In eigen tijd gemaakte software kan toch van uw baas zijn

Een oud gezegde luidt: als je van je hobby je werk maakt, heb je geen hobby’s meer. En je bent ook nog het auteursrecht op je hobbywerk kwijt, zou ik daar aan willen toevoegen. Veel mensen denken, als je iets in privétijd maakt met je eigen materiaal, dan heeft je baas daar niets over te zeggen. Maar dat is niet waar.

In een recent vonnis (update 2/7: LJN BD5822) las ik over een werkgever (het ministerie van Binnenlandse Zaken) die werd verrast door een aantal copyright notices, aangebracht door een ontevreden werknemer in de uitvoer (HTML-pagina’s) van een aantal webapplicaties. Die werknemer was namelijk van mening dat de rechten op een deel van de applicatie bij hem lagen, omdat hij gebruik maakte van in eigen tijd ontwikkelde software en bovendien niet schriftelijk opgedragen was dergelijke software te maken. Hij gaf daarbij aan dat

het door hem vermelden van “copyright 2006 X” in de bronvermelding van bovengenoemde producten en het niet beschikbaar stellen van de broncode mede het gevolg is van het feit dat hij, ondanks veelvuldig aandringen, de werkzaamheden waarvan hij vindt dat ze niet binnen de functie vallen, niet als opgedragen taken schriftelijk bevestigd kan krijgen.

Met andere woorden, hij erkende zelf dat hij de opdracht had gekregen. En als je iets maakt in opdracht, ligt het auteursrecht bij je werkgever. Ook als het totaal niet tot je werkzaamheden behoort om het te maken. Je zou de opdracht kunnen weigeren omdat het niet tot je werk behoort, maar als je de opdracht aanvaardt, dan is het deel van je werk en dan liggen de rechten bij je werkgever. Je kunt niet een opdracht van je werkgever aanvaarden en dan auteursrecht op delen van het resultaat claimen.

Zoals de rechter het motiveert in het vonnis:

Het is innerlijk tegenstrijdig om enerzijds te erkennen dat hem (programmeer- en ontwikkel)taken zijn opgedragen als gespecificeerd in zijn eigen e-mail van 13 maart 2006, maar bij uitblijven van de verlangde schriftelijke bevestiging daarvan door zijn werkgever (…) opeens te stellen dat het geen opgedragen taken betrof. Alleen omdat hij meende dat deze taken zijn functie te buiten gingen, heeft hij in dit aldus escalerende arbeidsconflict naderhand opeens gesteld deze als niet langer opgedragen te beschouwen en is hij zich vervolgens op eigen auteursrechten van de applicaties gaan beroepen.

Artikel 7 van de Auteurswet zegt dat de werkgever het auteursrecht toekomt op alles wat je maakt dat past binnen je functieomschrijving. Of dat nu thuis is of op het werk, op je eigen PC of de laptop van de zaak is niet relevant. Wil je dat niet, dan moet je daar goede afspraken over maken met je werkgever.

Zie voor meer informatie mijn Spoedcursus auteursrecht: Eigendom van een beschermd werk.

Je kunt natuurlijk ook een hobby kiezen die niets met je werk te maken heeft. 🙂

Update (23 februari 2011) in hoger beroep bevestigd:

De door [X] verrichte werkzaamheden pasten binnen de genoemde brede opdracht. Met het doorontwikkelen en aanpassen van de software zijn immers applicaties gemaakt die er uiteindelijk toe hebben geleid dat in eigen beheer Handelingen via internet kon worden ontsloten. Met het uitvoeren van deze werkzaamheden zonder enig voorbehoud heeft [X] de opdracht ook aanvaard. Aldus heeft CAS met toestemming van [X] van diens diensten gebruik gemaakt, waarmee is voldaan aan de voorwaarde voor toepasselijkheid van artikel 7 Aw dat de vervaardiging van het werk door de werknemer heeft gestrekt ter vervulling van de dienstbetrekking. Een specifiek op de ontwikkeling van (deze) softwareapplicaties toegespitste opdracht was daartoe niet vereist.

