De strafbaarheid van een verborgen camera in de sauna

De politie en het Openbaar Ministerie (OM) doen onderzoek naar de openbaar gemaakte beelden van ontklede mensen in de Sauna & Beauty Oase in Nederasselt (gemeente Heumen). Dat maakte de politie onlangs bekend. Dit naar aanleiding van gelekte beveiligingscamerabeelden van de sauna, met onder meer een aantal bekende sporters in beeld. Het onderzoek onthulde onder meer een werkende camera in de kleedkamer. Dat gaf voor veel mensen de vraag, hoe strafbaar is dat nu, het maken, publiceren of bekijken van die beelden?

Op zich is het legitiem om beveiligingscamera’s op te hangen in je bedrijfspand. Wel moet je daar duidelijk voor waarschuwen en in een reglement aangeven wat je met de beelden doet. Specifiek bij een sauna vind ik dat wel een moeilijke, omdat het risico van lekken of misbruik hier een stuk groter is dan zeg bij de slager. Het is een belangenafweging (privacy versus beveiliging of handhaving van goede orde, denk aan lastigvallen van andere bezoekers) maar het lijkt me moeilijk die rond te krijgen bij camera’s in naaktruimtes. Kom je daar niet uit, dan mag de camera er niet hangen. De camera overtreedt dan de Wbp en AVG.

Hangt de camera er verstopt, dan is dat ook een strafbaar feit (artikel 139f Strafrecht):

1°. hij die, gebruik makende van een technisch hulpmiddel waarvan de aanwezigheid niet op duidelijke wijze kenbaar is gemaakt, opzettelijk en wederrechtelijk van een persoon, aanwezig in een woning of op een andere niet voor het publiek toegankelijke plaats, een afbeelding vervaardigt;

De eigenaar/beheerder van die verborgen camera die de politie vond, pleegt dus een misdrijf. Let op dat het hier gaat om een niet publieke plaats, waardoor het niet uitmaakt of de camera permanent bevestigd is (wat wel vereist is bij camera’s in de openbare ruimte) of verborgen is in een handdoek die de eigenaar mee naar binnen neemt.

Of de camera er nu legaal hangt of niet, als de beelden door een computerinbraak worden verkregen dan is dat een misdrijf. Computervredebreuk en of aftappen van gegevens die niet voor jou bestemd zijn. Het is alleen niet apart strafbaar om de daarmee verkregen gegevens te bezitten of te verspreiden, behalve als de camera er illegaal hangt. Dan is ook het bezitten van die afbeeldingen strafbaar. Dus de gelekte beveiligingsbeelden mag je bezitten (voor jezelf), de beelden van die camera in de handdoek mag je niet eens op je eigen laptop hebben (artikel 139f lid 2).

Publiceren van deze beelden kan strafbaar zijn. Je loopt dan tegen het strafrechtelijk portretrecht aan (artikel 35 Auteurswet), het zonder recht publiceren van andermans portret. Dit is een overtreding, geen misdrijf, en er staat een geldboete op. Hierbij maakt het dan weer niet uit of de camera er legaal hing, wel is van belang dat de personen in kwestie herkenbaar zijn. Als de camera er illegaal hing, dan kun je dat ‘bezit’ van de afbeeldingen dat ik hierboven besprak, ook doortrekken naar publiceren en dan is het dus een misdrijf om ze te publiceren. Maar ik denk dat je dan wel moet hebben geweten (voorwaardelijke opzet) dat de beelden uit een stiekeme camera afkomstig waren.

Praktisch gezien is dit natuurlijk allemaal leuk maar heel moeilijk te handhaven. Want die beelden duiken op op een vage Amerikaanse site met buitenlandse domeinnaam zonder links naar een Nederlander die het beheert. Dan kun je wel een veroordeling uitspreken of een schadevergoeding toewijzen, maar dat ten uitvoer leggen gaat hem niet worden. De hostingpartijen aanspreken is ook ingewikkeld, zeker in de VS: het weghalen van zulke beelden gaat je niet lukken. Er zit geen auteursrecht op zulke camerabeelden, en in de VS is er geen andere grond om een takedown te eisen tenzij je kunt bewijzen dat de beheerder actief meegewerkt heeft aan het plaatsen van de beelden.

Arnoud

9 reacties

  1. “in de VS is er geen andere grond om een takedown te eisen tenzij je kunt bewijzen dat de beheerder actief meegewerkt heeft aan het plaatsen van de beelden”.

    Maar als het om auteursrechtelijk beschermt materiaal op een Usenet server gaat dan is het in een vloek en een zucht -automatisch- geregeld…Apart.

    1. Er is 1 manier die als je een camera ergens hebt zekerheid geeft tegen lekken. Zorg dat de camera’s en de rest van het netwerk afgescheiden zijn en dat ze niet van buiten af bereikbaar zijn. De beste oplossing is door een volledig los netwerk voor de camera’s te hebben dat bedraad is en niet is verbonden met een apparaat dat ook bij een ander netwerk kan. Dit kan denk ik te verantwoorden zijn als ze binnen de regels geplaatst zijn, je neemt dan redelijke maatregelen tegen dat iemand van buiten mee kan kijken.

