IAB Europe heeft wellicht Europese privacywet geschonden met cookiepop-ups

OpenClipart-Vectors / Pixabay

IAB’s raamwerk waarop de cookiepop-ups voor veel websites zijn gebaseerd, is wellicht in strijd met de Europese privacywetgeving.Dat meldde Tweakers onlangs. De Belgische Gegevensbeschermingsautoriteit heeft een concept-uitspraak (die dus het raamwerk in strijd met de AVG verklaart) afgerond en met de collega-toezichthouders gedeeld voor commentaar. Dit is verplicht vanwege het grensoverschrijdend karakter van de inbreuk. De kern is dat het systeem te onduidelijk voor gewone mensen is.

Na invoering van de AVG lanceerde de Interactive Advertising Board een handig framework waarmee adverteerders in heel Europa AVG-compliant marketingcookies zouden kunnen zetten. Met een standaard interface geef (of weiger) je toestemming, of beheer je je legitiem-belang wensen. Deze worden centraal beheerd in een consent string, waarmee adverteerders dus niet bij elke site opnieuw toestemming hoeven te vragen.

Een kernvereiste van de AVG is transparantie en duidelijkheid: wat gebeurt er precies, tot in detail en in gewonemensentaal. Dat gaat al snel mis bij iets complex als online adverteren, helemaal als we het begrip real-time bidding (RTB) erbij halen. De kern daarvan is dat als je een site bezoekt, er een paar honderd (of duizend) robots met elkaar gaan bieden op advertentieruimte gericht op jou, op basis van wat zij van je weten en hoe interessant jij op dat moment bent.

Dit uitleggen is een stuk moeilijker dan de IAB consent teksten doen voorkomen, en dat is dan gelijk het probleem: als je niet duidelijk en in eenvoudige taal uitlegt wat er speelt, dan ga je op dat moment al tegen de AVG in. We komen dan niet eens toe aan de vraag of er op eerlijke manier toestemming is gevraagd, of de legitiem belang afweging klopt of ga zo maar door. U bent af, delete al uw data en doe het niet meer. En dat zou een pijnlijke zijn.

Een bijkomend probleem is dat  hoewel het IAB framework expliciet niet bedoeld is om de zogeheten bijzondere persoonsgegevens te verwerken (zoals seksuele voorkeur of etnische afkomst), dit in de praktijk wel gebeurt. Zo bleek in 2019 mensen uit de LGBTQI+ community getarget te worden voor Poolse wetgevingslobby, en in Ierland 1300 mensen te zijn getarget in de categorieën “Brain Tumor,” “Incontinence” and “Depression”.

Formeel is het nog geen besluit, want in theorie kunnen de collega-toezichthouders de boel afkeuren of een geheel andere insteek presenteren. Maar het voorspelt weinig goeds.

Arnoud