Het werk viel dus met andere woorden binnen de taakomschrijving (“brede opdracht”) en het maakte niet uit dat specifiek deze software was besteld of dat hij zelf ermee was begonnen.

Update (11 november 2013) In een rechtszaak uit september (ander bedrijf & andere werknemer) bepaalt de rechter dat software van een werknemer zijn eigendom is. Dit met name omdat het meeste werk vóór indiensttreding is gedaan en hij als werknemer te weinig heeft veranderd.

Zijn jullie hier wel eens tegenaan gelopen? Of wat voor afspraken heb je met je werkgever over dingen die je maakt en die in de buurt komen van het werk?

Arnoud

72 reacties

  1. Dat je de titel had ‘Delphi programmeur’ is m.i. onvoldoende om de auteursrechten te claimen op alles wat in je in Delphi maakt. En andersom lijkt het mij geen sterk verweer om te roepen: “ik heb het in VB gemaakt!”.

    Indien de arbeid, in dienst van een ander verricht, bestaat in het vervaardigen van bepaalde werken van letterkunde, wetenschap of kunst, dan wordt, tenzij tusschen partijen anders is overeengekomen, als de maker van die werken aangemerkt degene, in wiens dienst de werken zijn vervaardigd. (artikel 7 Aw)
  2. @Alex, bedoel je niet: “Dat je de titel had ???Delphi programmeur??? is m.i. onvoldoende om de auteursrechten te claimen op alles wat in je in Visual Studio maakt.” Natuurlijk zijn er meer voorwaarden nodig. Het verschil tussen web applicaties en desktop applicaties is ook groot, als je alleen bent aangenomen voor web development. En verder is natuurlijk ook van belang in hoeverre hetgeen je prive maakt met je werk gerelateerd is.

    Via mijn werk maak ik software voor financiele adviseurs, voorheen alleen in Delphi en nu ook in Visual Studio. Als ik nu een web applicatie zou maken om mijn persoonlijke financiele status in bij te houden dan is dit enigszins gerelateerd aan mijn werk en dus is er een kans dat mijn baas er de rechten van opeist. Toen ik alleen nog in Delphi programmeerde was het verschil iets groter maar voor de rechter zou de relatie toch nog duidelijk genoeg kunnen zijn. Maar als ik prive een web applicatie zou maken om mijn film collectie in bij te houden dan zou mijn baas vrijwel geen kans op succes hebben, toch? (Zeker als ik normaal alleen desktop applicaties zou maken.)

    Het draait natuurlijk allemaal in hoeverre ik iets heb gemaakt “in dienst van” mijn baas. Maar ik besef wel dat hoe meer ik doe voor mijn baas, des te minder er van mijn hobby overblijft. 😉

  3. Artikel 7 van de Auteurswet zegt dat de werkgever het auteursrecht toekomt op alles wat je maakt dat past binnen je functieomschrijving.

    Niet mee eens. Er staat:

    Indien de arbeid, in dienst van een ander verricht, bestaat in het vervaardigen van bepaalde werken van letterkunde, wetenschap of kunst, dan wordt, tenzij tusschen partijen anders is overeengekomen, als de maker van die werken aangemerkt degene, in wiens dienst de werken zijn vervaardigd.

    Er staat niet bij hoe bepaald wordt wat die bepaalde werken zijn, dus zou ik verwachten dat het alleen werken betreft die gemaakt zijn ter verrichting van die arbeid, en dat werk gemaakt in mijn vrije tijd er niet onder valt. Misschien heeft iemand het anders bepaald, maar dat is dan niet wat hier staat, hooguit een mogelijke – en wat mij betreft ver gezochte – interpretatie ervan.

