De Amsterdamse politie krijgt steeds vaker meldingen binnen van bedrijven en mensen die weten waar hun gestolen spullen zijn. Dat meldde de NOS onlangs. Dit omdat steeds meer mensen een tracker bij hun apparaten verstoppen. Maar wel frustrerend om te lezen: “Een melding is niet altijd een reden om in actie te komen.”
Het tracken van mensen of spullen is de laatste jaren sterk in opmars. De technologie wordt steeds toegankelijker, met name door Apple’s introductie van AirTag, een decentraal netwerk waarbij iedereen met een appelapparaat meehelpt signalen door te geven. Er zijn al vele zorgen over stalking met zulke tags.
Een praktisch probleem met trackers is dat ze wel een locatie kunnen geven, maar die is niet altijd geheel accuraat. Dat is de belangrijkste reden dat de politie geen gouden bergen wil beloven:
“Als een tag in beweging is, is het voor ons makkelijker om in actie te komen dan wanneer hij niet in beweging is”, zegt [politiewoordvoerder Marcel Baas]. “Amsterdam is een grote stad, overal staan flatgebouwen. Hoe moet ik dan weten in welke woning het voorwerp zich bevindt?”Een bijkomend probleem is dat juridisch gezien het terugvinden van een gestolen voorwerp niet automatisch betekent dat je hem weer mag meenemen. Het is namelijk (in theorie) mogelijk dat dit voorwerp ondertussen echt eigendom van een ander is geworden.
Hoofdregel is natuurlijk dat je je eigendom kunt opeisen als dat ten onrechte bij een ander is (art. 5:2 BW, revindicatie). Echter, de wet (art. 3:86 BW) noemt als uitzondering de situatie dat de verkrijger (niet de dief zelf) de fiets kocht voor een geldbedrag en te goeder trouw was. Je kunt de fiets dan terugeisen bij die verkrijger, tenzij
de zaak door een natuurlijke persoon die niet in de uitoefening van een beroep of bedrijf handelde, is verkregen van een vervreemder die van het verhandelen aan het publiek van soortgelijke zaken anders dan als veilinghouder zijn bedrijf maakt in een daartoe bestemde bedrijfsruimte, zijnde een gebouwde onroerende zaak of een gedeelte daarvan met de bij het een en ander behorende grond, en in de normale uitoefening van dat bedrijf handeldeIn normaal Nederlands: als een consument de zaak heeft gekocht bij een professioneel winkelier die handelde vanuit een winkel, dan is deze beschermd en heeft zhij de fiets legaal verkregen. De bestolene heeft dan pech en kan alleen de dief nog aanspreken voor de waarde van de fiets.
Dit is de reden dat politiediensten terughoudend zijn bij “hij staat daar”-meldingen, zelfs als de locatie duidelijk is. Dit is natuurlijk ter bescherming van die te goeder trouw handelende consument, maar ik heb wel altijd mijn vraagtekens bij hoe váák dat nou gebeurt en in hoeverre je daar nou rekening mee moet houden.
Enerzijds, je wilt niet mensen die in de winkel een fiets kopen aanpakken alsof ze heling hebben gepleegd. Anderzijds, je wilt niet dat gestolen waar verdwijnt vanwege een theoretische mogelijkheid dat de fiets legaal bij de huidige verkrijger is.
Arnoud
Ik vind het ook vreemd dat je gestolen object niet teruggevorderd kan worden (als je 100% kan bewijzen dat het inderdaad jouw fiets of wat dan ook was). Zeker als het “recent” gestolen is. Kijk, na een aantal jaar heeft de nieuwe eigenaar ook een emotionele band opgebouwd met de fiets en geïnvesteerd in verbeteringen, maar binnen een paar weken nog niet.
En ja; als de nieuwe bezitter dan te goeder trouw die fiets heeft gekocht, dan moet hij daar niet voor boeten en dus gecompenseerd worden voor het weer inleveren. Maar dat geld haalt hij dan bij de winkel waar hij de fiets gekocht heeft. En ja; dat is een betrouwbare zaak (of ook maar marktplaats-verkoper) waar je naar terug kan, want anders kun je niet als koper ook niet beweren dat je ervan uit kon gaan dat de fiets niet gestolen was. En die fietsverkoper gaat weer naar zijn inkoper etc. tot iemand de fiets inderdaad van een louche figuur gekocht heeft die niet meer terug te vinden is, wat daarmee ook aangeeft dat deze persoon toen zijn huiswerk (is de fiets gestolen) niet goed gedaan heeft.
