Een lezer vroeg me:
Ik wil een eigen SaaS-bedrijf beginnen, en maak me zorgen dat ik iets ga doen dat geoctrooieerd is. Nu hoor ik verschillende verhalen: de een zegt dat ik dat vooral moet controleren, de ander dat ik absoluut niet in octrooiregisters moet kijken omdat ik me dan blootstel aan gigantische claims. Wat is wijsheid?
Het is inderdaad nogal een debat of je een octrooivrijgave – zoals dit in het jargon heet – moet doen of niet. Moet je nagaan of er octrooien zijn waar jouw dienst nu of in de toekomst last van heeft?
In theorie is dit een oplosbaar probleem. Lees gewoon elk octrooi en bepaal of je het schendt. Echter, het gaat om mogelijk duizenden octrooien (in de IT) en voor elk octrooi heb je eigenlijk een specialist nodig. Daarbij komt dat elke week er nieuwe octrooien verleend worden, dus je blijft bezig. In de IT vind ik het dus ondoenlijk een octrooivrijgave (de vakterm) te doen.
Daarbij komt dat je wel iets moet dóen na een check waarbij je een octrooi vindt. En dan moet je het alternatief dat je dan invoert, ook weer checken. Dus ook dan: je blijft bezig.
Vind je een octrooi en doe je niets, dan heb je een probleem. In ieder geval in de VS: dan vinden ze dat je willens en wetens inbreuk staat te maken en dan staat in de wet dat de schadevergoeding maal 3 moet. Stevig risico dus, en vandaar die mensen die zeggen dat je niet mag kijken naar andermans octrooi.
Octrooien negeren dus maar? Dat is een risico. Schend je een octrooi, dan kan de houder eisen dat je daarmee stopt plus eisen dat je zijn schade vergoedt. Schade kan gelijk worden gesteld aan de winst die jij hebt gemaakt door de inbreuk, maar ook aan zijn gemiste eigen winst. Plus je moet zijn advocaat betalen (werkelijke proceskosten). Ze hoeven niet eerst te waarschuwen, niet eerst te eisen dat je aanpast of van de markt gaat. Een octrooi schenden is hetzelfde als een auto bekrassen of een vaas omstoten: schade vergoeden.
Daar staat tegenover dat 95% van de octrooien nooit in de rechtszaak ingezet wordt. De kans is dus relatief klein dat een startend bedrijf als gedaagde in zo’n zaak komt te staan.
Een startup adviseer ik gewoonlijk om octrooien van anderen te negeren. Ga er niet naar zoeken, dat is verspilling van tijd. Overweeg er eentje aan te vragen (mijn kachel moet ook draaien; nee flauw, het kan nuttig zijn voor investeerders of de toekomst) maar dat zou het moeten zijn.
Arnoud