Mag je abusievelijk open staande webcams bekijken?

webcamEen lezer wees me op een site waar je open webcams kunt bekijken. Al deze webcams zijn op afstand te bekijken, omdat ze hun video-opnames live streamen via het web. Configuratiefoutje of over het hoofd gezien door de eigenaar, waarschijnlijk. Mag dat?

Laten we even aannemen dat de eigenaar er niet bewust voor gekozen heeft de hele wereld mee te laten genieten van zijn of haar webcam. De URL is echter geraden door iemand, wat eenvoudiger is dan je denkt: van de meeste modellen is de URL structuur bekend uit de handleiding, dus het is dan een kwestie van die op allerlei IP-adressen uitproberen en zien of webcamserversoftware iets terugzegt. Andere URLs worden door Google gevonden, omdat ze op een pagina ergens zijn opgenomen die net niet zo privé was als de eigenaar had gedacht. Bij Shodan vinden ze er dagelijks nieuwe – net als open routers, telefoons en windturbines(!).

Is dit computervredebreuk? Tsja. Het lijkt op het raden van een URL, waar we vorig jaar december een forse discussie over hadden. Als het veranderen van “20111225-3998” in “201201225-4003” computervredebreuk is, dan lijkt me het opvragen van “/mjpeg.cgi” op een random IP adres of “/cam2.cgi” dat ook. Je kunt zeggen dat een verschil is dat de URL-structuur bekend is, maar dan nog – dat die structuur opvraagbaar is op IP-adres 192.168.55.1, is dat bepaald niet.

Je kunt het over de auteursrechtelijke boeg gooien. Er lopen diverse rechtszaken over de vraag of het als eerste bekend maken van een webadres telt als publicatie, als ‘openbaarmaking’ van het werk telt. In de Britt-Dekkerzaak werd GeenStijl in eerste instantie veroordeeld op die grond. Zonder de publicatie van de URL door het shockblog had niemand de foto’s kunnen vinden, was kort gezegd het argument. En ook het linken naar wiskundesomuitwerkingen was om die reden onrechtmatig.

Dezelfde redenering kun je toepassen op deze webcamstreams. Een site die dan links daarheen verzamelt, schendt dan de auteursrechten. Maar, eh, wacht eens even: zít er wel auteursrecht op de output van een webcam? Dat lijkt me niet. Waar je bij geposeerde foto’s of wiskundesommen nog kunt spreken van creativiteit, ontbreekt die volledig bij webcambeelden. Die filmen gewoon de werkelijkheid, zonder dat de filmer iets creatiefs doet bij hoe deze in beeld komt. En zonder auteursrecht geen inbreuk.

Een privacyschending kan het natuurlijk altijd zijn, als er mensen in beeld komen. Maar volgens mij komt dat dan neer op het portretrecht – en omdat het hier gaat om niet-geposeerde beelden is de eis dan in hoeverre er sprake is van een redelijk belang tegen publicatie. Bij een camera die de straat filmt, lijkt me dat niet aan de orde. Van een camera in de slaapkamer mag je de beelden niet zomaar publiceren, ook niet als ze door domheid van de eigenaar opvraagbaar zijn via zijn webcam.

Arnoud