Gek genoeg kan dat zelfs niet met bijvoorbeeld een auto, waarvan het kentekenbewijs op jouw naam staat.
Of andere items die duidelijk op serienummer geregistreerd staan zoals telefoons of laptops.
Toch vind ik de houding van de politie soms wel onwelwillend overkomen. Meestal met een ‘we hebben het te druk’ houding, en wordt er gegrepen naar bovenstaande smoesjes om maar niet in actie te komen. Maar mij krijg je niet uitgelegd waarom de politie niet in actie komt wanneer een gestolen voorwerp in beeld komt.
Zelfs als achteraf zou blijken dat het voorwerp nu juridisch van een ander is, moet de politie onderzoek doen naar de diefstal en proberen de dief te achterhalen. Maar vaak zal de politie zeggen ‘jammer joh, bel je verzekeraar maar, jouw dossier ligt onderin de stapel’, terwijl de pakkans nu juist groot is gezien het gestolen voorwerp nu gevonden is. In andere landen is men voortvarender hiermee.
Om goede redenen heeft de politie een huiszoekingsbevel nodig om de woning van de vermoedelijke heler te betreden. Het daarvoor benodigde papierwerk moet voldoende zijn om een (hulp-) Officier van Justitie te overtuigen dat te ondertekenen. Kom je uit op “een van de 12 boven elkaar liggende appartementen” dan is de terechte vraag: Ik wil een huisnummer. En de verklaring van maar een enkele gedupeerde heeft ook maar beperkte overtuigingskracht.
In de “Openbare Ruimte” heeft de politie wat meer mogelijkheden en daarom is het onderscheppen van een “vermist” voorwerp tijdens het transport juridisch gezien makkelijker, technisch gezien lastiger. Maar ik neem aan dat de politie verder gaat kijken naar hoe opsporing met dergelijke trackers efficiënter georganiseerd kan worden.
Kun je de exacte locatie van een airtag niet veel exacter bepalen met een telefoon van de eigenaar van de airtag
Zoals bijvoorbeeld hier wordt beschreven in “Nauwkeurig zoeken” voor de Apple airtag: https://support.apple.com/nl-nl/HT210967
Ik vind de argumentatie van de politie wat te gemakkelijk. Als je met nauwkeurig zoeken de locatie tot 1 huis of 1 schuur kan beperken dan zou dat voor de politie wel een aanleiding kunnen zijn voor het verkrijgen een huiszoekingsbevel. De politie kan hiervoor ook protocollen invoeren zodat er duidelijk wordt in welke situaties er wel of geen actie ondernomen kan worden in plaats van de willekur die nu lijkt plaats te vinden.
Wat doe je als je maar een “gedupeerde” hebt? Dan is er een gerede kans dat deze de “heler” een loer wil draaien. Een huiszoeking ondergaan is niet plezierig.
Dat is toch geen reden om dan maar geen onderzoek in te stellen? Als ik iemand zonder technologische hulpmiddelen beticht van diefstal of beroving, moet er toch ook onderzoek worden ingesteld?
Een onderzoek instellen omvat meer activiteiten dan alleen een huiszoeking organiseren. Die huiszoeking is optioneel en in veel onderzoeken niet nodig.
Wat je kunt verwachten is dat jouw aangifte opgenomen wordt en bij de recherche terecht komt en dat latere (tracker) informatie aan het dossier toegevoegd wordt. De recherche beslist wanneer de verdenking tegen een bepaald persoon voldoende is om verder in te grijpen.
Ik heb dit eigenlijk nooit goed begrepen. Ik koop een product, het wordt gestolen en doorverkocht, maar ik kan bewijzen dat ik de eigenaar ben (serienummer, aankoopbewijs, etc) Hoe kan het dan zijn dat ik mij eigen fiets/auto/tv niet mee mag nemen als ik die zie staan?
Ik snap natuurlijk best wel dat ik mijn eigen fiets kan verkopen en dan op slinkse manier weer terug kan vragen, maar zou dat dan niet onderwerp van onderzoek moeten zijn? Het is (was?) mijn eigendom en ik kan dat bewijzen, dan sta ik toch ook in mijn recht als ik mijn fiets om de hoek bij de supermarkt terugvind (heh? daar had ik ‘m dus neergezet, goh, stom van me) en ‘m meeneem? Ik vraag me af of de wetgever dit echt zo bedoeld heeft. Te goeder trouw kopen of niet, mijn eigendom is toch echt mijn eigendom volgens mij…
Wat zie ik niet wat ik wel zou moeten zien?
