Mag je nog wel een zwarte lijst voor bedrijven aanleggen?

Een lezer vroeg me:

Ik begrijp dat een zwarte lijst voor personen erg lastig is om aan te leggen, vanwege privacywetgeving. Maar nu las ik dat privacy niet geldt voor bedrijven, dus klopt het dan dat ik wel voor mijn b2b webshops een zwarte lijst mag hanteren van zakelijke klanten met wie ik geen zaken wil doen?

Een zwarte lijst voor webwinkels ligt erg gevoelig, onder de privacywetgeving. Het belang voor winkeliers is duidelijk, maar het kan voor betrokken personen bijzonder vervelende gevolgen hebben. Zeker omdat mensen er onterecht op kunnen belanden. Wat nu als ik verhuis naar een plek waar een wanbetaler woonde, bijvoorbeeld. Of omdat ik erop kom omdat de winkelier me een vervelend figuur vindt dat maar blijft zeuren over garantie.

Kort gezegd komen de eisen vanuit privacywetgeving over zwarte lijsten neer op zorgvuldigheidseisen. Zo moet vooraf aangekondigd zijn dat deze gegevens verwerkt worden. Een winkel moet dus op een of andere manier kenbaar maken dat men een zwarte lijst beheert. Ook moeten mensen in staat zijn om na te gaan dat zij op deze lijst staan, en hebben zij het recht om eraf gehaald te worden als blijkt dat hun vermelding onterecht was. De toezichthouder heeft een checklist zwarte lijsten gepubliceerd. Ook moeten dergelijke lijsten worden gemeld.

Privacy geldt alleen voor mensen, en dus in principe niet voor ondernemingen of verenigingen/stichtingen. Hooguit als het ook gaat om privégegevens, zoals de 06 van de directeur van een bv of het persoonlijk mailadres van de voorzitter. Dus in principe is er weinig tegen zo’n zwarte lijst te doen.

In de praktijk zul je wel aan hoge eisen van zorgvuldigheid moeten voldoen om te voorkomen dat je smaadclaims tegen je krijgt, want een bedrijf kun je wel besmaden door ze ten onrechte en lichtvaardig op een zwarte lijst te zetten. Ik denk dat je in de praktijk dan diezelfde checklist zult moeten volgen, afgezien van de melding bij de toezichthouder zelf.

Arnoud