Google en Twitter zijn niet aansprakelijk voor nepadvertenties voor zogenaamde investeringen in cryptovaluta met de naam en/of foto van bekende Nederlanders, onder wie @jortkelder en @AlexanderNL. Dat twitterde Bart Schellekens afgelopen woensdag. De platforms doen al genoeg om deze vervelende oplichterij tegen te gaan, meer kan niet echt worden verwacht dus handelen ze niet onrechtmatig. Dit nog los van de vraag of ze als platform überhaupt aansprakelijk zijn.
De nepadvertenties kennen de meeste mensen wel: een foto van een BN’er met een ietwat cryptische mededeling, zoals “Nederland neemt afscheid van Jort Kelder” of “Klöppings laatste investering jaagt bankiers angst aan” en pas na doorklikken kom je erachter dat het gaat om ‘beleggen’ in cryptovaluta. Waarbij de scam dan is dat je geld betaalt en er niets voor terugkrijgt.
Op Twitter en Facebook blijven deze dingen maar opduiken, en dat waren de heren meer dan zat. In navolging van onder meer John de Mol stapten ze naar de rechter. Maar waar die nog een succesje boekte in november 2019, krijgen de eisers nu nul op het rekest.
Kort gezegd doet Twitter al genoeg, maar scammers zijn slim en hoeven maar af en toe geluk te hebben:
Twitter International neemt in zijn algemeenheid allerlei maatregelen, onder meer met haar advertentie-beoordelingssysteem, waarmee scam tweets zo veel mogelijk worden geweerd. Een verwijzing naar bitcoin of andere cryptovaluta of financiële producten komt in de scam tweets overigens niet voor. De scam tweets bevatten vaak een onbegrijpelijke tekst. De naam van [eiser] komt daarin (op een uitzondering na) evenmin voor. Het systeem kan ook niet herkennen of een afbeelding het portret van [eiser] bevat. De scam tweets maken bovendien gebruik van een verhullende techniek, waarmee het advertentiebeoordelingssysteem wordt misleid door dat systeem te leiden naar een andere webpagina dan de pagina waarnaar de link in de tweet verwijst.Tegelijk lijkt het erop dat het aantal scams behoorlijk afgenomen is: in deze procedure werd slechts een beperkt aantal scam tweets overgelegd. Die omstandigheden samen maakt dat Twitter niet onrechtmatig handelt, want gewoon je best doen en adequate resultaten laten zien tegen ongein is zoals het hoort. Perfectie wordt in het recht zelden verlangd.
De eisers hadden ook betoogd dat sprake was van een oneerlijke handelspraktijk door dit soort advertenties toe te laten. Oplichting is immers een vorm van oneerlijk handelen, en je kunt civielrechtelijk optreden tegen dat soort handelspraktijken. Alleen moet je dan wel een consument zijn (of een concurrent of toezichthouder), iemand die tegen wil en dank in de advertentie wordt opgevoerd is niet een van die categorieën en heeft dus geen bevoegdheid om hierover te klagen.
Helaas voor de heren dus, zowel Twitter als Google hoeven niet meer te doen dan ze al doen. Enig ongemak ook van deze soort moet je kennelijk voor lief nemen.
Arnoud