Een lezer vroeg me:
Ik ben daarnet gedagvaard wegens het niet-betalen van een rekening van een webwinkel. Probleem: ik heb daar nooit wat besteld, het lijkt erop dat iemand mijn naam en adres heeft gebruikt en via achterafbetaling het product heeft besteld. Kan ik dit negeren omdat het niet over mij gaat, of moet ik hier wat mee?Eh ja, hier moet je wat mee. Als je gedagvaard wordt, dan gaat een rechter naar de zaak kijken. En als die oordeelt dat de winkel gelijk heeft, dan moet jij betalen. Als je dán pas met tegenargumenten komt, is dat rijkelijk laat.
Wel is het specifiek bij consumentenzaken zo dat de rechter een aantal dingen standaard (“ambtshalve“) onderzoekt, ook als niemand daar over begonnen is. Maar navragen bij de aangeklaagde partij “heeft u dit echt gekocht” gebeurt alleen als die er ook bij is.
Natuurlijk is het voor jou vrij lastig aan te tonen dat je iets niet besteld hebt. Maar dat hoeft ook niet: de winkel moet aantonen dat jij het wél besteld hebt. Zaken opgegeven bij de bestelling wegen daarin mee, maar als dat alleen algemene dingen zijn als je naam en adres dan is dat zeker niet overtuigend. Zie dit vonnis uit 2023:
Dat er bepaalde gegevens zijn ingevuld bij het plaatsen van een bestelling leidt er daarmee niet direct toe dat [gedaagde] de contractspartij is. Het had op de weg van [eiser] gelegen om na het ingediende verweer van [gedaagde] (aanvullende) gegevens te overleggen waaruit volgt dat [gedaagde] de bestelling wel degelijk heeft geplaatst (en in ontvangst heeft genomen) in plaats van te verwijzen naar hetgeen in de dagvaarding is gesteld. Bijvoorbeeld met een afschrift van de daadwerkelijke orderbevestiging of bewijs waaruit blijkt dat de bestelling is bezorgd op het adres waar [gedaagde] stond ingeschreven.Iets dergelijks oordeelde ook de rechtbank Rotterdam diverse keren.
Een belangrijke vraag zal zijn waar het pakket is. Ga dus goed na of je écht niet iets gehad hebt op de in de dagvaarding genoemde datum. Je zult de eerste niet zijn die dacht iets voor de buren aan te nemen terwijl jouw huisnummer er op stond. (Een bekende truc is laten afleveren bij nummer 15 en dan met “excuses van nummer 51, typefout” het pakket daar ophalen.)
Hier en daar lees ik dat je wel kunt klagen over identiteitsfraude maar dat men dan eist dat je eerst aangifte gaat doen. Krijg het rambam denk ik dan, en met mij de rechtbank Midden-Nederland.
Arnoud
Is het hele aangifte verhaal uberhaupt niet onzin, zelfs als er wel sprake zou zijn van identiteitsfraude. De consument is immers niet (werkelijk) het slachtoffer van de fraude (maar heeft wel de overlast), de webshop die levert is het enige echte slachtoffer daarin, en zou dan zelf aangifte moeten doen imho.
Ik denk dat het een truc is van zo’n webwinkel. Als jij ter kwader trouw bent, en je dus ten onrechte beroept op identiteitsfraude, dan maak je je schuldig aan het doen van een valse aangifte als je inderdaad van identiteitsfraude aangifte gaat doen. Ik denk dat ze denken daarmee een soort barriere op te werpen.
Beetje raar als het huisnummer een typefout is en niet de daadwerkelijke naam van de ontvanger. Anders is het natuurlijk ook veel makkelijker aan te vechten en weet je bovendien ook wie het was.
Een issue is dat het adres leidend is, niet de naam. Als ik naar “J. Jansen, Kerkweg 12 Juinen” iets opstuur, en J.Jansen woont in werkelijkheid op nummer 13, dan zullen veel postbodes het waarschijnlijk bij nummer 13 bezorgen. Als ik iets opstuur naar datzelfde adres en in de huizen er vlak naast woont er nergens een J. Jansen, dan wordt het gewoon bezorgd op nummer 12, of de naam nu overeen komt of niet.
Over die typefout-truc. Dan wordt er dus een pakje gestuurd naar [onbekende naam] op jouw adres en komt er iemand (die jij niet kent) aan de deur die zegt [onbekende naam] te zijn en op nummer 51 te wonen. Ben jij dan aansprakelijk naar de webwinkel als je het pakje meegeeft zonder te verifiëren of het wel een pakje is voor deze persoon?
