ParkeerWekker: boetes via scanauto zijn mogelijk in strijd met privacywet

ParkeerWekker, een door de rechter in Amsterdam verboden dienst voor gebruikers om scanauto’s te detecteren als ze voorbij hun auto of gebouw rijden, stelt dat opgelegde bekeuringen door een scanauto mogelijk in strijd met de privacywet zijn. Dat meldde Tweakers onlangs. Het argument is dan dat die bekeuringen waarschijnlijk automatisch worden uitgedeeld, met hooguit steekproefsgewijs een controle, en dat mag niet van de AVG he meneertje. Mijn juridische tenen jeuken want het zíjn geen bekeuringen, en bovendien: dat is niet het probleem van belastingontduikstimuleerder ParkeerWekker.

Volgens de rechter in februari handelt het bedrijf achter de app in strijd met de wet, doordat de gebruikers met de meldingsdienst worden aangezet tot parkeren zonder betalen van parkeerbelasting. Want ja, wat je betaalt om te mogen parkeren is géén boete (een strafrechtelijke sanctie) maar een belasting (een plicht binnen het bestuursrecht).

Maar hoe dan ook, je hebt een probleem als je artikel 22 AVG inroept bij overheidshandelen. Want artikel 40 lid 1 Uitvoeringswet AVG bepaalt dat artikel 22, AVG verordening niet geldt als zo’n automatisch besluit “noodzakelijk is om te voldoen aan een wettelijke verplichting die op de verwerkingsverantwoordelijke rust of noodzakelijk is voor de vervulling van een taak van algemeen belang.” En ik zie wel hoe parkeerbelastingheffing iets is waarbij je automatisch scannen redelijkerwijs nodig hebt, gezien het aantal parkeerbewegingen in de gemiddelde grote stad.

Wel moeten er dan passende maatregelen omheen zitten, zodat je als burger niet helemaal in de kou staat zodra er een onterechte boete wordt opgelegd. Maar dat terzijde.

Wat dit alles verder met ParkeerWekker te maken heeft? Ik zou het niet weten. Het idee van “met onze app voorkom je vergeetachtigheid” vond ik al niet door de giecheltoets komen, nu een pivot maken naar een principiële burgerrechtenhandhaver “met onze app vecht je ex artikel 22 AVG tegen de automatische bureaucratie!” doet me helemaal gillend van het lachen onder tafel rollen. Nog los van dat ik niet snap hoe dat dan zou moeten werken.

En dat is een probleem want je kunt alleen in hoger beroep als je een redelijk belang hebt bij je claim. “De gemeente schendt de wet bij haar wijze van parkeerbelastingheffing” is alleen een argument voor mensen die die belasting geheven kregen. Heel misschien voor belastingbetaalfaciliteerapps zoals Parkmobile, Parkline of Yellowbrick. Maar een app die zegt “gauw betalen want er komt een scanauto”, nee die zie ik niet.

Arnoud

32 reacties

  1. Punt is en blijft natuurlijk wel, dat een scanauto, of zelfs 2 met een tussenruimte, nooit tot de vaststelling kan leiden dat er een parkeerovertreding is. Parkeren is omschreven als het (doen) stilstaan van een voertuig, anders dan voor het onmiddellijk laden en lossen of het onmiddellijk in en uitstappen van passagiers. Het kenteken registreren van een kenteken op een locatie geeft alleen aan dat het voertuig daar stond, dus mogelijk was gestopt. Maar wanneer niet de exacte locatie wordt bijgehouden, dan kan het voertuig tussentijds al verplaatst zijn. En wanneer er geen beelden worden gecontroleerd, kan niet worden vastgesteld, dat men bezig is met laden en/of lossen.

    1. Zoals ik het begrijp, wordt er ook een overzichtsfoto gemaakt. Daarop zou je dan het laden en lossen moeten kunnen zien. Ik lees onder meer in dit wat oudere Parool-artikel:

      In het nieuwe systeem, waarvoor de gemeente onlangs een innovatieprijs heeft gewonnen, worden vier foto’s gemaakt van de geparkeerde auto. Als de medewerkers in de centrale zien dat er waarschuwingslichten knipperen of een bestuurder in de auto zit, rijdt er alsnog een medewerker op een scooter langs.

