Mag ik een snelheidsboete bij de gemeente declareren als hun bordje verkeerd was afgesteld?

Automobilisten die 20 kilometer per uur te hard over de Wittevrouwensingel in Utrecht rijden krijgen toch een lachend gezichtje te zien op een display langs de weg. Dat meldde de lokale Utrechtse krant DUIC onlangs (dank, Utrechtse tipgever). De snelheidsmeter van de gemeente, zo’n rood/groen gezicht-matrixbord, bleek namelijk verkeerd ingesteld: hoewel de maximumsnelheid daar 30 is, was het bord afgesteld op 50. Wat de tipgever me deed vragen, als ik dan een verkeersboete krijg, mag ik die dan verhalen op de gemeente wegens foute voorlichting?

Wa dâchie zelluf, zouden ze in Utrecht zeggen. Want natuurlijk is zo’n matrixbord geen verkeersbord (bord A3) en dus bepaalt het niet wat de maximumsnelheid is aldaar. Daar is het ook niet voor bedoeld, het bord geeft immers jouw actuele snelheid aan en niet de toegestane snelheid. In combinatie met de kleuren en het gezichtje is het in de praktijk een effectief middel om mensen hun snelheid te laten matigen.

Desondanks, je rijdt daar 50, het bordje is groen, jij denkt dat je goed zit en 5 meter verderop staat Agent Patrick en die bekeurt je voor te hard rijden. Waar sta je dan, juridisch? De boete is op zich terecht want de maximumsnelheid van 30 km/uur is daar rechtsgeldig tijdig aangekondigd (bord A01-30ZB). De uitweg is dan: de gemeente heeft deze boete te vergoeden, want zij heeft onjuist advies gegeven (“je rijdt 50, keurig”).

Een overheidsorgaan is in theorie aansprakelijk te stellen voor onjuist advies. De lat ligt wel erg hoog, hoewel het antwoord altijd afhankelijk van het geval is:

Eerst indien de belanghebbende in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs erop heeft mogen vertrouwen dat hem juiste en volledige inlichtingen met een bepaalde inhoud werden gegeven, kan plaats zijn voor het oordeel dat het verstrekken van die inlichtingen, indien deze onjuist of onvolledig zijn, onrechtmatig is jegens de belanghebbende en dat de gemeente deswege jegens de belanghebbende aansprakelijk is doordat deze door die onjuiste of onvolledige inlichtingen, kort gezegd, op het verkeerde been is gezet.
In gewoon Utrechts, pardon Nederlands: was het redelijk om te denken, dit bord klópt, de groene vijftig is een juist advies? Ik zou zeggen van niet, zelfs niet als je redeneert dat de gemeente toch wel weet hoe hard je in een bepaalde straat mag.

De belangrijkste reden voor mij daarbij is dat je net 500 meter terug een bord “zone 30” bent gepasseerd en dus zélf moet weten dat je er 30 mag. Dat is immers sowieso de regel in het verkeer, en er is geen verkeerssituatie waarin je binnenin een zone 30 toch 50 mag. Het bord kan dus niet kloppen, en ik zie dan ook geen redelijke grond om te denken “zou het dan tóch”.

Arnoud

31 reacties

    1. Dat artikel kende ik niet, en heb tijdens de rijles geleerd dat elektronische borden boven de fysieke borden gaan, maar nooit deze uitzondering gehoord. In de systematiek van de borden is trouwens opgenomen dat een wegdeel altijd wordt afgesloten met een “einde 30 km/h” bord.

      In Utrecht heb je nog wel een paar meer rare situaties. De Waterlinieweg is zo’n voorbeeld. Een voormalige snelweg, als zodanig ingericht, en met zeer korte invoegstroken. Je mag er 70, maar omdat vrijwel iedereen te hard rijdt, is het vaak alleen maar veilig mogelijk in te voegen met 90 km/h. Kan ik dan in geval van een boete de politie aansprakelijk stellen, omdat zij de maximum snelheid onvoldoende handhaaft, en daardoor toestaat dat een verkeerssituatie ontstaat waarbij je alleen veilig kunt invoegen als je harder gaat dan 90 km/h? (Volgens mij hanteerd de politie voor dat stuk trouwens een soort van gedoogbeleid, juist vanwege deze reden).

      1. Toen de Waterlinieweg nog een snelweg was mocht je er 100. RWS gaf de weg aan de gemeente Utrecht, en die voerde (conform gemeentebeleid) een maximum van 70 in. Politie en OM besloten dat niet te willen handhaven, want de weg was ingericht voor een veel hogire snelheid. Die status-quo heeft tot minstens 2010 geduurd.

        Geen idee wat de huidige situatie is, ik woon al een decennium niet meer in Utrecht.

