The Crew is niet meer. Ubisoft haalde de online-onlyracegame onlangs van alle digitale gameplatformen en sindsdien verdwijnt het spel ook uit de gamebibliotheken van gamers. Dat meldde Tweakers onlangs. Het gaf ophef: The Crew is nu de zondebok voor de beweging Stop Killing Games. Maar hoe zit dat juridisch?
Het probleem met dit spel is dat het altijd een continue internetverbinding vergde. Niet alleen voor multiplayer, ook wie single player wilde spelen, moest continu contact hebben met een Ubisoft-server. En die staan nu uit. Daarmee is het spel niet meer te spelen.
Het gaf nieuwe input aan de discussie: van wie is een game? Immers, wie de EULA leest zal concluderen dat hij alleen een tijdelijk gebruiksrecht heeft dat zonder nader order of motivatie kan worden ingetrokken, en wie dat niet bevalt die heeft pech – private arbitrage in Californië voor jou.
Hier in Europa ligt dat even anders. We hebben al een paar jaar een expliciete regeling voor “overeenkomsten waarbij de handelaar digitale inhoud of een digitale dienst aan de consument levert” (art. 7:50ab BW). Deze regels zijn min of meer hetzelfde als de regels voor de koop van fysieke zaken, en ze zijn dwingend: het is verboden hiervan ten nadele van de consument af te wijken (art. 7:50ap BW).
De belangrijkste regel van zo’n inhoudsovereenkomst is dat “de afgeleverde digitale inhoud of digitale dienst moet aan de overeenkomst beantwoorden” (art. 7:50ad BW), de conformiteitseis zoals die ook bij koop van zaken geldt. De wet noemt een lijstje met dingen die daar onder vallen, en daarop staat (art. 7:50ae lid 2(d) BW):
beschikken over de hoeveelheid, kwaliteit en prestatiekenmerken, onder meer met betrekking tot functionaliteit, compatibiliteit, toegankelijkheid, continuïteit en beveiliging, waarover de digitale inhoud of digitale diensten van hetzelfde type gewoonlijk beschikken en die de consument gezien de aard van de digitale inhoud of digitale dienst redelijkerwijs mag verwachten, rekening houdend met publieke mededelingen die zijn gedaan door of namens de handelaar of andere personen in eerdere schakels van de transactieketen, in het bijzonder in reclameboodschappen of op etikettering.Hier zit de kern van de discussie: heeft deze software de mate van continuïteit die je mag verwachten gezien deze markt en de mededelingen van Ubisoft over dit spel?
Ubisoft is altijd duidelijk geweest bij journalisten en dergelijke uitingen dat het een online-only game is. Op de Steam-vermelding kon ik hier geen directe verwijzing naar vinden. Het zou hebben geholpen, als letterlijk bij de aanschaf was gemeld: “Werkt alleen met actieve internetverbinding. Houdt op met werken als wij servers uitzetten, wat wij te allen tijde mogen doen zonder opgaaf van redenen. Geen geld terug bij uitzetten.”
Ik snap dat dit commercieel niet zo aantrekkelijk is.
Arnoud
Bij Sony’s game Helldivers speelt een gerelateerd iets op het moment. Je kan dat spel kopen en spelen via Steam, maar nu na enkele maanden zegt Sony dat een PSN (PlayStation Network) account verplicht is, en dat moet je dan koppelen aan je Steam account. Dat geeft problemen omdat er ongeveer 100 landen zijn waar dat spel via Steam beschikbaar was (en waar mensen het gekocht hebben), het PSN niet beschikbaar is. Je kan als je in een van die landen woont geen PSN account maken. Zonder PSN account stopt het spel eind deze maand met werken. Natuurlijk kan je er omheen door een ander land te selecteren, echter dan bega je een overtreding van de “terms and services” wat Sony dan weer het recht geeft om je account en daarmee je toegang tot het spel te blokkeren. Dit allemaal nog afgezien van die bewuste Terms and Services van Sony, waarin ook zaken staan waar veel mensen niet zo blij mee zullen zijn.
Wat ook maar eens aangeeft dat het hoogste tijd is voor goed gedefinieerde consumentenrechten waar het om digitale producten gaat. Laten we dat oude motto maar eens van stal halen: want in de off-line wereld geldt, moet ook zo gelden in de on-line wereld.
Dus geen geneuzel met ellenlange “licentieovereenkosmten,” of terugstelen van wat eerst “verkocht” is, en gewoon verplichtingen om diensten voor een redelijke tijd beschikbaar te houden als die nodig zijn om een product te gebruiken, danwel een update uit te brengen die dergelijke services overbodig maakt (desnoods afdwingen dat deze dingen vooraf in depot worden gegeven.) Nu is de machtsverhouding veel te veel in het voordeel van leveranciers die vanuit eigenbelang en een groot gebrek aan gezonde marktwerking heel kortzichtig handelen.
