De rechter van de rechtbank Midden-Nederland heeft bepaald dat de persoon achter het stuur van een Tesla ondanks het gebruik van het Autopilot-systeem als feitelijke bestuurder van het voertuig is aan te merken. Dat las ik bij Tweakers vorige week. Tesla-bezitter Vincent Evers was vanwege een verkeersboete naar de rechter gestapt omdat hij deze onterecht was. Weliswaar had hij zijn telefoon vast, maar hij was niet de bestuurder van de Tesla nu die in de Autopilot-stand stond. Nee, leek mij ook geen sterk verhaal en het verrast geen seconde dat het afgewezen is.

De term ‘Autopilot’ vind ik al vanaf het begin dubieus (en met mij de Duitse minister van transport). Het suggereert dat de auto volledig automatisch bestuurd wordt zodat je als mens achter het stuur je verantwoordelijkheid compleet kunt opgeven. Ongeveer zoals een vliegtuig op de automatische piloot kan vliegen en zelfs landen zonder dat er een mens nodig is.

De technologie is bij lange na niet zo ver. Ja, hardwarematig heeft een Tesla alles aan boord om niveau 5 volledig autonoom te rijden, maar dat is niet het moeilijke stuk. Dat de auto uit zichzelf kan remmen, versnellen en sturen is mooi, maar het gaat om bepalen wannéér je dat gaat doen en waarom. En dat kan een Tesla nog bepaald niet. Dat zegt Tesla zelf ook, getuige hun site:

Bij gebruik van Autopilot moet de bestuurder altijd zelf opletten en actief blijven en gereed zijn elk moment in te grijpen.

Met die omschrijving kun je hooguit zeggen dat je handen- en voetenwerk wat ontspannener wordt tijdens de rit, maar niet dat de auto volledig zelfstandig rijdt. Oh en detail, als je drie keer niet reageert op een signaal van de Autopilot dan schakelt deze zichzelf uit. Zeer autonoom, inderdaad.

En daarmee is er geen reden om de mens in de auto anders aan te merken dan de bestuurder, volgens de wet:

bestuurder van een motorrijtuig: degene die het motorrijtuig bestuurt of degene die, overeenkomstig de bij algemene maatregel van bestuur gestelde voorwaarde, wordt geacht het motorrijtuig onder zijn onmiddellijk toezicht te doen besturen;

Vanwege dat continu vereiste toezicht en opletten is dat voor mij volkomen evident. Niet gek dus dat het vonnis hem gewoon schuldig verklaart aan het vasthouden van een telefoon als bestuurder.

Meer algemeen vind ik het raar om zoiets bij de rechter te brengen: de keuze of autonome auto’s de weg op mogen, is immers een politieke, die vraag ligt bij de wetgever. De rechter toetst alleen maar binnen het huidige stelsel, en het doet dan ook raar aan om aan de rechter te vragen een buitenwettelijke situatie legaal te verklaren.

Arnoud