    2. Die vlieger gaat hier niet perse op, het elektronische bord staat een stuk verder dan het fysieke bord. En een vervolgbord kan altijd een wijziging in de snelheid aangeven, ook omhoog. Dit artikel in de wet is bedoeld om de rijbaansignalering en bebording bij wegwerkzaamheden hun geldigheid te verlenen. Immers, boven de snelweg staat 50, boven het hectometerbordje staat 100. Maar dat elektronische controlebord met die smiley is geen bord in het kader van het RVV. Bovendien is het niet geijkt en derhalve is de weergegeven snelheid alleen een indicatie en niet rechtsgeldig. Een agent mag dus ook geen proces verbaal opstellen, indien zo’n bord aangeeft dat je 60 rijdt in een 50 gebied. Let maar eens op, wanneer je cruise-control hebt en je nadert het bord, dat wil de aangegeven snelheid nog wel eens veranderen met meerdere kilometers, terwijl je auto een spreiding van 1 km naar boven en onder wil aanhouden.

      1. “Maar dat elektronische controlebord met die smiley is geen bord in het kader van het RVV.” Maar dan hoort het er ook niet staan. Er staat een bord met ’30’ en dat moet voldoende zijn. Ik snap, dat je ‘psychologisch’ mensen wil ‘belonen’ voor ‘goed gedrag’, maar dat soort fratsen botst met het recht, waarin duidelijk de verkeerstekens omschreven staan en die gebieden of verbieden, maar ‘belonen’ niet.

      1. Lees a.u.b. de verkeersregels eens goed. Een matrixbord boven de snelweg geeft uitdrukkelijk de maximumsnelheid weer. Dat er geen rode rand omheen staat, zoals in het buitenland verandert daar niets aan. Lees dit maar eens: https://www.anwb.nl/juridisch-advies/in-het-verkeer/verkeersregels/verkeersborden Een “matrixbord” aan een lantaarnpaal met een smiley staat niet in het RVV, dat boven de snelweg juist wel.

        1. Je hoeft niet bekend te zijn in Utrecht om te weten dat de Wittevrouwensingel geen snelweg is. En anders staat het in het artikel genoemd. Een matrix-bord met lachend gezichtje als de maximumsnelheid niet overschreden wordt heb ik naast of boven de snelweg ook nog nooit gezien.

  1. Naast de gemeente willen buurtverenigingen en scholen ook wel eens zo’n matrixbord plaatsen. DIe hebben nul zeggenschap op de openbare weg. Of als tante Mien 50 wordt, staat er bij haar een bord van 50 in de tuin (’toevallig’ langs de weg, met verzoek te toeteren). Dit bord geeft geen wijziging van de maximumsnelheid, en ook geen vrijwaring van onnodig claxxoneren. Kortom, compleet kansloos.

      1. Andersom geld niet, als er een bord stond en dat is door een storm omgevallen of door vandalen vernield dan krijg je gewoon een bon en bezwaar wordt afgewezen met de mededeling u bent daar bekend en wist dat daar een bord hoorde te staan.

        Met andere woorden volgens degene die de bezwaren afhandelt moet je – als de ergens altijd een beperking heeft gestaan en die is terecht weggehaald – toch je nog aan die beperking houden, want je had moeten weten dat dat bord daar altijd stond?

        Als er maar geld in het laatje komt zal ik dan maar denken…

      2. Ik ben jaren geleden beboet op een provinciale weg waar middels een niet wettig boord werd aangegeven dat de maximum snelheid daar 60 ipv 80 was. Dat was volgens de rechter geen argument. Je wordt tenslotte hoe hard je er mocht, aldus de rechter.

        Het had mogelijk met een hoger beroep anders uitgepakt, maar ik heb het erbij gelaten. Het kostte me meer omzet dan de boete hoog was.

  2. De belangrijkste reden voor mij daarbij is dat je net 500 meter terug een bord “zone 30” bent gepasseerd en dus zélf moet weten dat je er 30 mag. Dat is immers sowieso de regel in het verkeer, en er is geen verkeerssituatie waarin je binnenin een zone 30 toch 50 mag. Het bord kan dus niet kloppen, en ik zie dan ook geen redelijke grond om te denken “zou het dan tóch”

    Het bord kan best kloppen. Het kan immers best dat je een bord ‘einde 30’ gemist hebt doordat het door vandalen verwijderd was, door een boom of een vrachtwagen moeilijk te zien was, of gewoon slecht opgelet.

    Jij gaat uit van een gedachtengang ‘zou het hier dan toch 50 zijn terwijl ik eigenlijk in een zone 30 zit….’ Die is inderdaad onwaarschijnlijk.

    Maar de gedachtengang ‘Oh, ik heb het bordje ‘einde 30′ blijkbaar gemist’ is dat helemaal niet.

  3. Ik zie nog wel een andere insteek voor schadevergoeding dan ‘onjuist advies’, namelijk: niet gerechtigd zijn om bordjes met mogelijk verwarrende verkeersaanduidingen naast de weg aan te brengen, en daardoor opzettelijk verwarring veroorzaken.

