Intrigerend. Advertentieblokker AdBlock Plus werkt met een betaalde whitelist: bedrijven die liever niet meteen geadvertentieblokkeerd willen worden, kunnen het bedrijf achter Adblock Plus betalen om standaard op een witte lijst te komen. Natuurlijk kan de gebruiker alsnog die bedrijven of hun advertenties blokkeren maar dan moet je wel moeite gaan doen, en als het gaat om moeite doen dan blijf ik bij mijn vuistregel dat 80% van de mensen de defaults laat staan zoals ze binnenkomen.
Het bedrijf legt het proces expliciet uit in een FAQ. Je dient een verzoek in, als het bedrijf vindt dat je voldoet aan hun criteria dan ‘signeert’ men een overeenkomst. Bovendien gaat het dan naar publieke consultatie:
We plaatsen het ‘whitelisting’ voorstel in het forum. Vervolgens is er ongeveer een week dat de gemeenschap de advertentie kan bediscussiëren om te zien of de kandidaat daadwerkelijk voldoet aan onze criteria.
Als er geen geldige bezwaren zijn, zullen we de advertenties toevoegen aan onze whitelist. De advertentie zal dan standaard worden laten zien aan de Adblock Plus gebruikers.
Je zou dus zeggen, transparant proces en dit moet je als gebruiker weten. Geen probleem dus. Maar toch, het voelt niet lekker dat een advertentieblokker juist advertenties doorlaat – zeker omdat ze zich laten betalen door precies die figuren waar je zo’n hekel aan hebt als advertentieblokkeerder, namelijk advertéérders.
Bij TechCrunch komt daar nog de intrigerende vraag bij: is het echt wel eerlijk? Immers een groot bedrijf als Google kan elk tarief betalen, maar een kleine wannabe-concurrent van Google kan dat wellicht niet. Daarmee staat dat bedrijf gelijk op een grote achterstand. Maar dat voelt bij mij net zo oneerlijk als dat ik geen advertentie in de Telegraaf kan betalen en mijn concurrenten op de Zuidas wel.
Juridisch weet ik er echter weinig tegen in te brengen. Dit voorjaar hadden we een discussie over zwarte lijsten (Spamhaus) waarbij ook al voorbij kwam dat eigenlijk iedereen gewoon lijsten mag maken, zwart, wit, blauw of anderszins, en dat het de keuze is van de ontvanger/lezer/gebruiker om daarmee te werken.
Wél geldt dat je als lijstenmaker-met-reputatie zorgvuldig moet handelen. Zo moest de Consumentenbond terughoudender zijn over beleggingsfondsen dan een willekeurige boze blogger, omdat de Bond dient “te voldoen aan hoge eisen van zorgvuldigheid, duidelijkheid en neutraliteit”. Dat is wat we van ze verwachten, en die (door lang en hard werken zelf opgebouwde) verwachtingen moeten ze dan ook waarmaken.
Natuurlijk mag je veranderen en je lat lager gaan leggen. Maar dat zul je dan óf heel expliciet moeten maken óf heel geleidelijk moeten doen. Bij Adblock Plus vraag ik me af of dat echt zo gegaan is. Het kan aan mij liggen maar ik had nog niet eerder van die witte lijst gehoord, en ik gebruik ’t product al jaren. Had dat dan niet even in een update gepopupt kunnen worden? Wisten jullie dit?
Arnoud