    Ik weet niet wat mijn arbeidscontract er over zegt. Wel herinner ik me dat ik zonder toestemming buiten werktijd geen werk mag doen dat vergelijkbaar is met het werk voor mijn werkgever. Ik zal het eens nazoeken.

  4. @Alex, bedoel je niet: ???Dat je de titel had ???Delphi programmeur??? is m.i. onvoldoende om de auteursrechten te claimen op alles wat in je in Visual Studio maakt.???

    Nee

    Als ik nu een web applicatie zou maken om mijn persoonlijke financiele status in bij te houden dan is dit enigszins gerelateerd aan mijn werk en dus is er een kans dat mijn baas er de rechten van opeist.

    Nee, dat programma heb jij niet in dienst gemaakt van je werkgever.

  5. @Arnoud(#43): eens, maar ik was het dan ook niet oneens met jou door het eens te zijn met Alex. Dat precieze criterium voor wanneer iets van de werkgever is lijkt voor de casus van Wim niet zo van belang te zijn. Hoe je het criterium ook precies formuleert, Wim was duidelijk de maker van het 3D model en het 2d plaatje voordat hij het plaatje integreerde in de programmatuur van zijn werkgever, en dat blijft hij ook na het integreren.

    Tenminste, Wim’s eerste beschrijving gaf mij de indruk dat hij het 3D model en ook het 2D plaatje had gemaakt zonder ook maar aan zijn werk te denken. Dat het plaatje nuttig was voor zijn werk bleek pas later. In dat geval is hij duidelijk zelf de maker van het plaatje, niet zijn werkgever.

    Ik begin nu echter een beetje te twijfelen vanwege de nieuwe reacties van Wim. Ik kijk er later nog even naar.

    In ieder geval is het ook de vraag wat er van die door Wim gelicentieerde modellen terugkomt in het uiteindelijke plaatje, want het zou goed kunnen dat de rechthebbende op die door Wim gelicentieerde modellen ook rechten heeft op het plaatje. (Niet omdat het plaatje gemaakt is met behulp van die modellen, maar omdat – wellicht – auteursrechtelijk beschermde trekken van die modellen terugkomen in het plaatje.)

  6. @Reinier: ik weet dat dat er staat, maar die omschrijving sluit niet uit dat werk dat buiten werktijd is gemaakt toch onder ‘in dienst van een ander’ valt.

    Vind je het echt vergezocht dat een op zaterdag gebouwde oplossing voor een probleem van vrijdagochtend van de baas is?

  7. @Wim: ik denk dat je je te veel zorgen maakt over de mogelijkheid dat je werkgever het auteursrecht op wat je thuis maakt in handen krijgt.

    In principe ben jij (en niet je werkgever) de maker van wat je thuis in eigen tijd maakt, ook als die activiteit onder je functieomschrijving valt. Het is anders als je thuis in eigen tijd voor je werkgever bezig bent.

    Dus een op zaterdag gebouwde oplossing voor een probleem van de vrijdag ervoor is van de baas. Maar als je thuis iets bouwt voor jezelf, en dat blijkt een tijdje later bruikbaar voor je werk, dan ben en blijf jij de maker.

    Je kunt dus rustig thuis in Delphi en Visual Studio aan je eigen hobbyproject werken.

  8. @Piet, op mijn werk maak ik software voor financiele adviseurs waarbij dus halve boekhoud-systemen worden ontworpen zodat een adviseur een duidelijk inzicht krijgt in de financiele situatie van zijn klant. Als ik dus prive een eenvoudig boekhoud-programma maak en deze wil verspreiden dan is dit product mogelijk te sterk gerelateerd aan wat ik voor mijn werk produceer. Ik weet nu even niet precies de exacte tekst in mijn contract over dit soort “concurrerende” producten die ik zelf ontwikkel maar ik neem gewoon geen risico en vermijd dus liever dergelijke problemen. Daarnaast zijn er genoeg andere projecten om aan te werken. (Ik werk nu onder andere prive aan een online art gallery van mijn 3D werk.) Hoewel mijn werkgever vooral B2B producten ontwikkelt is er een kans dat we een keer een consumenten-applicatie willen ontwikkelen waarin gebruikers hun huishoudboekje in bij kunnen houden. En een rapport daarvan zou weer naar een adviseur verstuurd kunnen worden. Een goede reden dus om niet zelf een dergelijke applicatie te maken en te verspreiden…