      1. Leuk en aardig. Maar knipperlichten zijn geen verplichting bij laden en lossen. Daarnaast knipperen knipperlichten en staan ze mogelijk dus uit op een foto. Daarnaast komt die scooter niet langsrijden. Ten minste niet in mijn geval (zie hieronder).

        1. Precies. Juist als je parkeert voor laden en lossen is het aanzetten van je knipperlichten ook helemaal niet nodig.

          Handelingen zijn onderdeel zijn van het “direct laden en lossen” (inclusief afleveren bij iemand op 12 hoog). Dan ben je nog steeds aan het laden en lossen. Dus dan is het maar weer aan de betreffende om bezwaar in te dienen.

            1. De rechter zegt het niet met zoveel woorden, maar omstandigheden zullen in die uitspraak een rol hebben gespeeld: een kast met 2 mensen vervoeren. Dan kan er makkelijk iemand bij de onderdelen blijven staan, terwijl de wagen geparkeerd wordt. En wie gaat er nu een kastonderdeel en passant stelen? Als het een persoon was die alleen een 65 inch flatscreen moest lossen, dan zal de rechter wellicht niet zeggen, leg maar in de hal, terwijl je de auto parkeert.

              1. Inderdaad. Bovendien moet er ook parkeerruimte zijn. Hier in het centrum bijv. is dat bijna onmogelijk, want er zijn veel eenrichtingswegen met geen parkeervakken ernaast en ook geen openbare parkeerplaatsen. Wel parkeergarages, maar eer je dáár bent… zeker als je wat verder in het centrum moet zijn, mag je eerst een rondje druk verkeer om het centrum heen doen voordat je bij een parkeergarage bent. En dan moet je ook nog dat hele eind teruglopen naar de woning (en waar zet je de tv zo lang dan neer? of moet je die dat hele eind over straat meezeulen?). Ik kan me niet voorstellen dat de rechter dan zal zeggen “rijd maar dat hele rondje in het drukke verkeer en parkeer in een parkeergarage en loop maar terug naar de woning” als het slechts om het uitladen van één tv gaat.

                1. De rechter zal zeggen dat je gewoon parkeerbelasting moet betalen net als iedereen. De definitie van ‘laden en lossen’ is zeer beperkt met een reden; anders staat iedereen van 9 tot 17 te laden en lossen. Als je de belasting niet bevalt, dan moet je klagen bij de gemeente. Sorry, ik begrijp je frustratie helemaal maar juridisch gezien is het kansloos.

  2. Wat een toeval. Gisteren Tweete iemand dat hij toch echt bij de auto in de buurt was en geen BOA langs had zien komen, alleen de scanauto, en hij had wel een bekeuring gekregen (achteraf bleek het om een andere dag te gaan en had vrouwlief te lang geparkeerd). Een medewerker van Gemeente Groningen gaf aan dat in sommige gevallen inderdaad niet (meer *) apart een BOA langskomt.

    De nadruk even op “(niet) meer”; Bij het introduceren van de scanauto pochte de gemeente nog met het beleid dat er altijd iemand langs kwam om de situatie te bekijken.

    Euhm, @Arnoud; wat was dat ook alweer met dat “glijdende schaal” een drogreden is/niet bestaat?

    Nu dus blijkbaar niet altijd. Dan kan je dus wel een bezwaar aantekenen. Maar de boete (ja, belasting, wat de wetgever wil) is al automatisch geregeld, zonder bonnetje op de ruit (toch een minimale actie om je met de neus op de feiten te drukken in plaats van een automatisch bericht enkele dagen later).

  3. Er blijft wel het punt dat het niet om zomaar een belastingheffing gaat, maar om een naheffing, opgelegd nadat een ambtenaar heeft geconstateerd dat je niet voldoende hebt betaald voor het parkeren. Ik zie daar nog niet zo snel waarom automatisering daar noodzakelijk is. En het is met die controle niet zo goed geregeld.

