AdBlock Plus is legaal verklaard in Duitsland, las ik bij Business Insider. Zij wonnen een rechtszaak aangespannen door website-uitgevers die stelden dat ABP misbruik maakte van haar machtspositie en bovendien auteursrechten schond door ongeautoriseerd webpagina’s aan te passen. Dit is de tweede overwinning in korte tijd voor de advertentiefilterdienst.
Het blokkeren van advertenties bij websites is een populair fenomeen. Er zijn legitieme redenen – advertenties kunnen besmet zijn met virussen of gewoon heel erg irritant zijn – maar als je advertenties blokkeert, kan de website-exploitant geen cent meer aan je verdienen. En dat is natuurlijk niet de bedoeling als je een commerciële website runt.
AdBlock Plus is de bekendste advertentieblokkeerder, met bovendien een opmerkelijke feature: tegen betaling kun je als adverteerder uitgezonderd worden van de zwarte lijst die men hanteert, zodat je standaard nog wél getoond wordt bij advertentieblokkerende bezoekers. (Je kunt ook deze gewittelijste adverteerders blokkeren maar dat moet je dan handmatig zelf doen.) En dat voelt dan een beetje, eh, dubieus: betalen of buiten beeld blijven.
ProSiebenSat.1 en RTL interactive hadden in hun rechtszaak de pijlen gericht op deze specifieke optie. AdBlock Plus is de grootste blokker wereldwijd, dus hier wordt misbruik gemaakt van een economische machtspositie om hardwerkende adverteerders geld uit de zakken te kloppen om niet geblokkeerd te worden. Bovendien pas je zo andermans webpagina aan, en dat is een vorm van auteursrechtschending.
Nee, zegt de Duitse rechter nu. ABP is weliswaar een grote naam, maar er is niet bewezen dat ze zó dominant is in de markt (welke markt, eigenlijk) dat je juridisch van een machtspositie kunt spreken. Dan moeten mensen eigenlijk niet meer om je heen kunnen. Dat is bij Chrome of Firefox wel te verdedigen: wie daar geen rekening mee houdt, is best wel zakelijk onverstandig. Maar deze advertentieblokker is echt niet zó machtig.
Ook auteursrechtinbreuk is dit niet te noemen: ABP past niet zelf de webpagina’s aan, dat doen de gebruikers. En je mag voor je eigen gebruik een (al dan niet gewijzigde) kopie maken van iemands werk.
Een logische uitspraak. Het voelde ook wat prematuur om nu al actie te ondernemen tegen ABP, want voor mijn gevoel is het echt een relatief onbekende techniek bij de gemiddelde internetter. En pas als zeg maar iedereen het kent, zou ik het een machtspositie willen toeschrijven. Tegelijkertijd: als iedereen het kent, dan is het ook normáál en dan er nog wat tegen doen is buitengewoon complex en tijdrovend (kuch TPB kuch). Dus wanneer moet je dan wél in willen grijpen als benadeeld bedrijf?
Arnoud