    @Piet, betreffende de 3D plaatjes, ik ben enkele jaren geleden aan die hobby begonnen omdat ik mij meer bezig wilde houden met web development. Ik had al de nodige ervaring met PHP en ik wilde mijn prive-site wat opfleuren met leuke plaatjes. Na eerst wat “stoute” plaatjes gemaakt te hebben om feeling te krijgen met het in de juiste poses opstellen van mijn modellen ben ik begonnen met plaatjes in normale, dagelijkse handelingen en met een aantal science-fiction plaatjes. Nadat ik vervolgens web development ging doen bij mijn baas, naast mijn normale werk, bedacht ik mij geen moment en dacht dat een aantal van mijn eigen plaatjes wel practisch konden zijn. Ten eerste promoot ik daarmee mijn grafische kunsten bij mijn werkgever, wat later misschien een leuke extra opdracht zou kunnen opleveren. Daarnaast bezorg ik mijn werkgever op die manier afbeeldingen waar mijn baas dus de rechten over heeft en die dus zonder problemen gebruikt kunnen worden. Ik ben daarna dus wel extra plaatjes gaan maken met de betreffende 3D modellen in combinatie met b.v. een screenshot van de betreffende applicatie. Mijn opdracht is voornamelijk zorgen dat het werkt en dat het er leuk uit ziet. Natuurlijk zijn de rechten op die nieuwe plaatjes van mijn baas omdat er screenshots van de applicatie in zijn verwerkt. Maar mijn zorg is dus meer het 3D model zelf, in de vorm voordat ik haar voor mijn werk gebruikte. De combinatie van haar, huidskleur, kleding en algemene vorm zouden dus mogelijk ook eigendom van mijn baas zijn geworden omdat hij meerdere afbeeldingen van dit model heeft gekregen, deels in “opdracht”.

    Waar het dus vooral om gaat is als een sportschool mij vraagt om een afbeelding van een sportende zakenvrouw, kan ik dan hetzelfde 3D model hiervoor gebruiken in een andere pose, of moet ik een ander model samenstellen? (Bij dat andere model kunnen er natuurlijk wel overeenkomsten zijn met het originele model, simpelweg omdat ik de modellen zelf ook maar in licentie heb. Ik kan basis voor de modellen niet geven aan mijn baas.

    Modellen koop ik via DAZ 3D, waarbij de prijzen meestal verschillen van een paar dollar tot tientallen dollars per model. Erg duidelijk over licenties op de uiteindelijke 2D afbeeldingen biedt deze site niet. Deze link bevat de licentie en kort samengevat denk ik dat deze zegt dat de rechten op de 3D modellen bij hen ligt, maar de rechten van de 2D gerenderde plaatjes bij de persoon die opdracht heeft gegeven om het plaatje te renderen. Ik mag mijn plaatjes dus doorgeven aan mijn baas, maar de 3D modellen kan ik niet afgeven zonder zelf de rechten op deze modellen te verliezen. Die licenties zijn mijn eigendom.

  9. @Arnoud, het kan vergezocht zijn dat iets dat ik op mijn vrije dag ontwikkel, alsnog eigendom kan zijn van mijn werkgever. Maar ik kan mij ook voorstellen dat als er een relatie bestaat tussen wat ik thuis maak en wat ik op mijn werk produceer, dat mijn baas dan in ieder geval de rechten hierover probeert op te eisen. Met ruim 20 jaar programmeer-ervaring vermijd ik dus dergelijke conflicten. Want zelfs als mijn baas bij de rechter ongelijk zou krijgen, het is gewoon een conflict die al die moeite niet waard is.