    Zo heb ik zelf eens op een parkeerplek kort staan laden en lossen. Volgens de artikel 225 lid 2 Gemeentewet, hoef ik dan geen parkeerbelasting te betalen. Ik heb toch een naheffing ontvangen. Ik had gebeld en leerde dat de gemeente een medewerker (ambtenaar?) heeft die automatisch met een scanauto de constatering doet, waarna een andere ambtenaar kort later gaat controleren. En wat blijkt? Die tweede ambtenaar kijkt vanuit kantoor enkel of er na een paar minuten een betaling heeft plaats gevonden. Ofwel, er is effectief geen controle, en zodra de constatering is dat je stilstaat, gaat men al van betaald parkeren uit. Dus een bezwaarschrift. Deze worden automatisch afgewimpeld: meneer, u moet gewoon betalen, ook bij laden en lossen. (Ze weten dondersgoed dat dat niet hoeft.) Uiteindelijk naar de rechter. Tsja, toen pas ‘als u de zaak laat vallen krijgt u uw naheffing terugbetaald’.

    Dit is een gang van zaken die een overheid niet waardig is. Ik hoop dat Parkeerwekker, als ik het maar uit wrok, dit soort zaken belemmert.

    1. Ik ben het met je eens dat dit niet klopt. Alleen waarom zou een bedrijf met als primair doel het ontwijken van belastingen nu ineens de aangewezen partij zijn om dit onrecht te bestrijden? Het voelt zo onecht, er met de haren bijgezocht. Alsof een Luxemburgse bank ineens gaat lobby’en tegen btw-fraude.

    2. Maar wat valt onder laden en lossen?

      In Amsterdam in een wijk met betaald parkeren Chinees afhalen, was besteld, betaald en gereed. Dus letterlijk uitstappen, naar binnenlopen aannemen en weer naar buiten lopen zonder wachten. Parkeerwacht die het zag schreef bon, want een afhaalrestaurant is geen laden en lossen, bezwaar afgewezen … geen laden en lossen. (Dit ging overigens niet om een camera auto, maar een levensechte ambtenaar die de bestuurder letterlijk naar binnen zag lopen en nog niet eens klaar was met ziin bon toen die alweer naar buiten kwam!)

      Andersom was de boete voor op de stoep parkeren een aantal jaren geleden goedkoper dan het parkeergeld in de binnenstad. Dat wetende en het feit dat ik mij wezenloos zocht naar een vrije plek uiteindelijk de auto op de stoep gezet. Bon voor op de stoepparkeren betaald, bezwaar tegen naheffing parkeerbelasting toegewezen; geen parkeerbelasting heffen voor een plek waar je niet mag parkeren. Begreep van bevriende agent dat dit inmiddels veranderd is (de bon is nu zo hoog dat het nooit loont).

      Het lijkt bij bezwaar soms net een soort roulette.

      1. Laden en lossen is “het bij voortduring inladen of uitladen van zaken van enige omvang of enig gewicht, onmiddellijk nadat het voertuig tot stilstand is gebracht en gedurende de tijd die daarvoor nodig is” (zie dit arrest). In jouw geval liep het stuk op ‘enig gewicht’: je kunt afhaaleten makkelijk zonder auto vervoeren.

      2. Dat stoepparkeren gaat zó vaak fout dat zelfs de politie dat soms zonder enige goede reden doet. Heb één keer meegemaakt dat de politie hun auto vlak voor een scherpe bocht half op de stoep zette om een broodje te gaan kopen. Gevolg: ander verkeer, waaronder ook bussen, kwamen vast te staan omdat ze niet door de bocht konden.

        En ja, het ging echt om een broodje, want 5 minuten later kwamen de agenten al lachend terug met een (reeds aangevreten) broodje van een bekende broodzaak in hun hand en keken ze verschrikt op toen ze zagen wat voor file ze hadden veroorzaakt en wisten ze niet hoe gauw ze weg moest rijden.

  4. Was er geen jurisprudentie dat de gemeente je niet kan dwingen jouw kenteken achter te laten, en je feitelijk ook een ongeldig kenteken mag invoeren en het bonnetje onder de vooruit mag stoppen als betaalbewijs?

    Het gaat er immers enkel om dat je betaald hebt.