Dat is een keuze van de wetgever geweest, ooit. Het komt neer op een keuze tussen (a) hoe lang en waar mag jij je eigendom nog terugeisen en (b) wanneer mag je als koper gerechtvaardigd menen “dit is écht van mij en niet gestolen”.
Die keuze was dus “in principe tot 3 jaar na dato” (3:86 BW) maar met “tenzij de koper te goeder trouw in een legitieme bakstenen winkel het product kocht”. In dat geval moet jouw eigendomsrecht wijken voor zijn rechtszekerheid. Je kunt natuurlijk de winkel aanspreken voor de schade van de heling van jouw fiets, die heeft geen vrijstelling of iets dergelijks. Een schrale troost, dat snap ik.
Begrijp ik dat goed, in lekentaal: Als jij jouw ding terugvindt bij iemand, maar die mag het houden omdat ie het te goeder trouw heeft gekocht in een legitieme bakstenen winkel, dan moet die jou dus wel vertellen welke winkel dat was, en dan kun je gewoon naar die winkel om je schade terug te vorderen.
Jouw schade dus, niet alleen het bedrag wat die winkelier voor jouw eigendom heeft gekregen.
Ja, maar bovenal kun je het specifieke object dat van jou was niet terugkrijgen. Terwijl dat eigenlijk is wat je wilt: gewoon weer kunnen fietsen op je eigen fiets.
Het is een slechte keuze van de wetgever. Gewoon het gestolen item terug naar de eigenaar. Het aanspreken van de winkel/verkoper zou gedaan moeten worden door de koper ter goeder trouw. Dit bevordert dat winkel/kopers beter controleren van wie ze kopen dat vermindert de mogelijkheden/opbrengst van de gestolen goederen.
Door de koper vrij te waren wordt dubieuze handel in de hand gewerkt.
Die zie ik. Tegelijkertijd betekent jouw keuze dat iedere keer dat jij iets koopt, je je zorgen moet maken dat er een door heling verkregen goed tussen zit dat terug moet. Dat voelt ook niet helemaal in orde.
De winkel is toch nog steeds aan te spreken, zij het nu door de bestolene? Waarom zou dat niet genoeg prikkel zijn, zeker in combinatie met dat het OM de winkel nog steeds gewoon kan vervolgen voor heling? Dat de consumentkoper vrijuit gaat, betekent niet dat de winkel óók vrijuit gaat.
Dat ligt er nogal aan hoe uniek het voorwerp in kwestie is.
Als ik een fiets heb waar ik een hoop aan heb gesleuteld zodat ie helemaal perfect is, met allemaal custom onderdelen enzovoort, dan wil ik die fiets terug.
Leuk dat ik dan de winkel kan aanspreken maar ik geloof nooit dat ik grotendeels, laat staan compleet, gecompenseerd kan worden daar voor. En al helemaal niet in nederland waar je zogenaamd je “schade moet bewijzen” als particulier.
Dat snap ik, maar stel de dief heeft de fiets in de gracht gegooid of verpatst naar een ver buitenland. Ook dan is de fiets weg. Wat is het verschil?
Het verschil is dat in dit geval de fiets niet weg is. Dat geeft nogal het paarse-krokodil gevoel.
“Ja leuk dat je jouw fiets precies kunt aanwijzen, maar ik ben mijn fiets ook kwijt en die is nooit teruggevonden, dus krijg jij de jouwe ook niet terug”. Dat is toch geen argument?
Als je van de winkelier je volledige schade terug zou krijgen, dus alle kosten die nodig zijn om een equivalent voorwerp weer in bezit te krijgen, inclusief alle werkuren die je er zelf aan hebt besteed, oke. Maar we weten allebei dat dat niet gaat gebeuren.
Overigens, het begon met “we kunnen geen huiszoeking doen want er is een mogelijkheid dat diegene het legitiem heeft gekocht”. Nou, zelfs dan doe je nog steeds huiszoeking, want de bestolene heeft het recht om te weten bij welke winkel dat is gebeurd om die winkel te kunnen aanklagen.
Als de nieuwe eigenaar te goeder trouw is, doet ie gewoon de deur open, de politie vraagt “heeft u dit voorwerp in bezit”, de nieuwe eigenaar zegt “ja die heb ik bij die winkel gekocht”, er wordt wat papierwerk gedaan en hoppa, einde huiszoeking. Niks trauma, niks politie die door je huis heen graaft, dus niks ergs voor die nieuwe eigenaar.
Dit gaat allemaal alleen op bij unieke zaken die eenduidig aan te wijzen zijn. Maar hoe moet het bij soortzaken zoals dure kleding? Mag de politie eisen dat ik het bonnetje van mijn jas laat zien omdat exact die bij jou gestolen is en je mij er een dag later in zag lopen? En wat als ik de bon kwijt ben?