    Wat natuurlijk het knelpunt is, is hoeveel overeenkomsten tussen prive en werk er moeten zijn voordat de werkgever het prive-werk kan opeisen. Ofwel, is hetgeen ik prive maak mogelijk in opdracht van mijn werkgever gedaan?

    Om eens een ander voorbeeld aan te geven: ik ben nu thuis bezig om meer te leren over Microsoft CardSpace. Dit is een authenticatie-methode waarbij gebruikers geen wachtwoorden meer hoeven te onthouden maar een soort kaartjes op hun PC opslaan. Het is een interessante techniek die voor mijn werkgever interessant kan zijn. Dus ben ik voor mijzelf al bezig geweest om het een en ander uit te zoeken zodat ik daar later ooit mee aan kan komen. Dit kan later een leuk klusje voor mij worden. Maar nu ik prive het een en ander over CardSpace aan het leren ben, ben ik dus ook kleine applicaties aan het schrijven in mijn eigen tijd om er meer over te leren. Ik anticipeer echter dat ik over een half jaar opdracht kan krijgen om een dergelijk systeem in de software in te bouwen dus de kennis die ik nu prive opbouw kan practisch zijn. Maar het kan ook zijn dat over enkele maanden een andere werkgever mij een beter salaris en arbeidscondities aanbiedt en ik dus ga jobhoppen. De kennis die ik dus prive opbouw is dan ook puur voor mijn eigen ontwikkeling. Maar in hoeverre kan mijn werkgever dan alsnog rechten claimen op de test-projecten die ik in mijn prive-studie opbouw? Dus zowel op dit moment, nu Cardspace nog niet aan de orde is, of over een half jaar nadat ik opdracht heb gekregen om een dergelijke techniek toe te passen in applicaties op mijn werk?

  10. Maar in hoeverre kan mijn werkgever dan alsnog rechten claimen op de test-projecten die ik in mijn prive-studie opbouw?

    Dat is afhankelijk van wat daarover in je arbeidsovereenkomst is afgesproken. Ik ken een aantal bedrijven die in hun standaardcontract auteursrecht claimen op alles wat door de programmeur gedurende het arbeidscontract geschreven is. (Als je dat niet wil zul je een voorstel moeten doen om het het contract aan te passen voordat je het tekent.)

    Bij de standaard regeling “arbeid in dienst van een ander verricht” is het soms lastig te bewijzen of er nou wel of geen opdracht is gegeven dan wel of iets wel of niet tot het normale takenpakket van de werknemer behoort. De modellen die je gekocht hebt zullen nooit eigendom van je baas worden, die blijven van de oorspronkelijke makers. Een mondeling verzoek van je baas: “kun je een paar leuke plaatjes maken voor …” en de plaatjes zijn “werken in opdracht gemaakt”. In principe (mits mits mits) is iets dat je thuis, op eigen initiatief, maakt auteursrechtelijk gezien jouw eigendom. Als je ’s avonds onder de douche een bugfix bedenkt is dat “voor de baas”, je werkgever had je nou eenmaal gevraagd de bug te fixen. Iedere keer dat je thuis iets doet dat tegen het terrein van het werk dat je voor je baas doet aanligt, loop je het risico dat een rechter de auteursrechten aan je baas toekent.

    Ik denk niet dat een bedrijf veel waarde zal hechten aan kleine programmaatjes die je schrijft om een nieuwe techniek te leren, maar het zal lastig worden om achteraf aan te tonen dat de je werkgever er geen rechten op heeft, wanneer die werkgever de nieuwe techniek gaat invoeren. (Hoe zit het met het cursus budget bij het bedrijf waar je werkt? Maak daar gebruik van als je iets nieuws wil leren!)