      1. Dat je dan zelf moet bewijzen dat je hebt betaald lijkt mij enigszins de omgekeerde wereld. Gaat hier ook niet het adagium “wie eist, bewijst” op? (Eisen in de zin van een naheffing eisen) Maar goed, niet onmogelijk adhv een bonnetje of een pintransactie.

          1. Dat verbaast mij dan weer niets :/ Als privacy activist zou ik het er wel voor over hebben om een bonnetjes + foto van bonnetje onder vooruit administratie bij te houden, mits ik een auto had 😛

        1. Dat je dan zelf moet bewijzen dat je hebt betaald lijkt mij enigszins de omgekeerde wereld. Gaat hier ook niet het adagium “wie eist, bewijst” op?

          Dat hangt dan af van je interpretatie van de betekenis van het bonnetje dat je ophaalt (met een willekeurig gekozen kenteken). De interpretatie van de gemeente is “auto met dit kenteken mocht hier gedurende periode x staan”, waar de interpretatie van de burger is “ik heb betaald om hier gedurende periode x te staan.” Scanauto ziet een kenteken waar niet voor betaald is, voldoet niet aan de interpretatie van de gemeente -> naheffing.

  5. Is het hele idee van een kentekenplaat eigenlijk niet een enorme privacy schending en discriminerend? Als ze een wet zouden maken waarbij iedere verkeersdeelnemer een duidelijk zichtbaar identificatienummer zou moeten dragen dan is de wereld te klein.

    1. In het recht is het vaak zo dat dingen die we al ontzettend lang doen (invoering kentekenplicht: 1898), juridisch gezien als correct worden beschouwd ongeacht wat latere wetgeving zegt. Iedereen is er zo aan gewend dat auto’s kentekens hebben, dat weinigen het als een fundamentele schending van de persoonlijke levenssfeer ervaren.

  6. Maakt het uit dat je bij een parkeerwachter direct kan bewijzen dat je aan het laden/lossen bent op dat moment (of bewijs vastleggen als hij alsnog een bon schrijft), en dat je bij een stilletjes langsrijdende scanauto niet weet dat je bewijs moet vastleggen voor het geval je over 3 weken een naheffing op de deurmat krijgt?

    Als er altijd een scooter BOA achter de scanauto aan reed om de daadwerkelijke bonnen te schrijven, dan zou je bij hem direct het laden/lossen kunnen aantonen. En als hij dat niet accepteert, dan weet je dat de naheffing eraan komt en kan je bewijs veilig stellen.

    1. Nee. Het belastingrecht is buitengewoon onrechtvaardig. Jij moet het aantonen en dat kan in theorie tot zeven jaar na dato van je gevergd worden. Geen bewijs van je onschuld = schuldig. Heb jij een parkeernaheffing niet voldaan en heb je geen bewijs dat je aan het laden/lossen was, dan ga je betalen. De incasso vindt alvast plaats, ook als je al loonbeslag hebt en je door de incasso onder de armoedegrens komt, geen huur meer kunt betalen of wat dan ook.

      1. Volgens mij ligt het iets genuanceerder: jouw auto stond daar (dat is bewezen met de foto), en dus ben je belastingplichtig. Mogelijk kun je aanspraak maken op de uitzonderingen, maar dan stel jij iets, dus moet jij bewijzen. Idem ditto voor inkomsten: de belastingdienst stel, we zien dat je inkomsten hebt. Daarover moet je dus betalen. Stel jij dat het niet hoeft, dan moet jij bewijs aandragen voor de redenen.

        Het kan natuurlijk nog erger: de belastingdienst kan claimen dat jij zwart drie miljoen hebt verdient in Kamchatka, en je moet dokken, en als je zegt, niet waar, ben daar nooit geweest, en mag daar ook niet komen. Elke poging tot tegenbewijs is bijna net zo krankzinnig als vragen om bewijs dat Russell’s theepot (ergens in een baan tussen Aarde en Mars) niet bestaat. Als zo’n stelling volslagen uit de lucht gegrepen is, dan wordt het inderdaad heel Kafkaiaans, wat de toeslagenaffaire maar weer eens aantoonde (waar het totaal onbegrijpelijk is dat de eindverantwoordelijken nog steeds hun positie menen te mogen behouden, over moreel verval van de samenleving te spreken…)