Nee klopt, dit zou alleen op moeten gaan als het eenduidig is. Is dat het geval in het originele artikel, dus als het iets met een airtag is?
Dan zijn we het een heel eind eens. Ik weet alleen niet hoe hier een werkbare regel mee te maken.
Ik ook niet. Wat ik me wel nog afvraag is of men het bestaan van de kans, dat iemand jouw ding legaal heeft verkregen, mag gebruiken als reden om dan maar geen huiszoeking te doen.
Ik zou zeggen, als je een gestolen voorwerp terugvindt, (en je kunt bewijzen dat het echt jouw unieke voorwerp is), dan is het vervolgens aan de nieuwe eigenaar om te bewijzen dat ie het legaal in bezit heeft gekregen.
Of de wet zo werkt weet ik niet, maar “ik heb het legaal gekocht maar ik ben het bonnetje kwijt en ik weet niet meer bij welke winkel” (of “het was bij die winkel en dat de winkelier zegt van niks te weten is niet mijn probleem”) lijkt me niet voldoende om het te mogen houden, en als de wet wel zo werkt dan vind ik dat persoonlijk veel te ver gaan.
Dan komen we bij de onschuldpresumptie: wgaan er vanuit dat je onschuldig bent totdat wij (zonder jouw inbreng) genoeg bewijs hebben verzameld van je schuld.
Een huiszoeking mag dus gewoon helemaal niet, tenzij er genoeg bewijs is dat een zoeking rechtvaardigt. Dat bewijs mag niet zijn “de persoon binnen heeft een slecht verhaal over de afkomst van het product”. Als vuistregel: je moet ook naar binnen mogen als de verdachte gevlucht is naar Belize. Zijn er dan genoeg aanwijzingen dat het gestolene daar is?
In jouw concept zou de politie dus wel naar binnen mogen als de eigenaar open doet en een slappe smoes geeft, maar niet als de eigenaar in Belize is en er nul informatie is over de afkomst van de jas die we door het raam op tafel zien liggen. Dat voelt voor mij inconsequent.
Als je zegt, het zien van de jas en constateren van gelijkenis met het gestolene moet genoeg zijn als de eigenaar er niet is: dan heb je de aan- of afwezigheid van een verklaring van de eigenaar niet nodig. Dan kom je uit bij “als de politie vindt dat iets lijkt op iemands gestolen spul dan mogen ze je deur forceren”. Dat gaat mij erg ver.
Een tussenvorm is dat je dan zou zeggen, als onweerlegbaar vaststaat dat het het gestolen spul is. Je kunt het serienummer lezen door het keukenraam, je kunt de airtag een liedje laten spelen en dat hoor je dan door de achterdeur, je start een videogesprek en dat laat het plafond zien van de kamer waar de telefoon ligt. Daar zie ik het bewijs wel genoeg zijn, alleen voelt dit als nogal een zeldzaam geval.
Goede uitleg, dankje.
En dan is er dus ook een makkelijke technische oplossing: Maak technisch bewijsbaar dat de airtag specifiek in 1 ruimte is.
We lopen nu heel hard werg van de premisse van deze discussie: Dat je jouw eigendom kan tracken.
Je hoeft geen bnnetje te laten zien, tenzij in de zak van die jas de tracker zit. Dan mag jij het bonnetje laten zien dat je te goeder trouw hebt gehandeld.
En er wordt ook wel heel gemakkelijk voorbij gelopen aan het feit dat ook bij goeder trouw de oorspronkelijke eigenaar een balang heeft dat de politie in actie komt. Hoe kom je anders aan de naam van de winkel die je aansprakelijk moet stellen.
Echt het enige argument van de politie waar ik enig begrip voor op kan brengen is als het een flat is en de gps locatie meerdere woningen aanwijst.
Maar zelfs daar kan de politie met het slachtoffer op pad vaststellen op welke verdieping men moet zijn, aangezien het slachtoffer de tracker op zijn telefoon kan volgen als hij in de buurt is en de signaal sterkte van trekkers zwak genoeg is dat je echt wel het verschil ziet als je op de verkeerde verdieping of bij de buren staat.
Het is m.i. dan ook vooral een gebrek aan capaciteit/wil om er tijd in te steken, de andere bezwaren zijn allemaal met de beschikbare technische middelen te overkomen en een smoesje.
Het uiteindelijke doel van de huiszoeking is om de verdachte veroordeeld te krijgen. In het strafrecht geldt dat een enkele getuigenverklaring niet genoeg is voor een bewezenverklaring.