    Ik herhaal mijn eerdere advies: maak een afspraak met een jurist en laat je eens goed voorlichten over jouw specifieke situatie. Je kunt problemen voor jezelf voorkomen wanneer je bepaalde afspraken zwart op wit maakt. Laat je eens goed informeren over wat, waarom en hoe. Een verkennend gesprek hoeft niet zo duur te zijn.

  11. @MathFox, in het algemeen vermijd ik werkzaamheden thuis die eventueel als werkzaamheden voor mijn baas gezien kunnen worden. Maar het wordt lastig naarmate steeds meer van mijn hobby ook een onderdeel van mijn werk lijkt te worden. Ik maakte eerst desktop applicaties en web development was een hobby. Maar vervolgens vraagt mijn baas of ik ook iets weet van web development en ja hoor! Promotie! 🙂 Vervolgens pak ik het maken van plaatjes op als hobby en nu heb ik al een aantal plaatjes geproduceerd, min of meer in opdracht. Als mijn baas mij vraagt of ik dit ook tot mijn normale werkzaamheden wil toevoegen en dus ook de benodigde software ervoor aanschaft dan zal ik dat wel accepteren. Maar heb dan wel weer een andere hobby nodig. Maar goed, er is een economische crisis gaande en daar hou ik ook rekening mee. Mijn werkgever heeft een beperkt budget terwijl ik ondertussen een royaal inkomen heb opgebouwd. Een deel ervan investeer ik in mijn eigen kennis-opbouw voor het geval mijn werkgever opeens failliet gaat. (Zou mijn 3e werkgever worden die failliet is gegaan. Zou dat aan mij liggen?) Ik kan mijn werkgever ook vragen om dergelijke cursussen maar dan bepaalt hij welke richting ik uit moet met mijn studie. Nu heb ik het lekker zelf in de hand. Plus, studeren is ook een hobby.

    Ik maak mij overigens niet zo druk om mijn 3D modellen. Ik heb deze zelf gekocht en deze blijven dus mijn eigendom. Het enige probleem zou kunnen zijn dat ik bepaalde afbeeldingen niet meer kan publiceren, als ik dat zou willen, omdat mijn werkgever de eigenaar ervan is. En mogelijk kan ik bepaalde modellen niet meer gebruiken in een bepaalde combinatie doordat mijn werkgever met de afbeeldingen er het beeldrecht op heeft gekregen. Maar ik ben maar een amateur op dit gebied en echt goed ben ik nou ook weer niet. Niet echt iets waar ik mij zorgen om maak, maar wel interessant binnen deze discussie.

  12. @Wim, Problemen over “Intellectueel Eigendom” komen vaak als de personen die de oorspronkelijke deal gemaakt hebben weg zijn bij een bedrijf; bijvoorbeeld als een bedrijf overgenomen wordt en de nieuwe eigenaar een ander beleid voert dan de oude. Afspraken op papier zetten schept duidelijkheid nu, maar ook later als anderen rechten claimen op jouw werk.

  13. @MathFox, Het intellectueel eigendom bij die afbeeldingen ligt wat mij betreft gewoon bij mijn baas, voor wie ik de afbeeldingen heb gemaakt. De licenties voor de modellen die voor de productie ervan zijn gebruikt liggen weer bij mij, want ik heb deze gekocht. Mijn baas zou eventueel het bestand kunnen opeisen dat ik heb aangemaakt op basis van mijn modellen en deze kan hij dan ook krijgen. Maar daarmee heeft hij nog niet de modellen zelf. Die zal hij dan toch echt zelf moeten aankopen. Net als bij programmeren eigenlijk. Als ik een programma maak voor mijn werkgever dan zou hij de code ervan kunnen opeisen. Maar de third-party libraries en de compiler die ik hiervoor heb gebruikt waarvoor ik alleen maar een licentie heb kan hij dus niet opeisen. En er is in principe niets dat mijn werkgever kan doen als ik later besluit iets anders te ontwikkelen met dezelfde libraries. Waar het meer om gaat is over wie de uiteindelijke rechten heeft over de combinatie van modellen. Mijn werkgever omdat hij de afbeelding bezit? Of ikzelf, omdat ik de combinatie heb samengesteld voordat ik deze gebruikte voor mijn werkgever.