Ik denk inderdaad dat als je dit wil kunnen doen op zijn minst als maker van een programma (spel) dat je bij verkoop heel duidelijk moet maken “Dit spel werkt niet meer als wij de servers uitzetten en dat gaan we ooit doen en dan krijg je geen geld terug”. Alleen zeggen “Je moet online zijn om dit spel te spelen” is niet voldoende (want ik ben wel online, de producent is het niet meer). En als een spel dan niet meer verkoopt heb je pech.
Beter is het om inderdaad zo’n online-only eis voor single-player diensten (verplicht?) uit te zetten zodra je de servers uitzet. Waarom zit die er nog in? Ik dacht dat dat was om piraterij te voorkomen, maar welk verlies heeft een bedrijf nog als een spel gepiraat wordt dat ze niet meer verkopen? (Ja, ik las ergens dat spelverkopers in de VS beargumenteerden “Als oude spellen gratis gespeeld kunnen worden, dan kopen mensen geen nieuwe spellen meer”, en het zal wel zo iets zijn: Jammer voor de wereld dat een stuk cultuur verloren gaat, maar misschien maken we 0.01 euro extra winst).
Nog beter is het om te verplichten dat mensen eigen servers kunnen opzetten zodat ze zelf multiplayer versies van zo’n spel kunnen opzetten, maar dat zal allicht wat lastiger zijn (veel code moet publiek gemaakt worden, die misschien ook gebruikt wordt in andere spellen en waarmee die spellen makkelijker gehackt kunnen worden en zo).
Bij single-player games is dat ook eenvoudig genoeg te doen. Als er cracks gemaakt kunnen worden tegen de online activatie, dan kan de fabrikant dat in de laatste update voordat de “activatie-server” of zo uit de lucht gaat er ook in stoppen.
Bij online multiplayer games is de zaak veel complexer natuurlijk. Hoe lang is het redelijk dat je zo’n spel kan blijven doen? Zolang er gebruikers inloggen? Wat als het steeds dezelfde tien gebruikers zijn, hoe lang dan? Moet je het afkopen? Dan krijg je geheid ook claims van mensen die het al jaren niet meer doen. Wanneer het nog complexer wordt is als het bedrijf dat er achter zit failliet gaat. Als je een single-player game hebt gekocht kan je die blijven spelen, maar wat als je een multi-player game koopt en na drie maanden gaat het bedrijf failliet? Ik zie veel problemen, ik heb er geen oplossing voor helaas. Iets als gedwongen overdragen aan een andere partij klinkt leuk, maar als die server-software vol intellectueel eigendomsrecht zit, of briljante algoritmes, die ook bij andere titels gebruikt worden, of onder beperkte licentie verkocht zijn aan andere partijen dan levert dat allemaal ellende op natuurlijk.
Bij faillissement houdt alles op, ik denk dat je dat als een randgeval moet beschouwen en verder negeren. Maar in het algemeen denk ik dat we al veel gewonnen hebben als er een houdbaarheidsdatum bij verkoop wordt gemeld: dit spel speelbaar tot 1-1-2028. En dat mag ook 3 maanden zijn voor mijn part, dat is iets voor de markt om uit te maken.
Vanuit het belang van het behoud van cultureel erfgoed, kijk ik daar toch iets anders tegenaan: ik denk dat we gewoon uitgeven werken moeten kunnen bewaren en raadplegen, ook als de oorspronkelijke uitgever niet langer bestaat. Een van de doelstellingen van het auteursrecht is het verrijken van het publiek domein, dus op het moment dat een werk (inclusief dus een computer game of ander stuk software) niet meer commercieel interessant is, moet het toch beschikbaar blijven in enige vorm. Het liefst zie ik dus op zo’n moment de zogenaamde DRM verdwijnen, en nog liever de broncode beschikbaar komen, al begrijp ik heel goed dat het een gigantische uitdaging is om oude code aan de praat te krijgen of te houden, met bijvoorbeeld emulators. Heel veel oude titels van een jaar of 20 geleden zijn in de praktijk nu al heel moeilijk aan te slingeren (en die kwamen meestal nog op een medium als floppies of CD-Roms), en de niche-groepen die daar mee aan de gang zijn, werken meestal “illegaal”, terwijl er voor de rechthebbenden werkelijk geen enkel economisch belang meer is bij het auteursrecht. In de toekomst, met downloadbare spelen wordt dit nog veel lastiger.