“Bloggers hebben geen auteursrecht,” zo concludeerde Henk Blanken uit een artikel over het auteursrecht en internet van professor Bernt Hugenholtz, hoogleraar informatierecht aan de Universiteit van Amsterdam. Wie blogt, of een foto plaatst op Flickr, of een wetenschappelijk artikel plaatst op een universitaire website, wil zo graag gelezen worden dat hij stilzwijgend toestemming geeft voor hergebruik.
Henk’s mond viel er van open. De uwe ook? Het is een interessante vraag: wat mag je met andermans blog, comments of andere internetbijdragen? Auteursrecht geldt natuurlijk ook op internet, maar dat wil niet zeggen dat je niets mag doen met een werk tenzij de auteur dat expliciet heeft goedgekeurd.
Een licentie kan namelijk ook impliciet zijn. Wie een brief naar de krant stuurt, geeft een licentie om deze in de krant af te drukken (zelfs in gewijzigde vorm). Het archief van die krant gaat online, dus de brief ook. Ook daar moet je rekening mee houden, en ook daar geef je dus impliciet een licentie voor.
Hoe bepaal je dan wat er wel en niet onder zo’n impliciete licentie valt? Dat is erg lastig, omdat het afhangt van wat je erbij zette, wat de ontvangende partij bij het ontvangen had gezegd – en wat er geldt binnen de gemeenschap waar het werk wordt verspreid. Zo gelden onder modefotografen andere mores dan onder persfotografen als het gaat over hergebruik van foto’s. Net zo goed gelden er onder bloggers andere mores dan onder tijdschriftauteurs. En dat is wat Hugenholtz wilde aangeven toen hij de passage schreef waar Henk’s mond van open viel:
Voor zover deze auteurs geen gebruik maken van open content licenties, waarover hieronder meer, mag worden aangenomen dat er sprake is van een stilzwijgende toestemming (licentie) aan alle gebruikers van het internet. Voor deze categorie werken vormt het auteursrecht dus geen toegangsbelemmering.
Voor content die commercieel wordt aangeÂboden, ligt dat anders; hier gelden de regels van het auteursrecht ten volle.
Dit is volgens mij wat Henk zo oneerlijk vond. Als je blogt, is je werk vogelvrij, maar als je iets via een betaalsite aanbiedt, dan mogen anderen niets met je werk (behalve wat wettelijk is toegestaan, zoals citeren of een thuiskopie).
Maar draai het eens om: wat mag ik met een blog waar niets bij staat? Was het werkelijk de bedoeling van de auteur dat er, net als in een boek, helemaal niets met zijn blogteksten mag gebeuren? Dat wil er bij mij ook weer niet in. Je blogt om andere redenen dan de auteur van een boek. Je wilt, je verwacht dat anderen het lezen en elkaar erop wijzen. En daarvoor moeten ze die tekst kunnen doorgeven aan anderen. Als citaat, of integraal. Wat is daar erg aan voor een blogger?
Natuurlijk zijn er situaties die je als blogger niet had gewild. Zo was er in maart 2007 discussie over het boek Dagboekvaneenkindermeisje.com dat was gebaseerd op forumdiscussies bij Fok!. Hadden alle deelnemers aan die discussie bedoeld dat hun reacties tot boek werden verwerkt? Dat is echt een open vraag. (Een aantal gaf achteraf aan van niet, maar dat is wat laat.)
Maar let wel: dit zou alleen gelden als je blogt of publiceert op internet zonder aan te geven wat er wel en niet mag. Het kan dus slim zijn om duidelijk vast te leggen wat je wilt dat mensen doen door bijvoorbeeld een Creative Commons licentie te kiezen. Deze staat hergebruik toe, onder voorwaarden zoals “ongewijzigd” of “niet voor commerciële doeleinden”. Wie op die manier duidelijkheid schept over de licentie, heeft een goed verhaal tegen mensen die claimen een impliciete licentie te hebben gekregen.
Hebben jullie een licentie gekozen voor op je blog? En wat mag je doen met andermans blogtekst of foto’s als er niets bijstaat?
Arnoud