SATA harde schijven worden geadverteerd met “3.0Gb/s” overdrachtssnelheid. In realiteit is dat ergens onder de 100MB/s; 3.0Gb/s is namelijk de theoretische maximumsnelheid van de SATA-standaard. Is dat geen misleidende reclame?
Het probleem zit hem hier in het verschil tussen wat computerdeskundigen “gigabyte” noemen en wat fabrikanten als zodanig aanduiden. Voor een ICT-er is “giga” hetzelfde als 230 oftewel 1.073.741.824 bytes. De fabrikanten gebruiken de klassieke definitie van “giga”, namelijk 109 oftewel 1.000.000.000 bytes. r is zelfs een aparte term voor uitgevonden: een metrische gigabyte heet een gibibyte, afgekort GiB.
Op zich zijn beide definities te verdedigen, zolang bij de koper maar duidelijk is welke men gebruikt. De afkorting “GiB” bij de omvang of snelheid zetten is duidelijk lijkt me. Maar wat mag de koper concluderen als hij “1 TB” ziet staan? Is dit een zorgvuldige fabrikant die de ICT-definitie van 1024 gigabyte (1.099.511.627.776 bytes) hanteert, of een onzorgvuldige fabrikant die 1 tebibyte bedoelt maar de verkeerde afkorting gebruikt? Of is “TB” misschien wel de goede afkorting voor het publiek waar het product voor bedoeld is?
Juridisch gezien gaat het om de definitie van de koper. Die wordt aangenomen een “redelijk geïnformeerde, omzichtige en oplettende gemiddelde consument” te zijn. Dit staat tegenwoordig ook zo in de wetgeving over oneerlijke handelspraktijken. Wie zo’n gemiddelde consument misleidt over de “aard, samenstelling, hoeveelheid, hoedanigheid, eigenschappen of gebruiksmogelijkheden” van een product, handelt onrechtmatig. De vraag is dus of die consument moet weten dat een TB eigenlijk een TiB is en dat dat best wel een paar bytes scheelt.
Voor de doorvoersnelheid geldt hetzelfde. Moet een koper weten dat “3.0Gb/s” het theoretisch maximum is dat de schijf kan lezen, en niet de in de praktijk te verwachten snelheid in een gemiddeld systeem? Of is het de eigen verantwoordelijkheid van die koper om te weten dat de uiteindelijke snelheid afhangt van de andere componenten van hun systeem?
Ik twijfel nogal. Wie goed ingevoerd is in de ICT, weet dat fabrikanten altijd de gibibyte gebruiken. Wie dat niet is, zal waarschijnlijk de ontbrekende 73.741.824 bytes toch niet missen. Dus wat is dan de misleiding?
Oftewel: maakt het uit of er “1 miljard bytes” of “1,073 miljard bytes” dan wel “Werkelijke snelheid kan lager zijn afhankelijk van uw systeemconfiguratie” op de doos staat?
Arnoud