    Hoewel dit soort afspraken op papier gezet kunnen worden, is een dergelijke stap niet altijd goed voor de werksfeer, omdat het deels als een soort wantrouwen opgevat kan worden. Ik heb daar niet echt zin in, vooral ook omdat de werksfeer juist heel goed is. Het wordt enorm gewaardeerd dat ik mijn eigen kunsten voor mijn werkgever inzet. In principe doe ik dit ook niet voor niets, want ik ben hiermee mijn kunsten verder aan het promoten binnen mijn bedrijf. Hoe meer ik voor mijn baas kan doen, des te groter mijn waarde binnen het bedrijf en daarmee dus ook mogelijke bonussen, loonsverhogingen en andere extra’s. En het is leuk werk. 🙂

  14. Ik begrijp je terughoudendheid om met formele contracten te gaan werken. Aan de andere kant is het heel lastig om mondelinge overeenkomsten achteraf nog eens terug te horen. Een tussenvorm waarin je in een simpele email even de zaken op een rijtje zet kan voor beide partijen achteraf als naslagwerk dienen.

    “Ik vind het leuk om illustraties te maken en jullie krijgen natuurlijk het auteursrecht op het eindproduct. Er zijn echter een paar details, voor …, … en … heb ik slechts een licentie. Ik mag de illustratie te maken en jullie mogen de illustratie verder distribueren, maar de onderliggende 3d modellen mag ik niet verder verspreiden. Ik zou wel graag het recht houden de secretaresse op te laten duiken in een fantasiescenario.” enz.

    Als je dan een antwoord van je baas terugkrijgt met “dit is OK”, opslaan in drievoud!

  15. @Wim:

    Ten eerste promoot ik daarmee mijn grafische kunsten bij mijn werkgever, wat later misschien een leuke extra opdracht zou kunnen opleveren. Daarnaast bezorg ik mijn werkgever op die manier afbeeldingen waar mijn baas dus de rechten over heeft en die dus zonder problemen gebruikt kunnen worden.
    Maar dat laatste is dus niet zo. Jij bent de maker (in de zin van de Auteurswet) van de plaatjes, dus jij hebt het auteursrecht op die plaatjes. (En misschien heeft ook de maker van de modellen die je gebruikt auteursrecht op het plaatje dat je daarmee hebt geproduceerd, namelijk in het geval dat auteursrechtelijke beschermde trekken van die modellen terugkomen in de plaatjes. Dat lijkt me waarschijnlijk het geval.)

    Jouw auteursrecht op die plaatjes kun je overdragen via een ondertekende schriftelijke akte, en niet op een andere manier. Voor zover jij iets creatiefs met de modellen zelf hebt gedaan, gaat het auteursrecht op die wijzigingen dan waarschijnlijk ook mee naar je werkgever.

    Ik ben daarna dus wel extra plaatjes gaan maken met de betreffende 3D modellen in combinatie met b.v. een screenshot van de betreffende applicatie. Mijn opdracht is voornamelijk zorgen dat het werkt en dat het er leuk uit ziet. Natuurlijk zijn de rechten op die nieuwe plaatjes van mijn baas omdat er screenshots van de applicatie in zijn verwerkt.

    Als je baas je hiertoe vooraf opdracht heeft gegeven, of in ieder geval akkoord is gegaan met jouw voorstel om plaatjes in het product te verwerken, ben ik het eens dat niet jij maar je werkgever de auteursrechtelijke “maker” is van die plaatjes.

    Het feit dat je screenshots van de applicatie hebt verwerkt is hierbij echter van weinig belang. Als ik een plaatje maak met het Microsoftlogo erin, heb ik als maker van het plaatje auteursrecht op het plaatje, maar heeft Microsoft ook auteursrecht op het plaatje, omdat het een bewerking is van het Microsoftlogo.