Dat betekent dat “wederrechtelijk toegeëigend” niet bewezen kan worden als de verdachte zegt “gekocht” en de aangever zegt “gestolen”. Bij meer aangevers met trackers in hetzelfde pand heeft de zaak een juridisch steviger fundament.
Bij een artikel met een tracker in de zak van de eigenaar is er meer dan alleen een enkele getuigenverklaring.
Met een ping van die tracker en een getuigen verklaring dat die tracker in een gestolen voorwerp verborgen zat is er ook meer dan genoeg aanleiding voor een huiszoeking als je het adres waarop die tracker zich bevindt uniek kan identificeren.
En dat identificeren is prima mogelijk met een minimale inspanning.
Die trackers koop je en registreer je, waarom vergeet iedereen hier dat die tracker er is? Er is op geen enkele wijze sprake van woord tegen woord. Zelfs als het gestolen artikel er niet (meer) is, is die tracker zelf ook gestolen.
Hoe bewijs je gestolen of gekocht door de verdachte?
Wat doet dat er toe? Helemaal niets!
Editten werkt blijkbaar niet meer, wellicht ios wat toelichting nodig.
Ik ga er maar even vanuit dat je niet aan het victim blamen bent en de aangever ervan beticht valse aangifte te doen.
Er is aangifte gedaan van diefstal en er is dmv een tracker bewijs dat het in een woning ligt. Dan is deze persoon gewoon een verdachte. Dat hij later een bonnetje kan overleggen en naar een winkel kan wijzen doet daar helemaal niets vanaf. Er zijn sterke aanwijzingen dat hij gestolen goederen in zijn bezit heeft. Dat hij mogelijk een verdediging heeft is niet een reden voor politie om geen actie te ondernemen of voor het niet toestaan van een huiszoeking.
Het is volkomen absurd dat een mogelijke verdediging dat in de weg zou staan, iedere verdachte heeft mogelijk een verdediging. Daarom hebben we het over verdachten en niet over schuldigen.
Hallo Elroy,
Het gaat er om dat justitie twee onafhankelijke bronnen nodig heft om de diefstal (strafrechtelijk) te kunnen bewijzen. Met maar een verklaring is er onvoldoende bewijs voor een veroordeling.
Twee opmerkingen: Ten eerste hebben we het hier over wat voldoende is om iemand als verdachte te bestempelen en een huiszoeking te mogen doen, niet over wat nodig is om iemand te veroordelen voor diefstal. Je loopt veel te hard op de zaken vooruit.
Allereerst is diefstal een vergrijp waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan, dus aan die voorwaarde van een huiszoekingsbevel is voldaan. Er moet een verdenking zijn cf artikel 27 lid 1: Als verdachte wordt vóórdat de vervolging is aangevangen, aangemerkt degene te wiens aanzien uit feiten of omstandigheden een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit voortvloeit.
Als een gps tracker aangeeft dat een gestolen voorwerp bij iemand thuis aanwezig is, dan is dat een redelijk vermoeden. FYI: als de politie via meld misdaad anoniem door krijgt er op een adres drugs aanwezig zijn is al sprake van is dat al redelijk vermoeden. Waarom zou een gps tag niet de politie zelf kan tracken en zien waar die is dan ineens onvoldoende zijn?
Er wordt in dit stadium nergens in gesproken dat er een hard bewijs moet zijn, wat jij suggereert door twee onafhankelijke bronnen te eisen.
Als je er wat over nadenkt is dat ook logisch: als je sluitend bewijs moet hebben om huiszoeking te kunnen doen heb je nooit de huiszoeking nodig.
Ten tweede, is snel handelen van de politie gewenst. Je hebt gelijk dat het in bezit hebben van een gestolen goed alleen geen voldoende bewijs voor een veroordeling is. Maar een kort tijdsbestek tussen de diefstal en het aantreffen van een gestolen goed geldt wel als extra bewijs: ECLI:NL:HR:2013:BZ6625 ECLI:NL:HR:2010:BK2880 ECLI:NL:HR:2014:926
Het is daardoor onverteerbaar dat de politie in voorkomende gevallen niet snel optreedt, waarmee puur door verloop van de tijd het bewijs van diefstal onbruikbaar wordt.
Je moet ook rekening houden met de mogelijkheid dat de winkelier of de nieuwe eigenaar het voorwerp opgeknapt heeft: nieuwe bandjes onder de fiets, roestige onderdelen vervangen. Is het dan terecht dat de originele eigenaar de fiets zonder vergoeding voor de reparaties terug krijgt?
Oke, goed punt.