Doe mij eens wat meer van die boetes van 5000 euro

De Belgische privacywaakhond heeft twee boetes van 5000 euro opgelegd aan lokale politici, las ik bij Tweakers. De politici gebruikten gegevens die ze in hun ambt hadden verkregen (“burgers die een beroep op hen als burgemeester/schepen deden”) om ze politieke reclame te sturen. Dat is in strijd met het beginsel van doelbinding aldus de Gegevensbeschermingsautoriteit, die aan de boete tevens een berisping koppelde. Het getal van 5000 euro zal misschien wat wenkbrauwen doen fronsen: kon de AVG niet tot 20 miljoen per overtreding aan boetes opleveren? Ja, en toch ben ik erg blij met deze eh microboete. Want dit werkt beter.

In België zijn burgemeester en schepen (wethouden) politieke beroepen. De beboete burgemeester en schepen gebruikten lijsten van burgers uit hun gemeente om ze op te roepen op hen te stemmen. En die lijsten verkregen ze dus via hun ambt, wat strijd oplevert met de doelbinding: gegevens mag je niet voor andere doeleinden inzetten dan waarvoor ze zijn verkregen (behoudens de direct nabij en volkomen logisch aanverwante doelen). Politieke reclame voor jou als persoon heeft natuurlijk niets te maken met je werk als ambtenaar, ook niet als je via verkiezingen op die plek gekomen bent en daar graag weer wilt zitten.

Boetewaardig dus. En stevig ook, in theorie staat daar die 20 miljoen per overtreding op. Maar de Gegevensbeschermingsautoriteit houdt het bescheiden en wel bij 5000 euro per persoon. Dat komt zo te lezen omdat het gaat om een eerste overtreding door privépersonen en een gering aantal persoonsgegevens, hoewel de zaak zo ernstig wordt gezien (het gaat over verkiezingen, dat is de kern van de legitimatie van ons bestuur) dat men er ook nog een publieke reprimande tegenaan gooit. (Die de politieke tegenstanders ongetwijfeld in het verkiezingsdebat gaan aanvoeren.)

Waarom ben ik nou zo blij met 5000 euro? Nou ja, omdat zo’n boete écht afschrikt. Zeg nou zelf, als je weet dat je in privé 20 miljoen moet ophoesten, dan zul je daar weinig wakker van liggen. Dat bedrag lukt toch niet, dus dat spreekt niet tot de verbeelding. Maar 5000 euro kwijt zijn aan een overtreding? Dat is voorstelbaar, doet echt pijn en je kunt je inleven op welke manier. Dat hakt er dus veel meer in – zeker bij de vele kleinere bedrijven dan de clubs waarvoor die 20M als maximale boete in de wet is gezet.

Natuurlijk staat of valt het uiteindelijk met handhaving. Maar ook dan denk ik, juist kleine boetes kun je makkelijker opleggen. Megaboetes hebben de neiging gejuridiseerd te worden. Als je Facebook een boete oplegt, wéét je dat je hoe dan ook vele jaren verder bent totdat het Hof van Justitie van de EU een uitspraak doet, en dan nog. Een mkb-ondernemer die 5000 euro moet aftikken omdat hij een klantenlijst verkocht, die gaat die stappen niet nemen. Die baalt als een stekker, ontslaat zijn marketeer en doet het beter. En zijn collega’s ook.

En het leuke is volgens mij dat juist die handhaving in het klein vaak te automatiseren is. Privacystatements checken of ze wel in eenvoudige taal is, dat kun je met een script. Het verwerkingsregister van een bedrijf opvragen en op trefwoorden controleren (is er een tab Personeelsadministratie, bijvoorbeeld) is ook eenvoudig uit te voeren. Maak dáár nou eens werk van, dan wordt de AVG veel effectiever gehandhaafd.

Arnoud

5 reacties

  1. Een boete van €5000,- klinkt redelijk, echter voor bestuurders kan het op dat niveau overkomen als een schamele fooi die ze kwijt zijn. Een meer werkzame oplossing zou kunnen zijn 15% van je totale jaarinkomen, bij bedrijven omzet. Dat zijn dan nog steeds bedragen die”behapbaar” zijn maar de impact meebrengen die je hoopt/wenst voor betreffende persoon of bedrijf. In Zweden hanteert met dit bij verkeersovertredingen en het blijkt erg effectief te zijn.

    1. In Nederland verdient een wethouder maximaal 125k bruto per jaar (grootste steden van Nederland), netto minder dan 70k. Het boetebedrag van 5000 euro is ook voor een wethouder dus behoorlijk voelbaar lijkt me. Maar een percentage lijkt me ook een goed idee.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.