    Maar mijn zorg is dus meer het 3D model zelf, in de vorm voordat ik haar voor mijn werk gebruikte. De combinatie van haar, huidskleur, kleding en algemene vorm zouden dus mogelijk ook eigendom van mijn baas zijn geworden omdat hij meerdere afbeeldingen van dit model heeft gekregen, deels in ???opdracht???.

    Ik heb al een paar keer geprobeerd uit te leggen waarom dit compleet onmogelijk is: ben je eenmaal maker van een werk, dan blijf je maker van dat werk. Het maakt niet uit wat er later nog met het werk gebeurt. Wel is het auteursrecht op het werk overdraagbaar via een ondertekende schriftelijke akte.

    De werkgever heeft in jouw voorbeeld hooguit ook auteursrecht op de plaatjes die in opdracht zijn gemaakt, voor zover daarbij creatieve stappen zijn verricht. Dus naast het auteursrecht dat de maker van de modellen heeft op het plaatje.

    Vergelijk het met een boekvertaling. De schrijver van het originele boek heeft ook auteursrecht op vertalingen, omdat creatieve elementen uit het originele boek terugkomen in de vertaling. Maar ook de vertaler van het boek heeft auteursrecht op de vertaling, omdat hij creatieve keuzes heeft gemaakt bij het vertalen. Er zijn dus twee makers van de vertaling. Wie de vertaling wil kopi?ren heeft toestemming nodig van zowel de schrijver als de vertaler.

    Waar het dus vooral om gaat is als een sportschool mij vraagt om een afbeelding van een sportende zakenvrouw, kan ik dan hetzelfde 3D model hiervoor gebruiken in een andere pose, of moet ik een ander model samenstellen? (Bij dat andere model kunnen er natuurlijk wel overeenkomsten zijn met het originele model, simpelweg omdat ik de modellen zelf ook maar in licentie heb. Ik kan basis voor de modellen niet geven aan mijn baas.

    Het is natuurlijk onmogelijk dat de (rechts)persoon van wie jij de modellen in licentie hebt het auteursrecht op die modellen zou verliezen doordat jij in opdracht van je baas iets met die modellen doet. De schrijver van een boek raakt zijn auteursrecht op het originele boek ook niet kwijt doordat een ander zijn boek vertaalt in een andere taal.

    Alleen als jij ter uitvoering van je werk modellen maakt (waarbij je werkgever dus als auteursrechtelijke maker van die modellen geldt), kun je die modellen niet zomaar gebruiken voor andere dingen.

    kort samengevat denk ik dat deze zegt dat de rechten op de 3D modellen bij hen ligt, maar de rechten van de 2D gerenderde plaatjes bij de persoon die opdracht heeft gegeven om het plaatje te renderen.

    Als creatieve elementen van de 3D modellen terugkomen in de 2D plaatjes (waarschijnlijk is dat zo), dan heeft DAZ 3D auteursrecht op die plaatjes. (En daarnaast heb jij ook auteursrecht op die plaatjes, als je bij het maken van die plaatjes creatieve keuzes hebt gemaakt.)

    Wat er in de licentie staat kan hier niets aan veranderen!

    Wel kan uit de licentie volgen dat jij vrij bent te doen met die plaatjes wat je wilt. Dit lijkt inderdaad het geval te zijn.

  16. Bij het bedrijf waar ik werk dien je schriftelijk toestemming te vragen, en soms krijg ik dan te horen “Mogelijk willen we in de toekomst zoiets hebben, dus je mag het maken maar dan is het wel van ons”.

    Jammer is echter dat ik in mijn werktijd niet aan het idee mag werken, dus eigenlijk laten ze zien dat ze er geen belang bij hebben.

    Is er nog een verloop termijn waarbij je als nog onder eigen vlag mag gaan werken aan een idee als het bedrijf zelf telkens niets met het idee doet?

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.