  4. Het hele probleem is volgens mij gewoon dat je als burger geacht wordt perfect te zijn (zie ook dit artikel op de NOS) en in de relatie met de overheid elke vorm van redelijkheid volstrekt verdwenen is. Als ik ergens rij en ik zie een melding ‘U rijdt 45’ met een groene smiley, dan ga ik er vanuit dat ik daar gewoon 45 mag rijden, dat lijkt me volstrekt redelijk. De discussie die je dan moet voeren met een agent (of het cjib, of wie dan ook) is dan toch niet op basis van juridische argumenten, maar gewoon op basis van redelijkheid. Je kan dan gewoon als gemeente zeggen ‘och god, wat vervelend die staat inderdaad niet goed afgesteld, we gaan dat oplossen, denk er de volgende keer aan dat dit een 30 weg is, fijne dag nog verder’. Maar dat station zijn we in de hedendaagse maatschappij al ver gepasseerd.

  5. Als ik ergens rij en ik zie een melding ‘U rijdt 45’ met een groene smiley, dan ga ik er vanuit dat ik daar gewoon 45 mag rijden, dat lijkt me volstrekt redelijk.

    Mij niet, eerlijk gezegd. Het betreffende bord is niet opgenomen in RVV 1990.

    1. Dit is dus precies wat ik bedoel met dat het geen juridische discussie zou moeten zijn en dat redelijkheid ver te zoeken is. Hoeveel mensen, en de bezoekers van deze blog zijn daarin geen standaard doorsnede van de bevolking, kijken je met glazen ogen aan als je over ‘RVV 1990′ begint? Bart de bakker of Tante Truus denkt bij zo’n groene smiley gewoon dat dat wel zal kloppen en daar zullen ze juridisch gezien best ongelijk in hebben. Maar je kunt je als overheid ook gewoon begripvol en redelijk opstellen en ondertussen dat bord gewoon correct afstellen zonder dat je gelijk allerlei boetes aan verbind.

      1. Van volwassen mensen die met een gemotoriseerd voertuig de weg op gaan, mag je in alle redelijkheid verwachten dat ze een verkeersbord kunnen herkennen. Ook als ze Bart of Truus heten. Dat ze verkeerde conclusies verbinden aan een lachend gezichtje, doet daar niets aan af.

        1. Van volwassen mensen die met een gemotoriseerd voertuig de weg op gaan, mag je in alle redelijkheid verwachten dat ze een verkeersbord kunnen herkennen.

          Inderdaad. Maar mag je ook van ze verwachten dat ze een aanduiding die met toestemming van de gemeente er hangt, en die zijn best doet om er officieel uit te zien, en die hangt op een plaats waar je een verkeersbord verwacht, herkennen als GEEN verkeersbord, als een een poging om je om de tuin te leiden?

          Die dingen hangen er met de bedoeling dat mensen er dan rekening mee houden. En als mensen er rekening mee houden zeg je ‘ha ha, gefopt, sukkel, je had het kunnen weten’.

  6. Een andere misleiding waar ik me laatst aan stoorde was de volgende. In een zone-30 waren werkzaamheden en de bouwvakkers hadden voor de werkzaamheden een bordje “pas op werkzaamheden” en “maximum snelheid 30” geplaatst en aan het einde “einde maximum snelheid 30”. [Heel netjes dat ze dat eindbord neerzetten, trouwens, zie je vaak ook niet.] Maar ja, na dat bord einde 30 was de maximum snelheid dus nog steeds 30. In dit geval is een stuk helderder wat er mis is gegaan, maar ik stoorde me er wel aan en vroeg me af wat er zou gebeuren als ik daarna een boete voor te hard rijden kreeg met “er staat hier 100m terug een bordje einde 30”.

    1. Einde 30-bord is niet noodzakelijk toch, geldt toch tot de eerstvolgende zijstraat? Als het einde 30-bord er wél staat, geldt vanaf daar weer de reguliere snelheid. Dat dat in dit geval dezelfde snelheid is, maakt het toch geen misleidend bord?

        1. Ik reageerde specifiek op de situatie zoals Fokko omschreef, niet de situatie uit het blog. Maar ik had ‘zone 30’ niet als zone opgevat, waardoor mijn reactie (over einde snelheidsbeperking) niet correct is.

        2. Bedoel je einde zone bord? Want een door vandalen vernielde snelheidsbeperking daar trekt degene die bezwaren afhandelt zich niets van aan (2 collegas) en als je het voor laat komen (1 van de twee) de rechter ook niet.

          Blijkbaar moet je dan helderziend zijn…

    2. Die boete lijkt me terecht. Je bent nog geen bord einde zone 30 (A02-030ze) gepasseerd dus je bent nog in de zone 30. Dat bord “einde snelheid 30” (A02-30) heft alleen de beperking van dat maximumbord op, het beëindigt niet ook de zone. Het is inderdaad raar dat dit “einde 30” bord dan effectief niets toevoegt, maar ik vermoed dat het einde-bord neergezet werd omdat men altijd een einde-bord neerzet als er een 30-bord wordt neergezet.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.