Mijn vuistregel is dat ik pakjes met een mij onbekende naam die op mijn adres aangeboden worden weiger. (Retour afzender: persoon onbekend.) Ik wil wel een pakje voor de buren aannemen, maar heb geen zin om oplichters te faciliteren.
Over aansprakelijkheid: de webwinkel is tegenover de koper verantwoordelijk voor de correcte aflevering van de bestelling. Ze kunnen je alleen aansprakelijk stellen voor onrechtmatige daad als je je niet als een goed huisvader gedraagt. Je hebt geen plicht om identificatie van de ophaler van het pakket te vragen, maar je hoort wel nattigheid te voelen als de aanmaningen gaan komen.
Dat lijkt mij niet. De persoon in kwestie heeft kennis van de bezorging en daar kun je uit afleiden dat de zending voor de persoon in kwestie is. En de winkel heeft natuurlijk als eerste het een en ander niet geverifieerd.
De mannen in bruin (UPS) maken het oplichter in mijn buurt wel makkelijker. We hebben in de flat nu al een paar keer gehad dat ze bij niet thuis zelf willekeurige krabbel zetten als het raam open staat en het naar binnen gooien of anders in de centrale hal (open voor publiek) voor de brievenbussen op de grond neerzetten.
Oplichter hoeven dus alleen maar iemand af te leggen. Als ze weten wanneer iemand werkt bestellen bij een bedrijf dat met UPS werkten die dag laten bezorgen en ze kunnen het zo in de hal oppakken en meenemen.
En dan mag jij aan de slag om je te verdedigen dat je niets besteld en in ontvangst hebt genomen…
Gelukkig is dat laatste vziw nog niet gebeurt, maar ik klaag elke keer steevast bij UPS als ze dat doen en adviseer mede bewoners dat ook te doen. En wel telefonisch en per e-mail (met verwijzing naar het telefoon gesprek in de e-mail). Dan kan ik, als er een keer wel fraude plaats vindt, voor mijzelf of een medebewoner kan aantonen dat er een patroon van wanprestatie is bij UPS.
Ik heb hetzelfde probleem ook gehad, zelfs recent nog. Pakketje uit het buitenland, via ebay of betaald met paypal. Bezorger mikt het gewoon voor de deur en tekent zelf. Zowel ebay als paypal hebben de conclusie: er is getekend, dús het is bezorgd. Daaaag kopersbescherming. Ga er dan maar aanstaan om iemand in het buitenland te dagvaarden…
@Arnoud: Wat is dat, wat zo’n zelf voor ontvangst tekenende bezorger doet? Wanprestatie leveren? Fraude? Valsheid in geschrifte?
Het hangt er van af waar die handtekening voor staat. Is het “Ontvanger tekent voor onbeschadigde ontvangst” dan praten we over het onrechtmatig zetten van een handtekening uit andermans naam en kunnen we strafrechtelijk praten over valsheid in geschrifte. Civielrechtelijk wordt dat een onrechtmatige daad.
Dat een pakket bezorgd wordt op een bepaald adres maakt nog niet dat de bestelling ook gedaan is door de persoon die op dat adres woont. Ik heb in een ver verleden een pakketje ontvangen op naam van een ander en afgegeven toen een persoon melden. Later bleek dat om fraude te gaan. Ik heb de factuur niet betaald. Dat is natuurlijk wel een andere situatie dan wanneer je een pakketje krijgt op je eigen naam en dat dan iemand zegt, “excuses van nummer 51, typefout”. In het laatste geval weet je dat het pakket terug moet.
Allereerst een verzoek aan Arnaud Engelfriet om bij publicaties van uitspraken ook de vindplaats te noemen. Daarnaast vraag ik me af of er inmiddels ook al uitspraken bestaan over deze materie in hoger beroep, dus bij een gerechtshof. Indien dat zo is schept dat meer zekerheid.
Ik heet Arnoud en link naar ieder vonnis dat ik bespreek. Uiteraard publiceer ik niet de dagvaarding van de vraagsteller, dat is geen vonnis.
Er zijn mij geen arresten bekend over dit soort consumentenzaken. Vrijwel nooit haalt dat soort kantonzaken de appèlgrens dus je komt simpelweg niet bij het Hof, maar uitspraken kantonrechters zijn gezaghebbend in deze context. Over zaken als de bestelknop is wel cassatie ingesteld, dat kan soms wel bij een kantonzaak.