      Zelf doe ik altijd de aanname dat als ergens een camera zit er iemand mee zal kijken tenzij die voldoende is afgedekt. Voor een deel van de in de media genoemde voorbeelden kan dat helpen denk ik. Daarom ben ik ook geen fan van bv een microfoon ingebouwd in allerlei apparaten (bv laptops). Zolang inschakelen via software gaat heb je geen garanties.

  2. ECLI:NL:HR:2012:BU5254 kijkt of dit, naast 139f, ook een ontuchtige handeling is.

    De vraag die thans voorligt, is of door de feitelijkheden die verdachte heeft verricht, sprake is geweest van ontuchtige handelingen in de zin van het primair tenlastegelegde.

    Naar algemene ervaringsregels zullen beelden, die van het onderlichaam van niets vermoedende jonge vrouwen worden vervaardigd op een heimelijke en onverhoedse manier – zoals verdachte heeft gedaan – op een later tijdstip gebruikt worden ter bevrediging van de lustgevoelens van de maker van die beelden of van derden.

    Het met die kennelijke intentie en onder voornoemde omstandigheden heimelijk steken van een camera onder de scheidingswand van een afgesloten kleedhokje, teneinde een persoon die zich omkleedt in dat kleedhokje te filmen en/of fotograferen, is naar het oordeel van het hof aan te merken als het verrichten van ontuchtige handelingen als bedoeld in artikel 246 Wetboek van Strafrecht.

    Voor wat betreft de uitgeoefende dwang overweegt het hof als volgt. Naar het oordeel van het hof omvat het begrip dwang als bedoeld in artikel 246 van het Wetboek van Strafrecht niet alleen het geval waarin een ontuchtige handeling wordt verricht tegen de wil van het slachtoffer, maar ook die situaties waarin de dader door onverhoeds handelen weet te voorkomen dat slachtoffer zich daartegen verzet.

    Door het kleedhokje af te sluiten, maakte aangeefster duidelijk zich in afzondering en buiten het gezichtsveld van derden te willen aan- en uitkleden. Aangeefster kon zich in het afgesloten kleedhokje niet tegen de handelingen van verdachte verzetten, gelet op het onverhoedse en heimelijke karakter van die handelingen. Aldus is aangeefster gedwongen de ontuchtige handelingen van verdachte te ondergaan.”

    Ik denk dat het juist is om het begrip “dwang” ruimer te zien. Bijvoorbeeld verkrachting van iemand die slaapt of bewusteloos is.

    1. Ik heb er een tijdje over zitten nadenken. Maar ik kan de veroordeling voor dwang toch echt helemaal niet volgen.

      Wordt er bedoeld dat de dame in het hokje, nadat ze de man door had, plots in het nauw voelde? En omdat ze nadar ze hem door had zich niet kon verzetten, ze dus gedwongen werd?! Ze kon dan toch haar kleren weer aandoen, de camera afdekken of zelfs wegschoppen?

      En wat als ze hem niet had gezien, maar een derde die man had aangegeven, was er dan ook nog sprake van dwang?

      Soms denk ik dat men maar gewoon een veroordeling wil kunnen uitspreken. Goed, het was een viezerik van het ergste soort. Maar dit klinkt oneigenlijk.

      1. Dwang is als je iets moet doen/ondergaan tegen je wil. Een eerste stap daarin is het weten dat je iets ondergaat tegen je wil.

        Als je het niet weet, wordt je automatisch gedwongen iets te ondergaan, ik vind het vrij logisch.

        1. I don’t follow: 246SR spreekt van “Hij die door geweld of een andere feitelijkheid of bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid iemand dwingt tot het plegen of dulden van ontuchtige handelingen …”. Van Dale beschrijft dwang als: “machtsuitoefening waardoor iem. tot iets wordt genoodzaakt”

  3. Wordt er bedoeld dat de dame in het hokje, nadat ze de man door had, plots in het nauw voelde? En omdat ze nadar ze hem door had zich niet kon verzetten, ze dus gedwongen werd?! Ze kon dan toch haar kleren weer aandoen, de camera afdekken of zelfs wegschoppen?

    Ik geloof niet dat de vrouw het door had. Ik geloof ook dat uiteindelijk (in hoger beroep?) de man niet is veroordeeld voor a. 246.

    Ik kan wel de redenatie volgen dat dit een ontuchtige handeling is. Stel je geeft rohypnol aan iemand, en deze raakt handelsonbekwaam. Daarna verkracht je deze persoon. De persoon zal zich niet (kunnen) verzetten, omdat de verdachte dit onmogelijk heeft gemaakt.

    Soms denk ik dat men maar gewoon een veroordeling wil kunnen uitspreken.

    Dat denk ik ook. Niet de letter van de wet, maar de achterliggende gedachte. Al is “dwangmatig” in deze natuurlijk wel een ietwat rare bokkensprong.

    In Belgie heeft men: Aantasting van de sexueele moraal, waaronder verkrachting, maar ook wraakporno kan vallen. Ik denk dat dit beter de lading dekt. Ik vind portretrecht als iemand je naakte lichaam deelt op een sex site een plastische oplossing, als het op 1 lijn valt als een beroemde voetballer zonder toestemming toevoegen aan een computerspel. Er speelt in deze zaken iets anders, waardoor mensen zich aangetast en benadeeld voelen.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.