        En burgerlijk recht is inderdaad ook zeer krom: concreet geval wat een kennis weleens heeft meegemaakt: hij wilde trouwen met iemand uit een ander EU land, maar gemeente wilde bewijs van ongehuwd-zijn zien. Tot op zekere hoogte redelijk, dus documentatie uit dat buitenland aangeleverd. Vanwege gedoe van de ex kwam toen ook nog een ander land heel ver weg in beeld. Gemeente: ja, doe maar van dat land ook officiele documentie dat je er niet getrouwd bent, terwijl de betrokken persoon daar alleen een keer kort op vakantie was geweest, dus dergelijk bewijs bestaat niet, of is extreem kostbaar (een geschikte ambtenaar, als je die al kunt vinden, zal hogelijk verbaast zijn, en als die al een stuk papier wil afstempelen kost ook het laten legalisateren van documenten een klein fortuin). Uiteindelijk de Nederlandse bureaucratische idiotie maar omzeild door te trouwen in dat andere EU land, waarna de gemeente alsnog, zonder dat aan die volslagen onredelijke eis voldaan was het huwelijk moest inschrijven.

        1. Ze moeten wel het begin van bewijs leveren. Ze moeten vaststellen, dat je auto ergens geparkeerd gestaan heeft en de drie miljoen in Kamtchatka moet op een bankrekening binnen zijn gekomen. Ook kun je aanvoeren, dat je daar alleen per boot of vliegtuig kunt komen en niet via Rusland. De wegennetten zijn niet verbonden. Anders zitten we in het Derde Rijk, waar inderdaad dat soort aanslagen uit de lucht gegrepen werden.

    2. Ja. (Met dezelfde stelligheid als Arnoud.) Iets ‘bewijzen’ in het belastingrecht betekent niet meer dan iets aannemelijk maken. Als de gemeente enkel een foto van een scanauto kan overleggen, is dat makkelijker te weerleggen dan wanneer er een BOA is langsgekomen, bijvoorbeeld via een bankafschrift dat toont dat je die dag een redelijke hoeveelheid boodschappen hebt gekocht. Als er een camera hangt, kan je niet meer worden tegengeworpen dat de beelden er niet meer zijn. Bij laden en lossen moeten jij en de BOA elkaar opvallen, dus dan is een bankafschrift wat mager. Daarnaast heb je nog de algemene beginselen van behoorlijk bestuur die op een naheffingsaanslag van toepassing zijn. Denk aan de plicht om de relevante feiten te vergaren (art. 3:2 Awb), maar ook de vraag of er een procedure is vastgelegd en of die is gevolgd (zoals een procedure dat er altijd een BOA langskomt ter controle). Schending van zulke beginselen kan tot gevolg hebben dat de kosten van de naheffingsaanslag worden verlaagd, maar kunnen ook meewegen in de bewijslast.

  7. Ik snap niet, waarom het ‘belasting’ heet en voel me ook absoluut geen belastingontduiker, wanneer ik in Maastricht in een volkomen braakliggend gebied ‘parkeerbelasting’ moet betalen. Geen winkelaar in Maastricht gaat dat pleuriseind lopen naar de stad, dus dat kan gewoon vrijgegeven worden. Op 2 en 7 december een boete (want dat is het gewoon) gehad en via boete.nu in het gelijk gesteld vanwege het onduidelijk aangeven van de parkeerzone. Parkeergelden dienen uitsluitend bedoeld te zijn om het parkeren rond het centrum en andere drukke lokaties te reguleren. Als ze het al ‘belastingen’ noemen, dan rust daar al de verdenking op, dat de automobilist linkse hobby’s aan het financieren is.

    1. De gemeente kan dat gebied ook vrijgeven voor woningbouw, oid, en dan kan jij er helemaal niet meer parkeren. Betalen voor parkeren is dus op zich helemaal niet onredelijk: er moet een goed argument zijn om schaarse ruimte vrij te houden voor dat doel — dat men soms bij de handhaving een beetje de kantjes er van af loopt is een ander verhaal. In sommige gemeenten betalen trouwens de winkeliers aan de gemeente om het parkeren gratis te houden of te maken, ook prima.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.